گپ و گفتي باپيشکسوتان؛ قداست حرفه مقدس پزشكي را حفظ كنيد….

دکتر سيد مهدي بلورچي متولد شهر قم و داراي سه فرزند است. تحصيلات دانشگاهي وي از مقطع کارداني تا دکتري، در رشته ي علوم آزمايشگاهي دانشگاه علوم پزشکي ايران بود. دكتر بلورچي علت انتخاب و علاقه اش به اين رشته را بزرگ شدن در خانواده اي با عناوين شغلي پزشکي بسيار مي داند. وي مي گويد: پس از كسب ديپلم به سه رشته ي تربيت معلم، فني مهندسي و علوم آزمايشگاهي فکر مي کردم و اعتقاد داشتم که اين سه رشته دقيقا همان رشته هايي هستند که با انتخاب آن ها زودتر به هدف اصلي خودم مي رسم. در نهايت رشته ي علوم آزمايشگاهي را برگزيدم وتاکنون نيز از انتخاب خود بسيار راضي هستم.

وي در گفتگو با ماهنامه اظهار داشت: من تحصيلات خود را در رشته علوم آزمايشگاهي با درجه کاردان آزمايشگاهي آغاز كرده و با درجه دکتري علوم آزمايشگاهي بازنشسته شدم. طي 35 سال خدمت، كارم را از پايين ترين سطح يک نظام اداري در وزارت بهداشت که خانه بهداشت بخش الموت شهرستان قزوين بود و به عنوان کاردان آزمايشگاه مشغول به کار شده بودم، آغاز كردم. بعد از چهارسال به تهران آمدم و در دانشگاه شهيد بهشتي استخدام شده ودر بيمارستان لقمان به عنوان سوپروايزر علوم آزمايشگاهي مشغول به کار شدم. بعد از مدتي به سمت مديريت بيمارستان انتخاب شدم و پس از آن به دعوت مسئولان وزارت بهداشت در وزارت خانه در سمت هاي مختلفي مشغول به کار شدم و هم زمان دوره هفت ساله دکتري علوم آزمايشگاهي را در دانشگاه گذراندم. ماحصل کار و تلاش بي وقفه من، خدمت ده ساله در دانشگاه علوم پزشکي و ده سال فعاليت در دانشگاه علوم پزشکي شهيد بهشتي و پانزده سال هم در وزارت بهداشت بود . بنده مدتي هم به عنوان مشاور معاون وزير مشغول به خدمت بودم. با اين حساب به عنوان يک پيشكسوت دلم مي خواهد براي خواننده و مخاطبان ماهنامه، در حرفه اي که سي و پنج سال به مردم خدمت کردم، تجربيات خود را به نحوي با آنان در ميان بگذارم كه انگيزه ي خواندن مصاحبه ام ايجاد شود. با اين حال اعتقاد هم ندارم در شرايط فعلي بخش بهداشت و درمان، نياز به تجربيات ما داشته باشد يا از تجربيات ما استفاده کند.
دكتر بلورچي همچين در ادامه از خاطرات حضور خود در جبهه هاي دفاع مقدس نيز صحبت كرد و اظهار داشت: هم زمان با انقلاب سال 57 من کاردان علوم آزمايشگاهي بودم. در آن زمان درانديشه تاسيس بهداري و بانک خون براي ارائه خدمت به مصدومين جنگي در مناطق جنگي بودم، به پيشنهاد سردار فتحيان كه مسئول اورژانس صحرايي در خط مقدم در يکي از روستاهاي سوسنگرد به نام دقاقيه بود، اين ايده تحقق يافت. شايد بتوان گفت كه اين اقدام تجربه ي خوبي براي من به شمار مي رفت و هر وقت نياز بود جزو تيم هاي اضطراري به جبهه اعزام مي شدم. جنگ تحميلي که شروع شد، من ازدواج کرده و دو فرزند داشتم. در اين سال ها من با دو مشكل عمده در حوزه درمان كشور از نزديك مواجه شدم، مورد اول محروميت از دسترسي به خدمات بهداشتي درماني در دهه ي 70-60 و مورد دوم جنگ و ارائه ي خدمات بهداشتي درماني به شكل نامساعد بود. البته خاطرات زيادي از آن دوران به ياد دارم و با پيشکسوتان زيادي آشنا شدم که نه تنها به عنوان همكار با هم كار كرديم بلكه بعدها تبديل به دوستاني نزديك و صميمي شديم كه بسياري از دوستي ها همچنان به قوت خود باقي است.
دكتر بلورچي همچنين با اشاره به نگراني خود در خصوص سلامت مردم اظهار داشت: من خودم و وزارت بهداشت را متعلق به هم مي دانم. وزارت بهداشت نگران من نيست، اما من به عنوان يک شهروند و همچنين يک پيراپزشک نگران وزارت بهداشتم! چرا که من نگران سلامتي مردم اعم از بچه ها، مادران، دانش آموزان، خانواده و سالمندان هستم. تجربيات من در زمينه ي مالاريا در جنوب شرقي کشور، دياليز، پيوند کليه و قلب نشان دهنده اين حقيقت است كه در طول سال هاي خدمت خود، نيرو و انرژي زيادي را صرف اين حوزه كردم. مطمئن باشيد من همواره از هر فرصتي استفاده مي کنم که سهم خودم را در ارائه ي خدمات به مردم ايفا کنم و از خدا مي خواهم تا مرا در اين خواسته هميشه موفق بگرداند.
وي خاطر نشان کرد: اين نگراني من شايد سودي براي وزارت بهداشت نداشته باشد، اما به عنوان شهروند اميدوارم که مردم براي درمان و به دست آوردن سلامتي، درگير پروسه هاي پيچيده و سخت اداري نشوند و وقتي به پزشكان مراجعه مي کنند در اوج آرامش و کيفيت بتوانند سلامتي خود را به دست بياورند.

به گفته دكتر بلورچي عوامل موفقيت و ماندگاري وي در حوزه علوم آزمايشگاهي، در سه مقوله خلاصه مي شود، مورد اول تامين هزينه هاي درماني از سوي مردم است. براي درک بهتر اين مقوله ابتدا وي گذري به حرفه ي خبرنگاري و قوانين اصول عمکرد درست ماهنامه ها و نشريات در چاپ مطالبش زد و گفت: من عمدتا خبرنگار نيستم ولي اعتقاد دارم که مهم ترين عامل تاثير گذاري هر مجموعه ي ارتباطات جمعي نظير ماهنامه مهندسي پزشكي، توانايي ارتباط با مخاطب است و همواره اين سوال مطرح است که اگر مجله ي مهندسي پزشکي انتشار پيدا مي کند، چقدر به دست مخاطب اصليش مي رسد؟؟ و چه سهمي در برآورده کردن نياز مخاطب دارد؟ در حقيقت صحت و دقت محوري در کار ارائه يک نشريه مثل مهندسي پزشکي خيلي موثر است و اگر به خوبي انجام نشود ما تبديل به نوشتاري مي شويم که به دست فراموشي سپرده شده است. مشابه همين کار را ما در آزمايشگاه يا پزشکي انجام مي دهيم، يعني تمام فعل و انفعالات ما به صورت عدد ارائه مي شود. شما قطعا بدانيد اگر براي کاري هزينه اي نکنيد، نتيجه اي نمي گيريد. مثلا در نظر داشته باشيد که گروه پزشکي اعم از پزشک تا خدمات پشتيباني آن که شامل مهندسان پزشکي است، از صبح که وارد مجموعه کاري خود مي شوند داراي مسووليت هاي مختلفي هستند و به درستي سهم خود را در ارائه ي خدمت سلامتي مردم ايفا مي کنند که به نظر من ارائه اين مسووليت ها بدون پشتوانه ي مالي اثر بخش نيست. البته توسط پيشکسوتان جراحي در پيوند کليه و دياليز و جراحي قلب سرمايه گذاري هاي خوبي انجام شده است.
در حقيقت براي دستيابي به نتيجه عالي دركسب سلامت مردم، دولت بايد سهم خود را در ارائه ي خدمت به مردم تامين کند. شما بياييد ببينيد دولت در بيست سال گذشته در چه حوزه هايي سرمايه گذاري کرده است؟ متاسفانه وضعيت سيستم سلامت كشور به نحوي است كه اكثر مردم قادر نيستند هزينه هاي سلامت خود را پرداخت کنند. مثال بارز آن ارايه خدمات بهداشت دهان و دندان است که متاسفانه هزينه هاي آن بسيار گران قيمت و دور از دسترس عموم مردم است و بالطبع به دنبال چنين وضعيتي، وزارت بهداشت بامشكلاتي عديده روبرو خواهد شد. خدمات آزمايشگاهي هم اگرچه نسبت به خدمات دندان، داراي هزينه هاي ارزان تري است اما باز هم گاهي براي برخي از افراد جامعه هزينه بر و غير قابل دسترس است. اين در حالي است كه کمک و سهم بيمه ها از خدمات درماني فقط سي الي چهل درصد است. درصورتي كه کشور ما بسيارثروتمند است و لذا موظف است كه هزينه هاي سلامت را مثل ساير ارگان هاي خصوصي و دولتي همانند کارخانه هاي خودرو سازي تامين کند. در حقيقت يکي از اهداف مطلوب هر نظام سلامت ارايه سازوکارهاي مناسب تامين مالي به منظور حمايت از خانوارها به هنگام تقاضا براي خدمات سلامتي است. نکته قابل تامل در اين بين عدم تاثير برنامه بيمه سلامت کشور در جلوگيري از مواجهه با هزينه هاي سنگين خدمات درماني است. به نظر مي رسد عدم توجه دقيق مسوولان و سياست گذاران نظام سلامت کشور در طراحي سازوکارهاي مناسب بيمه اي، با توجه به مقتضيات کشور يعني شرايط اقتصادي، اجتماعي، جمعيت شناختي و در نهايت الگوها و اپيدميولوژي بيماري ها، از مهم ترين علل ناکارآمدي نظام بيمه سلامت کشور در حمايت از بيماران است.
وي افزود: در حال حاضر درمان کوچک ترين بيماري ها براي مردم رنجآور و مشکل شده است، وقتي يک نفر دچار بيماري نسبتا سختي ميشود، بايد براي پرداخت هزينههاي بيمارستان تمام زندگي خود را هزينه كند که اين موضوع موجب افزايش تعداد خانوادههاي زير خط فقر ميشود. متأسفانه در طي يکسال اخير تعرفه بخشهاي مختلف بيمارستاني افزايش نگرانکنندهاي پيدا کرده است، بهطور حتم براي بهبود اوضاع حوزه سلامت نخست بايد اين مشکلات را حل کرد.
تجربه ديگري که بسيار مايل هستم به گوش مخاطبان برسد، حفظ حرمت پزشکان است. من ده سال از عمرم را صرف رسيدگي به خطاي پزشکي در سطح کشور کردم و اقرار مي كنم كه درصد اين خطاها به قدري کم است که حتي به وضوح ديده نمي شود. درحقيقت پزشكان بزرگ ترين و مهم ترين امانت داران رفتارهاي انساني هستند. حتي آمار خطاهاي اين حوزه در مقايسه با ساير حوزه ها كه آنها هم به نحوي با جان و مال و ناموس مردم سرو كار دارند به طرز فاحشي تفاوت دارد، ولي امروزه متاسفانه به اين بخش تهاجم هايي شده و اين بخش را ناکارآمد قلمداد کرده و به ساحت مقدس اين حوزه توهين مي شود.
وي در رابطه با چگونگي ارتقاي سطح احترام به پزشکان افزود: يکي از علل تاسيس رشته ي مهندسي پزشکي در دانشگاه هاي صنعتي، ايجاد فرآورده از دو واژه ي مهندسي و پزشکي بوده است. اين واژه ها قابل احترام و زيبا هستند، در نتيجه قداست اين حرفه بايد حفظ شود. يك پزشک هفت سال تلاش مي کند و بالاترين حجم مطالب درسي را مي خواند. من حتي يك بار در جلسه اي به دکتر لاريجاني گفتم که ما از گران ترين جلسه بازگشتيم. وي پرسيد: چرا؟ و من پاسخ دادم شما به شاگرد اول هاي دوره ي تخصصي جايزه داديد. پدر مادرها تلاش زيادي مي کنند تا فرزندشان در پزشکي قبول شود، با اين حال زماني براي موقعيت شغلي آماده مي شوند كه 38-37 ساله شده اند. بااين وجود هيچ چيزي براي آن ها شيرين تر از به دست آوردن سلامتي مردم نيست. اين درحالي است كه به نظر من رسانه ملي مابا پخش سريال هايي پوچ و بي ارزش حرمت اين حرفه را زير سوال مي برد. ازديدگاه من لازم است كه جهت ارتقاي سطح احترام به گروه پزشکي در جامعه، سمينار هاي دوره اي برگزار شود تا مردم درک و شناختشان راجع به اين موضوع افزايش يابد.
دكتر بلورچي در ادامه با اشاره به اين موضوع كه اصولا ما مافياي تجهيزات پزشکي نداريم خاطرنشان ساخت: خدمات بسيار ارزشمند و بدون خطاي گروه مهندسي پزشکي و بازرگانان و شرکت هاي تجهيزات پزشکي در هر زمان ونيز محروميت و جنگ ها ارزشمند و قابل ستودني است.
دکتر بلورچي در ادامه اين گفتگو در پاسخ به سوال ماهنامه در رابطه با تغييرات حوزه ي سلامت با اظهار تاسف نسبت به ناکارامد بودن وزارت بهداشت، سلامتي زنان را يکي از مهم ترين مقوله هاي قابل توجه در حوزه سلامت دانست که تاکنون موفقيت چشمگيري نسبت به ساير حيطه هاي پزشکي نداشته است.

در پايان اين مصاحبه دکتر بلورچي، براي ماهنامه مهندسي پزشكي، ساليان سال، پايداري و موفقيت آرزو كرد. ما هم از اينكه ايشان وقت خود را دراختيار خوانندگان ماهنامه قراردادند سپاسگزاريم.