مدير عامل شرکت نورهان در گفتگو با ماهنامه: تعهد قلبي در خدمت رساني به مراکز درماني مانع از بازنشستگي است

نویسنده: مهندس آرین آذرنگ – داشجوی کارشناسی ارشد مخابرات سیستم، دانشگاه تربیت مدرس

در ادامه سلسله گزارشات مصاحبه با پيشکسوتان بازرگاني عرصه تجهيزات پزشکي و حضور در جمع بسياري از پشکسوتان اين حوزه،  دراين شماره به سراغ يکي ديگر از شرکت هاي قديمي  حوزه تجهيزات پزشکي يعني شرکت نورهان و مدير عامل آن مهندس مهدي فرجيان رفتيم. مهدي فرجيان متولد 1332 در شهر همدان است که تحصيلات ابتدايي و متوسطه خود را در همان شهر همدان گذرانده و در سال 1352 براي ادامه تحصيل به تهران آمده و در رشته برق قدرت وارد دانشگاه شده است.

مهدي فرجيان در گفتگو با خبرنگار ماهنامه اظهار داشت قبل از انقلاب، بسياري از دانشگاه ها در تابستان دانشجويان را به اردوهاي عمران دانشجويي مي فرستادند و اين امر براي دانشجويان بسيار مفيد بود و باعث مي شد در حوزه تحصيلي خودشان فعاليت کرده و تجربه کسب کنند. به طور مثال من در سال 1353، با تعدادي از دوستان به شيراز اعزام شديم و با توجه به رشته تحصيلي من يعني برق با وزارت نيرو همکاري و فعاليت را آغاز کرديم. در حوالي شيراز سدي در حال احداث بود که قرار بود توسط توربين برق را توليد کرده و به پست هاي برق انتقال دهد. مجدداً در سال 1355 در طرح تقسيم به تبريز اعزام و کاري چون انتقال نيرو را در همکاري با مهندسان شبکه برق آن استان داشتيم. هدف از بيان موارد فوق استفاده بسيار مفيد از زمان فراغت در تابستان بود. با اين مقدمه، در پايان  پيشنهاد خودم را در ارتباط با دانشجويان مهندسي پزشکي بيان خواهم کرد.
براي اولين بار در تبريز با افرادي که در زمينه تجهيزات پزشکي فعاليت مي کردند، آشنا شدم. براي من اين مسأله جالب توجه شد که چرا در تبريز 3 يا 4 مؤسسه يا شرکت ارائه دهنده خدمات تجهيزات پزشکي وجود دارد، ولي متأسفانه در غرب ايران هيچ شرکتي ارائه دهنده اين خدمات نبود. همچنين در آن سال يکي از بستگان نزديک من دچار سانحه رانندگي بسيار شديدي شد، به طوريکه 32 استخوان بدنش دچار شکستگي شد و در همدان حتي يک مؤسسه هم نبود که پيچ و پلاک براي اين بيمار فراهم کند و بيمارستانها هم در آن زمان توان خريد تمام طيف تجهيزات را نداشتند. اين 2 مورد باعث ايجاد انگيزهاي قوي در من شد تا شرکتي را در اين راستا در غرب کشور تأسيس کنم. به دنبال آن در سال 1356 مؤسسه اي تحت عنوان medical service را با کمک چند تن از دوستانم راه اندازي کرديم که هنوز هم پابرجاست و برادر من ادامه دهنده فعاليت هاي آن است. اين مؤسسه در اوايل سال 1359 به عنوان شرکت تحت همان نام ثبت شد. من در آن سالها به دليل دارابودن پشتوانه فني، احساس کردم که اين استان نياز به مکاني دارد که خدمات فني را به بيمارستان ها ارائه کند. لذا در همان شرکت، بخشي را براي ارائه خدمات فني به بيمارستان ها راه اندازي کردم که البته چندين نفر از دوستانم که فارغ التحصيل رشته الکترونيک بودند در اين زمينه مرا همراهي کردند. اين مرکز در کمتر از يک سال مورد توجه استان هاي غرب ايران از جمله کرمانشاه، سنندج و ايلام واقع شد. به خصوص که در زمان جنگ بسيار فعال تر شد و کمک هاي شاياني را به مراکز درماني اين بخش از کشور ارائه کرد. حتي روزي در خاطرم هست که در بيمارستان ايلام در اتاق عمل در حال نصب دستگاهي بوديم و همزمان که پزشک ارتوپد در حال جايگذاري يک پروتز بر روي بيمار بود، قسمتي از بيمارستان بمباران شد.
فرجيان در ادامه با اشاره مجدد به خاطرات زمان جنگ خاطر نشان کرد: در سال 1360 بعد از تعطيلات عيد، يکي از دوستان من که پرستار اتاق عمل بود و از شروع جنگ تحميلي در بيمارستان طالقاني آبادان مشغول به ارائه خدمت بود در همدان در دفتر مديکال سرويس به ديدن من آمد و اظهار داشت که در بيمارستان طالقاني آبادان کليه دستگاه هاي ما خراب است و جهت سرويس دهي به مجروحان مشکل داريم و کسي براي تعمير و سرويس دستگاه هاي مستقر در بيمارستان به دليل آنکه منطقه جنگي است حاضر نيست به آبادان بيايد. من آمدم از شما درخواست کنم که اگر دستگاه هاي قابل انتقال بيمارستان را توسط دو دستگاه اتوبوسي که صندلي هايش برداشته شده به همدان بفرستيم شما قول مي دهيد که آن ها را تعمير کرده و برگردانيد؟ بسيار متأسف شدم و گفتم نياز نيست دستگاه ها را به اينجا منتقل کنيد من و مدير بخش فني شرکت (مهندس فاطمي نژاد) به آبادان آمده و در محل، کار تعمير و سرويس دستگاه ها را در حد توان انجام خواهيم داد. پس از بررسي موضوع و هماهنگي هاي لازم ظرف 24 ساعت با تجهيزات لازم به تهران رفته سپس عازم ماه شهر شديم و از آنجا با بالگرد به آبادان رفتيم. متاسفانه همانگونه که خبر رسيده بود، بيش از 90 درصد تجهيزات بيمارستاني از کار افتاده بود، ما در مورد تجهيزات اطلاعات پايه اي داشتيم، ولي بدون نقشه مدار داخلي، تعمير تجهيزات غيرممکن به نظر ميرسيد و همين امر کار را سخت مي کرد. به مدت 2 ماه شبانه روز در آن جا کار کرديم و توانستيم بسياري از تجهيزات را مجدداً تعمير و راه اندازي کنيم.

تأسيس نورهان در سال 1370
فرجيان در ادامه اين گفتگو اظهارداشت: من تا سال 1369 در همدان به فعاليتم ادامه دادم. در آن زمان برخي ملزومات مصرفي را وارد کرده و در سراسر ايران توزيع مي کرديم. سپس در سال 1369 به تهران آمدم و در سال 1370 با همکاري تعدادي از دوستان، شرکت نورهان را تأسيس کرديم. سپس نمايندگي کمپاني kone instrument فنلاند را در زمينه دستگاه هاي بيوشيمي اخذ کرديم. همچنين بعد از مدتي نمايندگي کمپاني nova biomedical آمريکا را که در زمينه ساخت دستگاه هاي بلادگاز پيشتاز است، اخذ و دستگاه هاي بلادگاز را وارد کرديم که خدمات و پشتيباني آن کماکان ادامه دارد.
فرجيان در پاسخ به سؤال خبرنگار ما در مورد تعداد آزمايشگاه هاي تحت پوشش گفت: متأسفانه دستگاه هاي ABG فقط مصرف بيمارستاني دارد و در آزمايشگاه هاي خارج از بيمارستان که بسيار گسترده است مصرف ندارد و در بيمارستان در اتاق عمل قلب باز و ICU و NICU استفاده مي شود.
مهدي فرجيان در خصوص سؤال خبرنگار در مورد مسأله ملاک در خصوص ورود دستگاه اظهار داشت: ملاک من در اين رشته واردات تجهيزات جديد و تکنولوژي روز دنيا به بازار مصرف کشور بوده به طور مثال کمپاني nova براي اولين بار 3 دستگاه جديد به بازار پزشکي دنيا ارائه داده که از جمله آنها دستگاه قند بيمارستاني است. اين دستگاه به طور ويژه براي بيمارستان ها و قرار گرفتن در بالين بيمار ساخته شده است. در اغلب بيمارستان ها شاهد گلوکومترهاي بي کيفيت و بدون استانداردهاي لازم هستيم که معمولاً نتايجشان نيز با خطا همراه است. متأسفانه در اکثر بيمارستان هاي ما نيز از گلوکومترهاي مصرفي (خانگي) به جاي گلوکومتر هاي بيمارستاني استفاده مي شود. تفاوت اين دو اين است که بيمار در بيمارستان دارو مصرف مي کند و دستگاه اندازه گيرنده قندخون بايستي بتواند تداخلات دارويي را از نتيجه آزمايش حذف کند و قند گزارش شده، قند واقعي بيمار باشد. مرجع ما براي صحت اطلاعات گزارش شده، دستگاه Autoanalyzer است و اگر کاليبره و حاوي کيت مناسب باشد بهترين جواب را ارائه مي دهد. دستگاه nova در حد اين دستگاه  ها پاسخ مي دهد.
دستگاه ديگري که کمپاني nova براي اولين بار در دنيا ارائه کرد، دستگاه اندازه گيرنده کتون خون بود. قبل از آن کتون خون از طريق نوارهاي ادرار به صورت کيفي گزارش مي شد. با معرفي دستگاه جديد nova، کتون خون به صورت کمي اندازه گيري مي شود و لذا پزشک به صورت دقيقتري روند درمان را پيش خواهد برد.
مدير عامل شرکت نورهان در ادامه اين مصاحبه با اشاره به نقش حياتي شرکت هاي تجهيزات پزشکي در چرخه بهداشت و درمان کشور خاطر نشان ساخت: نقش شرکت ها در بهداشت و درمان نقش کوچکي نيست، در واقع اين شرکت ها هستند که مي توانند تکنولوژي روز دنيا را وارد کشور کرده و در اختيار پزشکان قرار دهند. انتظار اين است که وزارت بهداشت و درمان حمايت خود را از شرکت ها بيشتر کند تا انگيزه ادامه حيات را  در آنها به وجود آورد زيرا در غير اين صورت فشار زيادي به شرکت ها وارد مي شود. چه بسا بسياري از شرکت ها نتوانسته اند بدهي هايشان را به کمپاني ها پرداخت کنند چرا که پس از خريداري دستگاه توسط بيمارستان چنانچه خوشبينانه به اين موضوع نگاه کنيم پس از 7 الي 8 ماه مطالبات شرکت از بيمارستان وصول خواهد شد.
مدير عامل نورهان در پايان اين گفتگو با ارائه پيشنهادي براي جواناني که در حوزه مهندسي پزشکي تحصيل مي کنند اظهار داشت: متأسفانه بسياري از دانشجويان صرفاً به جنبه تئوري دانشگاه توجه دارند و به جنبه عملي توجه ندارند در صورتي که در رشته هاي فني تا زماني که فرد اصطلاحاً آچار به دست نشود، سواد تئوري وي ارزش واقعي نخواهد داشت. البته اين مسأله تا حد زيادي به مشکلات نظام آموزشي ما مربوط است، لذا پيشنهاد من در اين باره اين است که دانشجويان در تابستان به کارآموزي در شرکت هاي خدمات پشتيباني تجهيزات پزشکي بپردازند، همچنين دانشگاه ها مي توانند بستري را فراهم سازند تا دانشجويان بتوانند تجربه فني لازم را کسب کنند. هرچند بردهاي دستگاه هاي امروزي چندان قابل تعمير نيست، ولي قابل عيب يابي است. بسيار اتفاق افتاده است که مشکلي براي دستگاهي رخ داده و اپراتورهاي دستگاه مسأله را با بخش فني ما در ميان گذاشته و بخش فني به جاي يک سفر بسيار طولاني و پرهزينه  براي تعمير دستگاه با راهنمايي مناسب تلفني روش تعمير دستگاه را توضيح داده اند. روشن است که چنين تبحري تنها در سايه تجربه ي چندين و چند ساله به دست آمده است.

ازمهندس مهدي فرجيان که درگفتگو با ماهنامه شرکت کرد سپاسگزاريم.