مهندس «محمد ملکي» دانش آموخته رشته مهندسي پزشکي در مقطع کارشناسي ارشد در سال 1390 از دانشگاه صنعتي اميرکبير است. وي مدرک کارشناسي مهندسي پزشکي خود را نيز در سال 1387 از همين دانشگاه دريافت کرده بود. مهندس ملکي که بر اين باور است تقريبا 80 درصد انتظاراتي که از تحصيل در رشته مهندسي پزشکي داشت، برآورده شده است، توانست پس از پايان دوران کارشناسي، شرکت خود را با مشارکت دو نفر از همکلاسي هايش در زمينه واردات محصولات ارتوپدي راه اندازي کند و برنامه اي براي ورود به حوزه توليدات تجهيزات ارتوپدي در آينده اي نه چندان دور دارد. در ادامه با اين مهندس جوان درباره فضاي حاکم بر آموزش و بازار کار در حوزه مهندسي پزشکي گفتگو کرديم.
دليل علاقه مندي و هدفتان از انتخاب اين رشته چه بود؟
دليل انتخاب اين رشته توسط بنده، علاقه همزمانم به رشته هاي فني و پزشکي بود که منجر به تحصيلم در رشته مهندس پزشکي به عنوان رشته اي بينابيني شد زيرا بدين ترتيب مي توانستم اطلاعاتي از هر دو زمينه را به دست بياورم.
زماني که وارد اين رشته شديد، آيا از نظر محتواي علمي، مهارتي و مطابقت با خواسته هايتان آن چيزي بود که انتظار داشتيد؟ بعدها دچار اين چالش نشديد که آيا انتخاب درستي داشته ايد يا خير؟
تقريبا 80 درصد آن چيزي که در اين رشته برايم محقق شد و اتفاق افتاد، مطابق با انتظاراتم در تحصيل در رشته مهندسي پزشکي بود.
چه دستاوردهايي در دوران دانشجويي و پس از آن داشتهايد؟
دستاورد اصلي دوران دانشجويي براي من، کار کردن در زمينه مورد علاقه ام يعني رشته ارتوپدي در دانشگاه بوده است. به صورتي که هر دو پروژه کارشناسي و کارشناسي ارشدم در حوزه مرتبط با مهندسي بيومتريال و رشته ارتوپدي بود؛ رشتهاي که بعدها در بازار کار نيز در آن به فعاليت پرداختم.
آيا زمينه هايي براي ورود به بازار کار در فضاي دانشگاه يا خارج از آن برايتان فراهم شده بود؟
متاسفانه در دوران دانشجويي فضاي چنداني براي ايجاد زمينه هاي کاري وجود ندارد؛ دستکم در دانشگاه اميرکبير که اينگونه بود. اگر کسي تمايل داشته باشد که در دوران تحصيل نيز فضاي کاري را تجربه کند حتما بايد روابطي جداي از محيط آکادميک داشته باشد.
از چه سالي وارد بازار کار شديد و چگونه و با چه حرفه اي شروع کرديد؟
بنده از سال 1386 و تقريبا پس از انتهاي دوره کارشناسي، وارد بازار کار شدم. در ابتدا با کمک دو نفر از همکلاسي هاي دانشگاهم، شرکتي خصوص تاسيس کرديم و در رشته مورد علاقه ام ارتوپدي مشغول به فعاليت شديم. سرانجام پس از حدود دو سال فعاليت، تبديل به يکي از شرکتهاي واردکننده در حوزه تخصصي ارتوپدي شديم.
براي ورود به بازار کار با چه مشکلاتي دست به گريبان بوديد؟
مهمترين چالش و مشکل در شروع فعاليتمان بحث ناآشنايي با محيط کار و قواعد بازار کار بود. چراکه ورود به عرصه کار براي شخصي که تجربه کاري در اين زمينه و حتي در ساير زمينه ها را نيز ندارد بسيار دشوار است. به عبارتي بنده وارد حوزهاي شده بودم که هيچ فرد آشنايي در بين دوستان و اقوامم در اين زمينه نداشتم و به معناي واقعي کلمه، هرچه ساختم به واسطه تلاش و پشتکار خودم در اين زمينه بوده است.
تاکنون وارد حوزه توليد نيز شده ايد؟
متاسفانه تا به امروز به عرصه توليد ورود نيافته ام، اما در نظر دارم در آينده اي بسيار نزديک وارد حوزه توليد نيز بشوم.
چرا وارد حوزه آموزش نشديد؟
مهمترين دليل آن مشغله هاي فراوان شغلي و نبود فرصت براي فعاليت در اين زمينه بوده است.
به طورکلي رشته مهندسي پزشکي در ايران چه جايگاهي دارد؟
به نظر بنده جايگاه رشته مهندسي پزشکي در کشور با سرعت بسيار زيادي در حال رشد و ارتقاء است. امروزه تقريبا تمام مراکز درماني به اين نتيجه رسيدهاند که حتما به يک مهندس پزشک در مرکز خود نياز دارند. اداره کل تجهيزات پزشکي نيز به اين نتيجه رسيده است که هر شرکت حداقل به يک مهندس پزشک تحت عناويني چون ناظر يا مسئول فني نياز دارد. اينها مسائلي هستند که در گذشته وجود نداشتند و اين نکته براي اين رشته از نظر جايگاه، يک رشد تلقي ميشود.
با اين تفاسير به فرد ديگري نيز توصيه ميکنيد که براي ادامه تحصيل به سمت اين رشته برود؟ چرا؟
به افرادي که در رشته رياضي تحصيل کرده اند و تمايلاتي هرچند اندک به رشته پزشکي دارند، توصيه ميکنم حتما در رشته مهندسي پزشکي ادامه تحصيل بدهند، ولي در غير اين صورت چنين توصيهاي نميکنم. برخي از دانشگاه ها مانند دانشگاه امام رضا چند سالي است که آموزش ها و همچنين معرفي دانشجويان براي ورود به بازار کار را انجام ميدهند.
چنين چيزي نيز براي شما در دانشگاه محل تحصيل وجود داشت؟
متاسفانه در زمان تحصيل بنده که حدود 16 سال از آن ميگذرد چنين امکاني وجود نداشت.
شرايط کنوني براي ورود به بازار کار مهندسي پزشکي چگونه است؟ گنجايش لازم براي دانش آموختگان جديد را دارد؟
بله گنجايش بسيار زيادي براي اين رشته در بازار کار وجود دارد. به نظر بنده ما حداقل به چهار برابر آنچه که اکنون تحت عنوان مهندس پزشک در جامعه فعال هستند، نيازمنديم. البته اين در صورتي است که ميزان توليد ما در حد کنوني باشد، چراکه در صورت سرمايه گذاري و پيشرفت توليد تجهيزات پزشکي در ايران، اين رقم بسيار بسيار بيشتر خواهد بود. بنابراين به طورکلي فارغ التحصيلان رشته مهندس پزشکي به نسبت رشته هاي ديگر بسيار کم هستند.
جايگاه مهندس پزشک را در حيطه فروش تجهيزات پزشکي چگونه ارزيابي ميکنيد؟
بازار تجهيزات پزشکي، بازاري تخصصي به شمار ميرود و کار کردن در حوزه فروش آن نيازمند داشتن تحصيلات و سواد کافي است؛ به نظر بنده کارشناسان مهندسي پزشکي ميتوانند در اين زمينه بسيار موفق باشند.
اکنون وضعيت دانشگاه ها در رشته مهندسي پزشکي از نظر کيفيت و به روز بودن چگونه است؟ آيا خروجي دانشگاه ها قابليت و توانمندي لازم را دارند؟
شرايط نسبت به قبل بهتر شده است. البته اين امر با توجه به جديد بودن رشته کاملا طبيعي است.
به نظر شما مهمترين چالش صنعت تجهيزات پزشکي چيست؟ اگر شما به جاي يکي از مسئولان بوديد، چه کاري انجام ميداديد؟
مهمترين چالش صنعت تجهيزات پزشکي جوان بودن و کمتجربه بودن آن است؛ بنابراين برطرف شدن ايرادهاي اين صنعت مستلزم گذشت زمان است. همچنين به نظرم اولين و بزرگترين ايراد صنعت تجهيزات پزشکي، حضور افراد غير متخصص در اين حوزه است. تقريبا هيچکدام از بزرگان اين حوزه تحصيلات مرتبط ندارد که اين مسئله به نظر بنده ضعف بزرگي به شمار ميرود. بايد توجه داشت که متخصصاني وجود دارند که بتوانند حداقل در کنار اين بزرگان حضور داشته باشند. اکنون زمان اين تصميم بزرگ فرا رسيده است. مشکل بعدي تغييرات پياپي و بعضا قوانين و مقررات بي دليل در اين حوزه است؛ به نحوي که متاسفانه ما شاهد بوده ايم که با تغيير مديري هرچند مياني، سياست ها به کلي تغيير پيدا ميکنند که اين مسئله سبب ايجاد بي ثباتي در اين صنعت شده است. با همه اين تفاسير، معتقدم تشکيل و برگزاري جلسات مداوم و منظم با متخصصان و فعالان اين حوزه ميتواند کمک بزرگي به ارتقاء جايگاه و حل مشکلات کنوني اين حوزه کند.
دیدگاه ها