مهندس «رويا قاسمي گرجان» که فوق ليسانس مهندسي پزشکي گرايش بيوالکتريک از دانشگاه علوم و تحقيقات تهران است، سال 93 به عنوان کارشناس تجهيزات پزشکي وارد مجموعه دانشگاه علوم پزشکي تهران شد. وي که سابقه تدريس دروس رشته مهندسي پزشکي در دانشگاه هاي مختلف و آموزش کار با تجهيزات تخصصي را در رزومه کاري خود دارد بر اين باور است که بخش اعظمي از يادگيري و پيشرفت در گرو اين است که بتوان آموخته هاي خود را درست و کامل به ديگران منتقل کرد. در گفتگوي پيش رو او گريزي نيز به مسائل و نيازهاي موجود در حوزه تجهيزات پزشکي ميزند و پيشنهاداتي نيز براي رفع آن ها ميدهد.
دليل علاقه‌مندي شما و هدفتان از انتخاب رشته مهندسي پزشکي چه بود؟
کلا آدم تک‌بعدی نیستم. به دلیل اینکه علاقه زیادی به دروس تجربی و همچنین به دروس ریاضی داشتم، تصمیم گرفتم وارد این رشته بشوم. احساس می‌کردم با تحصیل در این رشته همزمان می‌توانم با دو قشر بزرگ علمی یعنی گروه‌های پزشکی و مهندسی در ارتباط باشم.
زماني که وارد اين رشته شديد، آيا از نظر محتواي علمي، مهارتي و مطابقت با خواسته‌هايتان آن چيزي بود که انتظار داشتيد؟ بعدها دچار اين چالش نشديد که آيا انتخاب درستي داشته‌‌يد يا خير؟
پیش از انتخاب رشته، ماه‌ها در مورد آن تحقیق کرده بودم. با چندین دانشجوی مهندسی پزشکی صحبت کرده بودم و از چندین واحد مهندسی پزشکی در بیمارستان‌ها و حتی چندین شرکت مهندسی پزشکی بازدید داشتم. بنابراین کاملا می‌دانستم چه چیزی در انتظارم است در نتیجه دچار مشکل خاصی نشدم. فقط فکر می‌کنم جای کار عملی در دانشگاه خالی است و صرفا داشتن دو واحد کارآموزی، نمی‌تواند کار عملی دانشجویان را تقویت کند.
چه دستاوردهايي در دوران دانشجويي و پس از آن داشته‌ايد؟
چاپ مقاله در ژورنال‌های داخلی و خارجی، همکاری در طرح‌های پژوهشی و همکاری با مراکز آموزشی مختلف در زمینه آموزش تجهیزات پزشکی از جمله دستاوردهایم بوده‌اند.
در دوران تحصيل خود در پروژه‌هاي علمي و عملي فعاليت داشتيد؟ آيا زمينه‌هايي براي ورود به بازار کار در فضاي دانشگاه يا خارج از آن برايتان فراهم شده بود؟
در پایان دوره کارشناسی در قالب کار پایان‌نامه، ساخت دستگاه «پالس اکسیمتر بی‌سیم» را در کارنامه خود داشتم، اما جایی شاغل نبودم. همزمان با شروع دوره کارشناسی ارشد مشغول به کار شدم و در فیلد نورولوژی و بیماری صرع کار کردم. همچنین تعدادی مقاله نیز در زمینه نورولوژی و بیماری صرع نوشتم. پس از پایان دوره کارشناسی ارشد، چند طرح مشترک در حوزه نورولوژی را با اساتید گروه نورولوژی انجام دادم. همزمان نیز در زمینه مهندسی پزشکی در دانشگاه و بیمارستان تدریس می‌کردم.
از چه سالي وارد بازار کار شديد و در چه حرفه‌اي فعاليت خود را آغاز کرديد؟
سال ۹۳ به عنوان کارشناس تجهیزات پزشکی وارد مجموعه دانشگاه علوم پزشکی تهران شدم.
براي ورود به بازار کار با چه مشکلاتي دست به گريبان بوديد؟
محدود بودن جذب نیرو در مراکز دولتی و خصوصی، محدود بودن تعداد شرکت‌های تولیدکننده و داشتن سابقه کار برای جذب نیرو از جمله مهم‌ترین مشکلات پیش رو بود.
تاکنون وارد حوزه توليد شده‌ايد؟
نه متاسفانه.
چه موانع يا دلايلي مانع ورود شما به اين عرصه شده است؟
در واقع نبود یک تیم خبره و منسجم و همچنین عدم حمایت مالی مناسب از جمله موانعی بودند که مانع از فعالیتم در حوزه تولید تجهیزات پزشکی شدند.
تجربه فعاليت در حيطه فروش تجهيزات پزشکي را داشته‌ايد؟
خیر. با تمام احترامی که برای تمام همکاران شاغل در حوزه فروش تجهیزات پزشکی قائل هستم، به شخصه علاقه‌ای به فعالیت در این زمینه ندارم.
به‌طورکلي جايگاه مهندس پزشک را براي اشتغال در اين حيطه چگونه ارزيابي مي‌کنيد؟
بسیار مهم است که فردی که وارد فیلد فروش تجهیزات پزشکی می‌شود از دانش لازم برخوردار باشد. در این صورت هم خودش می‌تواند پیشرفت کند و هم قادر خواهد بود که به پزشکان و مهندسان شاغل در مراکز درمانی در نوع انتخاب محصول مورد نیازشان کمک کند.
ديگر سوابق کاري مرتبط شما با رشته مهندسي پزشکي چه بوده است؟
مشارکت در طرح‌های پژوهشی با گروه‌های پزشکی، تدریس دروس رشته مهندسی پزشکی در دانشگاه‌های مختلف و آموزش کار با تجهیزات تخصصی از دیگر سوابق کاری من در زمینه مهندسی پزشکی است. به نظرم بخش اعظمی از یادگیری و پیشرفت این است که بتوان آموخته‌های خود را درست و کامل به دیگران منتقل کرد.
به‌طورکلي رشته مهندسي پزشکي در ايران چه جايگاهي دارد؟
در سال‌های اخیر بسیار تلاش شده و برخی از این تلاش‌ها نیز به نتیجه رسیده است. نمونه آن نیز الزام حضور مهندسان پزشک در بیمارستان‌ها یا فعالیت آن‌ها به عنوان مسئولان فنی شرکت‌ها است. همچنین حضور اساتید مجرب این رشته در دانشگاه‌ها می‌تواند باعث وسیع‌تر شدن دید دانشجوی مهندسی پزشکی نسبت به رشته تحصیلی‌اش شود. با این حال قطعا هنوز مسیری طولانی باقی مانده تا یک مهندس پزشک بتواند جایگاه درست خود را در جامعه، صنعت و دانشگاه را پیدا کند.
با اين تفاسير به فرد ديگري نيز توصيه مي‌کنيد که براي ادامه تحصيل به سمت اين رشته برود؟ چرا؟
بله بسیار زیاد؛ زیرا مهندسی پزشکی رشته‌ای به شدت چند بعدی، مهم و حساس است. اگر کسی واقعا به این رشته علاقه داشته باشه می‌تواند در زمینه‌های مختلفی فعالیت کند. اما پیش از هر چیز باید نسبت به دروس و شرایط کاری خود آگاهی کامل را به دست آورد. گذشته از همه این مسائل، این حس که کار مهندس پزشک می‌تواند مستقیما جان انسانی را نجات بدهد، زیباترین حس دنیاست.
شرايط کنوني براي ورود به بازار کار مهندسي پزشکي چگونه است؟ گنجايش لازم براي دانش‌آموختگان جديد را دارد؟
با توجه به اینکه این رشته نسبت به سایر رشته‌های فنی و مهندسی رشته نوپایی به حساب می‌آید هنوز بازار کار آن اشباع نشده گرچه جذب در مراکز دولتی بسیار محدود است ولی حضور شرکت‌های مختلف وارداتی و تولیدی و دانش‌بنیان تا حد زیادی به کمک فارغ التحصیلان این رشته آمده و شرایط کار را برای آن‌ها فراهم کرده است.
اکنون وضعيت دانشگاه‌ها در رشته مهندسي پزشکي از نظر کيفيت و به روز بودن چگونه است؟ آيا خروجي دانشگاه‌ها قابليت و توانمندي لازم را دارند؟
تقریبا مانند تمام رشته‌های دیگر، در زمینه دروس ارائه شده در دوره کارشناسی مهندسی پزشکی تغییرات محسوسی به وجود نیامده است. متاسفانه به دلیل مجهز نبودن بسیاری از دانشگاه‌ها به تجهیزات مناسب، بسیاری از آزمایشگاه‌های عملی جزو دروس اختیاری قرار گرفته‌اند یا اصلا ارائه نمی‌شوند که این موضوع موجب ضعف شدید کار عملی دانشجویان شده است. از سوی دیگر برای گذراندن دوره کارآموزی عملی نیز مرکزی از طرف دانشگاه به دانشجویان معرفی نمی‌شود و نظارت مناسبی از طرف دانشگاه‌ها وجود ندارد.
چقدر دانشگاه‌هاي علمي کاربردي مي‌توانند در زمينه تربيت مهندسان پزشکي موفق باشند؟
به دلیل نوپا بودن واحدهای مهندسی پزشکی در مراکز درمانی، هنوز تعدادی از افراد که به صورت تجربی امور مربوط به این واحدها را انجام می‌دادند در این مراکز حضور دارند. دانشگاه‌های علمی کاربردی می‌توانند برای این گروه از افراد بهترین گزینه باشند تا بتوانند در کنار تجربه عملی خود از دانش علمی که به دست آورده‌اند نیز در حوزه کاری خود بهره ببرند.
به‌نظر شما مهم‌ترين چالش صنعت تجهيزات پزشکي چيست؟ اگر شما جاي مسئولان بوديد، چه کاري انجام مي‌داديد؟
منطبق نبودن پروژه‌های دانشجویی با نیاز صنعت، محدود بودن حمایت‌ها از طرح‌های کاربردی، تعدد ثبت شرکت‌های متفرقه، جذب دانشجو بر اساس نیاز صنعت، حمایت از طرح‌های عملیاتی و کاربردی و ایجاد بستر تولید برای آن‌ها، نظارت بر واردات و تولید کالاهای با کیفیت و تمدید مجوز شرکت‌ها بر این اساس از جمله مهم‌ترین اقداماتی است که باید برای بهبود وضعیت مهندسی پزشکی و بازار آن انجام شود.
دیدگاه ها