گپ و گفتي بامهندس سروش ولي نيا ازمهندسي مکانيک تا مهندسي پزشکي

نویسنده: احسان شريعتي راد

همان طور که مي دانيد مهندسي پزشکي رشته اي است که با بهره گيري از دانش فني مهندسي و اطلاعات پزشکي خدمات ارزندهاي را به جامعه پزشکي ارائه مي کند. از اين رو برخي فارغ التحصيلان رشته هاي مهندسي  مکانيک نيز براي ادامه تحصيل يا فعاليت کاري  اين رشته را انتخاب مي کنند. در اين شماره مصاحبه اي بامهندس سروش ولي نيا که از مهندسان جوان و نخبه کشوراست انجام داده ايم که با بهره گيري از دانش مهندسي، ايده هاي جالبي را در اين زمينه به اجرا در آورده است. براي مثال طراحي و توليد فک مصنوعي با بهره گيري از نرم افزارهاي مدلسازي ازجمله دستاوردهاي وي در اين صنعت است. در حاشيه سيزدهمين کنگره بينالمللي جراحان فک و صورت فرصتي پيش آمد تا گفت و گويي با اين مهندس جوان داشته باشيم که مي خوانيد:

مهندس چرا رشته مهندسي مکانيک راانتخاب کرديد؟
ابتدا سلام عرض مي کنم خدمت شما و خوانندگان محترم، من از همان دوران کودکي علاقه زيادي به ابتکار و ساخت وسيله هاي جديد داشتم. کمي که بزرگ تر شدم با راهنمايي دکتر کمال الدين فرزانه که از فارغ التحصيلان مکانيک دانشگاه شريف بود به اين رشته علاقه مند شدم و فهميدم مکانيک تنها رشته اي hست که با روحيات من سازگار است و به همين دليل رشته مکانيک را براي ادامه تحصيل انتخاب کردم. به نظر بنده مکانيک دنياي بي نهايت را مقابل انسان قرار مي دهد که هرچه در اين دنيا جلوتر مي روي لذتش برايت بيشتر است.

آيا بعد از ورود به اين رشته از علاقه شما کاسته نشد؟
بعد از ورود به  رشته مکانيک اطمينان پيدا کردم که اين رشته با روحيات شخصي و علايق من تطبيق زيادي دارد به طوري که در حين دوران دانشجويي و همچنين بعد ازآن توانستم پروژه هاي گوناگوني در بخش هاي مختلف صنعتي مثل صنايع هوايي و صنايع ريلي و همچنين پزشکي انجام دهم. دامنه وسيع رشته مکانيک باعث شد که تجربيات ارزشمندي را در طي اين مسير کسب کنم.

در مورد سوابق کاري خود بعد از فارغ التحصيلي برايمان بگوييد؟
بعد از فارغ التحصيلي در دانشگاه در قسمت هاي مختلفي مشغول به کار شدم که اختصارا  به مهم ترين هاي آن اشاره مي کنم:
کارشناس طراحي محصول نيلپر، کارشناس طراحي مهندسي شرکت ايران لوازم قطعه و در دوران سربازي براي مهندسان شرکت هليکوپتر سازي دوره هاي CAD/CAM برگزار مي کردم.
پس از آن هم پروژه هاي مختلفي را براي شرکت هاي صندلي سازي live، صنايع ريلي ايران خودرو، مپنالوکوموتيو و ماهان اير انجام داده ام درحال حاضر چندسالي است که مشغول به تدريس در دانشگاه و طراحي و ساخت قطعات مختلف مربوط به صنعت مهندسي پزشکي هستم و بسيار اميدوارم که تجربياتم در صنايع مختلف در عرصه مهندسي پزشکي به بار نشيند.

درحال حاضر به چه کاري مشغول هستيد؟
در حال حاضر مدير عامل شرکت طراح طب بنيان پاسارگاد هستم که به طور تخصصي در زمينه طراحي و ساخت پروتزهاي فک و صورت فعاليت مي کند. همچنين مديريت يک مجموعه آموزشي فني مهندسي را به عهده دارم که رسالت آن تربيت طراحان حرفه اي در عرصه صنعت مهندسي پزشکي و مهندسي مکانيک است. همچين برگزاري سمينارها و همايش هاي آموزشي در راستاي انتقال تجربياتم به ساير علاقهمندان اين رشته که به لطف ايزد منان تاکنون توانسته ايم طراحان زيادي را به صنعت ملي کشورعزيزمان تقديم کنيم. خوشحالم که بنده هم به عنوان عضوي از اين مجموعه با تدريس  دوره هاي  CATIA و CAD/CAM در دانشکده فني دانشگاه تهران چند سالي است که در خدمت علاقهمندان هستم.

چه عاملي باعث شد که وارد عرصه مهندسي پزشکي شديد؟
من چند طراحي در خصوص صندلي ارگونوميک  به طور تخصصي انجام داده بودم تا اين که در يکي از جلساتم يکي از دوستان که اتفاقا متخصص فک و صورت بود از مشکلات و سختي هاي عمل صحبت کرد و با توجه به ايده هايي که داده شد به اين فکر افتاديم  تا راهي پيدا کنيم.  در آخر به اين  نتيجه رسيديم که قبل از عمل  فک جايگزين، ابتدا توسط نرم افزار دقيق کتيا طراحي و سپس ساخته شود تا هم زمان کمتري در اتاق عمل براي خم کردن قطعات تيتانيومي صرف شود و هم دقت کار بالاتر رود. نهايتا با لطف خدا و صرف ساعت ها کار تمام وقت  اين پروژه را که نمونه آن در کشورهاي غربي از جمله انگلستان در حال استفاده است در کشور عزيزمان به انجام رسانديم. درپايان عمل نزديک به چهار ساعت کاهش زمان و هم کاهش فراوان تلورانس خطا در حين جراحي را داشتيم که اين يعني موفقيت عمل جراحي.

تا چه اندازه استفاده از نرم افزارهاي طراحي مانند کتيا را در پيشرفت پروژههاي مهندسي پزشکي کارآمد ميدانيد؟
به نظر بنده نرم افزار کتيا يکي از قدرتمندترين نرم افزارهاي طراحي در سراسر جهان است و به دليل قابليت هاي بالاي اين نرم افزار، شرکت هاي عظيمي در حوزه صنايع هوايي، دريايي و… جهت طراحي قطعات پيچيده صنعتي خود استفاده مي کنند. بي شک استفاده از اين نرم افزار با چنين دقتي در صنعت مهندسي پزشکي به هرچه بهتر شدن کيفيت محصولات و نيز کاهش زمان توليد محصولات و نهايتا  بالارفتن راندمان کاري در توليد بسيار کمک مي کند.

وضعيت بازار کار درعرصه مهندسي پزشکي را چطور ارزيابي مي کنيد؟
بسيار رو به رشد و با توجه به پيشرفت سريع تکنولوژي به نظر من اين رشته داراي پتانسيل قوي در زمينه بازار کار است.

توصيه شما به دانش آموختگان مهندسي مکانيک و کساني که به کار طراحي علاقه دارند چيست؟
توصيه من به عزيزان اين است که به توانايي ها و استعدادهاي خود ايمان داشته باشند. همان طور که مي دانيد طراحي در مهندسي مکانيک امري بسيار گسترده است و بايد فراگيري به گونه اي باشد که دانش آموختگان اين علم تسلط کامل در تمام جهات داشته باشند تا  بتوانند ايده هاي را که در سردارند جامه عمل بپوشانند.

با توجه به سن نسبتا کم شما، دليل اصلي موفقيتتان چيست؟
به نظر من هر موفقيتي نياز به انگيزه قوي دارد. بزرگ ترين کسي که  در اين راه به من انگيزه داد مادرم هستند که با زحمات، حمايت ها و فداکاري هاي شان در سختترين شرايط مشوق و همراه من در تحصيل و کار و زندگي بودند. از طرف ديگر علاقه زيادي که به کارم داشتم به من کمک کرد تا بتوانم با وجود مشکلات فراوان در کار به راهم ادامه دهم.

سخن پاياني؛
بخش عمده اي از مشکلات جاري ما در بازار مهندسي پزشکي که باعث شده است ما وارد کننده بسياري از قطعات از کشورهاي خارجي باشيم عدم وجود آموزش هاي فني قوي در زمينه طراحي و ساخت قطعات است. اگر بتوانيم سيستم آموزشي را تقويت کنيم مي توانيم بخش عمده اي از نياز هاي کشور را در زمينه مهندسي پزشکي در داخل توليد و يا حتي محصولاتي را به خارج از کشور صادر کنيم.
در نهايت از اين که صفحاتي از ماهنامه را در اختيار من قرارداديد بسيار ممنونم.