نویسنده: افسانه غفاری
در تمام فعالیت ها به خصوص فعالیت هایی که به دانش، تخصص و مهارت خاصی نیازمند است و به ویژه آنکه این فعالیت ها شکل اجرایی نیز به خود بگیرد، به سازمانی منسجم نیاز است که کلیه عملکردها در قالب آن صورت گرفته و سازمان یابد.
فعالیت های حوزه تجهیزات پزشکی نیز، به جهت ارتباط مستقیمی که با جان افراد سروکار دارد، جزو فعالیت هایی است که به طور قطع برای انسجام بیشتر، افزایش قانونمندی و توانمندی فعالان، پیگیری مصوبات و اجرای هر چه بهتر در راستای امنیت بیماران، به طور قطع به سازمانی منسجم و پیگیر نیازمند است. در این راستا، وجود سازمان نظام مهندسی پزشکی کشور به عنوان مهم ترین بازوی نظارت و اجرایی وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی اهمیت شایانی دارد و هرگونه فعالیتی که در این قالب صورت بگیرد به طور قطع مهم ترین نتایج و اثرات آن چه مثبت و چه منفی به این سازمان ارتباط می یابد.
حوزه تجهیزات پزشکی نیزدر امور مختلفی از جمله امور تحصیلات و آموزش عالی ،پژوهش های بنیادی و کاربردی تجهیزات پزشکی، کارآفرینی و کاریابی، تولید و تحقیق و توسعه در صنعت،بازرگانی تجهیزات پزشکی، عرضه و توزیع تجهیزات و فرآورده های پزشکی، نگهداری و خدمات دستگاه های پزشکی، کارشناسی های فنی تجهیزات پزشکی و….دچار مشکلات عمده ای است که باید برای آنها به صورت منسجم راهکار هایی را اندیشد. یکی از مهم ترین فعالیت های اخیر درحوزه تجهیزات پزشکی تشکیل انجمن صنفی متخصصین تجهیزات پزشکی بوده است. در حقیقت تشکیل سازمان نظام مهندسی پزشکی یکی از اصلی ترین اهداف انجمن متخصصین است که از اهداف اصلی آن می توان به پیگیری اهداف صنفی این حوزه به لحاظ کیفیت عملکرد اشاره کرد. تولید، واردات، کارشناسی خرید ،نگهداشت تجهیزات پزشکی، توزیع، تعمیرات، سرویس وسایر خدمات تجهیزات پزشکی جهت ارائه هر چه مطلوب تر به مردم نیازمند سازمانی منسجم است و زمانی به نقطه مطلوب می رسدکه تشکلی واحددر قالب سازمانی به نام سازمان مهندسی پزشکی یا سازمان نظام مهندسی پزشکی وجود داشته باشد.
درواقع سازمان نظام مهندسی پزشکی کشور با هدف افزایش سطح دانش، آگاهی و همچنین قانونمند سازی و نظارت در کشور، فعالانه پیگیری های لازم را در مباحث فنی اجرایی، آموزشی و همچنین مطالبه قانون های موجود به عمل می آورد.
وظیفه اداره کل تجهیزات پزشکی بررسی کیفی تجهیزات پزشکی و تایید آنهاست که در این مسیر از حضور مهندسان پزشکی هم بهره می برد، ولی با این وجود در چند ماه اخیر به دنبال ادغام آن با سازمان غذا و دارو و همچنین جدا شدن شاخه آزمایشگاهی اداره کل تجهیزات پزشکی از بدنه آن، به نظر می رسد که این اداره تا حدی تضعیف شده و لذا نیازمند بازوهای اجرایی برای انجام امور محوله است. این وضعیت نمایانگر این واقعیت است که تاثیر حضور سازمانی به شکل NGO به مراتب بیشتر خواهد بود، چرا که اگر سازمانی از دل خود مهندسی پزشکی و بامجوزهای مربوطه وجود داشته باشد، عملکرد بهتری نسبت به اداره کل تجهیزات پزشکی خواهد داشت و تا حد زیادی از بار مسئولیتی که بر دوش اداره کل تجهیزات پزشکی است، خواهد کاست. قطعا حضور فعال اداره کل تجهیزات پزشکی نیز برای تاسیس سازمان نظام مهندسی پزشکی کشور دارای اهمیت فوق العاده ای است، گفتگوی زیر با مهندس صفوی سرپرست جدید اداره کل تجهیزات پزشکی است:
از دیدگاه شما هدف از تاسیس سازمان نظام مهندسی پزشکی در کشور چیست واصولا چه نیازی در حوزه مهندسی پزشکی احساس می‌شد که لزوم تشکیل چنین سازمانی احساس می شود؟
یکی از اهداف کلی این گونه تشکل هادر سایر رشته های مهندسی ، پیگیری اهداف صنفی آن حوزه به لحاظ کیفیت عملکرد است، به عنوان مثال در حوزه مهندسی پزشکی ،دانش آموختگان این رشته با این هدف تربیت می شوند که در حوزه‌های مختلف بازار سلامت مرتبط با تجهیزات پزشکی از قبیل تولید واردات ،کارشناسی خرید ، نگهداشت تجهیزات پزشکی ،توزیع ،تعمیرات ، سرویس وسایر خدمات تجهیزات پزشکی ،این خدمات را به نحو مطلوب به جامعه ارائه دهند. پاره ای از این اهداف زمانی می‌تواند دقیقا به نقطه مطلوب برسد که تشکلی واحددر قالب سازمانی به نام سازمان مهندسی پزشکی یا سازمان نظام مهندسی پزشکی وجودداشته باشد، تا برای کسانی که می‌خواهند خدماتی را در این حوزه ارائه دهند چارچوبی مشخص شده و طبق آن چارچوب امور به حرکت در بیاید.به بیان دیگر در قالب چنین سازمانی هم جامعه هدف از خدمات بهتری برخوردار می‌شود و هم دانش آموختگان رشته مهندسی پزشکی از منافع آن در بلند منتفع می شوند.
با توجه به اینکه در حوزه تجهیزات پزشکی تشکل و انجمن های متعددی مانند انجمن متخصصین تجهیزات پزشکی وجود دارد، آیا دستیابی به این اهداف فقط در قالب سازمان میسر است؟
سازمان نظام مهندسی در حوزه های مختلف دارای جایگاه کاملا تثبیت شده ای بوده و تعاریف مشخصی دارد که به موضوعات صنفی آن حوزه رسیدگی می کند، انجمن‌ها و تشکل های مختلفی که در حوزه تجهیزات پزشکی وجود دارند، جایگاه خاص خود را برای رسیدن به اهداف این حوزه ایفا می کنند ،ولی با در نظر گرفتن حساسیت حوزه مهندسی پزشکی ،مشخص است که بهترین شیوه برای نظام مند کردن ارائه خدمات به سازمان‌ها، بیمارستان‌ها، بیماران و کلیه استفاده کنندگان تجهیزات پزشکی از مسیر سازمان نظام مهندسی پزشکی تضمین می شود.
در حال حاضردرحوزه مهندسی پزشکی چه مشکلات و کمبود‌هایی وجود دارد که اصولا لزوم تشکیل چنین سازمانی احساس می شود؟
رشته مهندسی پزشکی در ایران با تحقیقات آغاز شد ،همزمان با آن در حوزه تحقیقات این رشته نیز پیشرفت‌های خوبی صورت گرفت که باعث شد رشته مهندسی پزشکی در مقطع لیسانس، فوق لیسانس و دکترا در ایران تشکیل شود. از سوی دیگر در بازار کار نیز دانش آموختگان مهندسی پزشکی تاثیرات شگرفی در حوزه عملیاتی داشته اند. مقایسه ای مختصر بین وضعیت تولید،واردات، بحث ناظرین فنی، کیفیت عملکرد اداره کل تجهیزات پزشکی و آزمایشگاه‌های تابعه وزارت بهداشت، همه و همه نشانگر این امر است که درسال های اخیر ورود دانش آموختگان مهندسی پزشکی به عرصه‌های مختلف تجهیزات پزشکی تاثیر گذار بوده و کیفیت عملکرد را در این حوزه ها بالاتر برده است، با این حال هنوزهم در حوزه عملیاتی و اجرایی ضعف‌های اساسی وجود دارد ، به عنوان مثال در حوزه کارشناسی مهندسی پزشکی هنوز که هنوز است نقش پررنگی که یک مهندس پزشک در تجهیز بیمارستان‌ها باید داشته باشد، شناخته شده نیست.
آیا رسیدن به این اهداف تعریف شده را نمی توان از طریق کانال اداره کل تجهیزات پزشکی دنبال کرد که دیگر نیازی به تشکیل چنین سازمان نباشد؟
قطعا اگر یک سازمانی از دل خود مهندسی پزشکی و با مجوزهای مربوطه وجود داشته باشد، دارای عملکرد بهتری نسبت به اداره کل تجهیزات پزشکی خواهد بود، چرا که اداره کل تجهیزات پزشکی به جهت وظیفه ذاتی خود در قانون تشکیلات وزارت بهداشت موظف است تجهیزات پزشکی را از نظر کیفیت بررسی کرده و تایید کند ودر این مسیر از حضور مهندسان پزشکی هم بهره ببرد،ولی با وجود دارا بودن چنین اختیارات و شرح وظایفی، مشاهده می کنید که هم اکنون وضعیت چگونه است و اداره کل تجهیزات پزشکی در رسیدن به این اهداف تا کجا پیش رفته است؟ حتی با وجود پیشرفت های غیر قابل انکاری که در برخی حوزه ها وجود دارد ،هنوزهم شاهد ضعف‌های اساسی در بخش های مختلف تجهیزات پزشکی هستیم و این وضعیت نمایانگر این واقعیت است که تاثیر حضور سازمانی به شکل NGO به مراتب بیشتر خواهد بود.از طرف دیگر در صورت تشکیل چنین سازمانی و همکاری کلیه تشکل ها و انجمن‌هایی که درحوزه تجهیزات پزشکی وجود دارد ، وزارت بهداشت می‌تواند به خوبی از پس امور تجهیزات پزشکی بربیاید.در کنار این موضوع باید به این نکته توجه داشت که سازمان نظام مهندسی پزشکی سازمانی است که در حوزه عملیاتی مهندسی پزشکی فعالیت می کند، لذامشارکت وهمکاری پیشکسوتان و بزرگانی که در حوزه مهندسی پزشکی دارای سوابق و تجارب مفید هستند، قطعا کمک خواهد کرد. ازسوی دیگر،حمایت انجمن‌هاو تشکل های دیگری که در حوزه دانشگاه و تحقیقات وجوددارند، نیز تاثیر گذار است .من فکر می‌کنم در نهایت تشکیل سازمان نظام مهندسی پزشکی با قوت و همدلی کلیه اعضا و بزرگان این صنف میسر است.
آیا سابقه ای از چنین طرحی در توسعه تجهیزات پزشکی وجود داشته است و اگر بوده تاکنون چرا عملی نشده و ما هنوز فاقد چنین سازمان منسجمی در حوزه تجهیزات پزشکی هستیم؟
چنین طرحی به صورت ساختار یافته تا به حال وجود نداشته است ،با این حال چنین ایده ای چندین بار مطرح شده و همیشه چنین بحثی مطرح بوده ،ولی شاید آن اراده ای که بتواند چنین طرحی را به جلو پیش ببرد تا کنون به وجود نیامده بود.همزمان با تشکیل انجمن متخصصین و به دلیل استقبال گسترده اعضااز این تشکل ،این طرح دوباره مطرح شد.درواقع تشکیل انجمن متخصصین تجهیزات پزشکی به مثابه نقطه شروعی بود که چنین اراده را در بین اعضائ به وجود آورد ،ولی این همه ی کار نیست و باید تمام اعضا تجهیزات پزشکی در این موضوع مشارکت داشته باشند و کمک کنند تا این سازمان تشکیل شود.
تشکیل سازمان مهندسی پزشکی یکی از اهداف اولیه انجمن متخصصین بوده است حال اگرتشکیل سازمان عملی شود، جریان فعالیت‌های انجمن به چه صورت خواهد بود؟ وآیااین انجمن موازی با سازمان به کار خود ادامه خواهد داد؟
این دومقوله کاملا متفاوت از همدیگرند وبا همدیگر هم پوشانی ندارند .در واقع انجمن یک نظام صنفی است برای شکل دادن به یک سری فعالیت‌ها در حوزه تجهیزات پزشکی .در صورتی که داستان سازمان کاملا متفاوت است.مثلا در حال حاضر این دغدغه وجود دارد که آیا می توان تجهیزات پزشکی را با اطمینان به دست افراد فارغ التحصیل از دانشگاه سپرد؟و چه کسی صلاحیت و توانایی وی را برای حوزه‌های مختلف اعم از مشاوره، تعمیرات و … تایید می‌کند ؟ در اینجاست که سازمان نظام مهندسی پزشکی می‌تواند این وظیفه را بر عهده بگیرد و در ازای تخلفات وضعف‌هایی که وجود دارد پاسخگو باشد.ازسوی دیگر جامعه هدف و استفاده کنندگان تجهیزات پزشکی نیز خیالشان از بابت صحت و کیفیت ارائه این خدمات آسوده است.
سازمان نظام مهندسی پزشکی بهترین راه نظام مند کردن حوزه تجهیزات پزشکی است
مهندس محمد طهماسبی کارشناس مسئول خبره تجهیزات پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران و نایب رییس انجمن متخصصین تجهیزات پزشکی کشور در گفتگو با ماهنامه با اشاره به لزوم وجود سازمان نظام مهندسی پزشکی در حوزه تجهیزات پزشکی گفت:« با توجه به اینکه حل پاره ای از مشکلات حوزه تجهیزات پزشکی در قالب سیستم‌های اداری و دولتی مشکل و در مواردی ممکن نیست، لذا لازم است که سازمان‌هایی متولی این امر شوند تا هم از حقوق صنفی افرادی که در این حوزه فعالیت دارند، دفاع کنند و هم به مراکزدرمانی مختلف وهمچنین بیمارانی که از این حوزه خدمات دریافت می کنند ، کمک نموده و به نحوی موجب حل مشکلات حوزه تجهیزات پزشکی شوند، در این زمینه الگوهای زیادی از جمله سازمان نظام مهندسی کشاورزی، سازمان نظام مهندسی ساختمان و… در کشور وجود دارد، از سوی دیگر به مرور متقاضیان بیشتری در این حوزه وجود دارد که به نظر میرسد وجود سازمان نظام مهندسی پزشکی، جزوالزامات و نیازهای اساسی جامعه پزشکی امروزاست.»وی افزود:«رشته مهندسی پزشکی درکشور ما نسبت به سایر رشته‌های علمی جدید و نوپا است، حتی به نظر می رسد که نقش گروه‌های فنی، مهندسی در حوزه وزارت بهداشت هم به نوعی کم رنگ تر از سایر حوزه هاست و نشانگر این واقعیت است که افرادی که در این حوزه فعالیت دارند، آن گونه که باید از حقوق صنفی این حوزه حمایت نکرده اند. در حال حاضرنیز جای خالی قوانین‌حمایتی از نیروهای این حوزه و همچنین صحت عملکرد تجهیزات پزشکی در وزارت بهداشت به شدت خالی است، البته همانگونه که می‌دانید، تشکیل انجمن متخصصین تجهیزات پزشکی در راستای تشکیل همین نظام مهندسی پزشکی در کشور بود و در واقع یکی از اهداف اولیه انجمن متخصصین تجهیزات پزشکی کشور، تشکیل همین سازمان بود .با این حال در انجمن متخصصین علاوه بر رشته مهندسی پزشکی، رشته‌های دیگری هم که می‌توانند به نوعی در این حوزه فعالیت داشته باشند، می‌توانند عضو انجمن شده و فعالیت‌های مختلفی را در زیرمجموعه سازمان انجام دهند.»
نایب رییس انجمن متخصصین تجهیزات پزشکی کشور در ادامه با اشاره به روند اجرایی پیگیری تشکیل سازمان نظام مهندسی پزشکی اظهار داشت:«انجمن متخصصین پس از اخذ مجوزها و تاییدیه های لازم ، کار اجرایی خود را از ابتدای سال 92 ، به طور رسمی آغاز کرد .عمده فعالیت های انجمن نیز تا کنون در فاز مطالعاتی مجموعه بوده است، البته تاکید می کنم که تشکیل سازمان نظام مهندسی، کار کوچکی نیست که در بازه زمانی چندماهه حل شودو همانگونه که کلیه سازمان های کشور به نوعی توسط وزارتخانه‌ای مورد تایید واقع شده و در راستای آن وزارتخانه در حال فعالیت هستند، سازمان نظام مهندسی پزشکی نیز در وهله اول باید مورد تایید وزارت بهداشت باشد، بنابراین ما نیز همین مسیر را دنبال می کنیم و در حال برگزاری جلسات مختلف با وزارت بهداشت، اداره کل تجهیزات پزشکی و سایر زیرمجموعه‌های موثر در این حوزه هستیم. اقدام بعدی ما نیز از طریق کانال مجلس شورای اسلامی است . روشن است که کسب چنین مجوزی، نیازمند تصویب مجلس است، لذا انجمن متخصصین تجهیزات پزشکی در صدد است که جلسات متعددی را با اعضای کمیسیون بهداشت و درمان مجلس برگزار کند تا بتواند پس از کسب موافقت‌های اولیه، طرح را در کمیسیون بهداشت و درمان مجلس به تصویب برساند، البته این پروسه تا حدی زمانبر است، با این حال با توجه به ارزیابی های اولیه ای که انجام داده ایم و همچنین با توجه به این واقعیت که معمولا نظام‌ها بار مالی خاصی را به دولت تحمیل نمی کنند، به نظر می رسد این روند راحت تر جلو رود و در مجلس به تصویب برسد.»
مهندس طهماسبی در خصوص نقش و همکاری وزارت بهداشت در تشکیل سازمان نظام مهندسی پزشکی نیز خاطرنشان ساخت:« از همان روزهای اول تشکیل انجمن متخصصین، همکاری نزدیکی را با اداره کل تجهیزات پزشکی داشته و در بسیاری از جلسات اداره کل ، به عنوان ناظر یا مشاور شرکت داشتیم .این جلسات بعد از حضور مدیر کل جدید همچنان ادامه پیدا کرد و ایشان نیز حمایت خوبی را در قبال این موضوع بعمل آوردند .»
وی افزود:«با توجه به اینکه این انجمن به عنوان حلقه اتصالی بین همه تشکل ها و انجمن های حوزه تجهیزات پزشکی کشور شناخته شده است، پیش بینی می شود که در آینده ای نزدیک قادرخواهد بود، کلیه بدنه کارشناسی تجهیزات پزشکی، انجمن‌های حقوقی، شرکت‌های حقوقی تولیدکننده و واردکننده، اعضای هیات علمی دانشگاهها و.. را کنار هم بنشاند و تا حد زیادی از بار مسئولیتی که بر دوش اداره کل تجهیزات پزشکی است بکاهد.با این حال با توجه به اینکه مهمترین هدف انجمن متخصصین تجهیزات پزشکی، از همان بدو تشکیل، ایجاد سازمان نظام مهندسی پزشکی در کشور بوده است، قطعا حضور اعضاء انجمن برای تاسیس این سازمان اهمیت فوق العاده ای دارد، از طرف دیگر وزارت بهداشت، کمیسیون بهداشت و درمان مجلس، معاونت‌های مهم در ریاست جمهوری وهمچنین سازمان برنامه و بودجه در این امر تاثیر ویژه دارند، از سوی دیگر دانشکده‌های مهندسی پزشکی یا حتی سازمان‌هایی چون وزارت رفاه و تامین اجتماعی که بدنه‌های کارشناسی تجهیزات پزشکی در آنها حضور دارد ، نیز می توانند همکاری کنند تا درنهایت کلیه بدنه های علمی، اجرایی، قانونگذار و سیاستگذار این حوزه در کنار هم قرار گیرند، تا بتوانیم از تشکیل سازمان نظام مهندسی پزشکی به بهترین نحو استفاده کنیم. هم اکنون نیز پیش نویسی بر اساس الگوهای موجود آماده شده که در این پیش نویس برخی از اهداف و وظایف این سازمان در آن قید شده است.
۱- تلاش در جهت تحقق بخشيدن به اهداف عاليه نظام مقدس جمهوري اسلامي ايران.
۲- تلاش در جهت ارتقاي اخلاق حرفه‌اي در كليه امور تجهیزات پزشکی.
۳- تلاش در جهت ارتقاي سطح دانش، گسترش فن آوري جديد در تجهیزات پزشکی و رشته‌هاي مرتبط.
۴- تلاش در جهت حفظ و پايداري و تامین کیفیت تجهیزات پزشکی به منظور دستيابي به‌توسعه پايدار.
۵- تلاش در جهت افزايش كمي و كيفي توليدات بخش تجهیزات پزشکی.
۶- حفظ و حمايت از حقوق صنفي مهندسان پزشکی در برابر اشخاص حقيقي و حقوقي.
۷- نظارت بر حسن اجراي وظايف فني و حرفه‌اي اعضاي سازمان.
۸- حفظ و حمايت از حقوق اشخاص حقيقي و حقوقي كه به نحوي از خدمات حرفه‌اي مهندسان پزشکی بهره‌مند مي‌شوند.
۹- تلاش در جهت ايجاد انسجام، هماهنگي و همكاري هرچه بيشتر بين شاغلين در امور تجهیزات پزشکی با دستگاههاي اجرايي دولتي و غير دولتي.
۱۰- تلاش در جهت حسن اجراي مقررات و قوانين مربوط به امور تجهیزات پزشکی.
۱۱- حمايت از تشكل‌هاي صنفي و توليدي بخش تجهیزات پزشکی .
۱۲- تلاش در جهت ساماندهي امر اشتغال مهندسين پزشکی.
۱۳- كمك به صدور خدمات مهندسي پزشکی به خارج از كشور.
کارشناس ارشد تجهیزات پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران سپس با اشاره به لزوم وجود چنین سازمانی از حیث دستاوردها وفوایدی که برای این حوزه در بردارد، اظهارداشت:« وجود سازمان نظام مهندسی پزشکی از بعد صنفی برای اعضا حائز اهمیت فراوانی است، از تجهیز مراکز بهداشتی و درمانی گرفته، تا کنترل کیفی وکالیبره بودن دستگاه های مراکز همه جزو فعالیت های سازمان محسوب می شود. اگر چه این امور امروزه جزو وظایف کارشناس تجهیزات پزشکی محسوب می شود، ولی به دلیل اینکه ما هنوز سازو کاراجرایی و مناسبی در مراکز نداریم ، عملا پیگیری این پروسه از طریق کارشناسان امکان پذیر نیست، در صورتی که سازمان نظام مهندسی پزشکی قادر است تمام این پروسه را بررسی کرده و جلوی تخلفات این حوزه را بگیرد، این سازمان حتی قادر است که در زمینه خدمات مهندسی پزشکی و تعرفه‌ها هم حضور فعال داشته باشد و این یکی از جنبه‌هایی است که سازمان نظام مهندسی می‌تواندبه صورت دو جانبه هم به نفع مراکز بهداشتی، درمانی و هم به نفع اعضای خود فعالیت داشته باشد. در مورد جذب بودجه هم وضعیت به همین منوال است و اگر بخش تجهیزات پزشکی جزء ردیف‌های بودجه‌ای قرار گیرد قطعا در اجرای آن هم دچار اشکال نخواهیم شد. بنابراین یکی دیگر از اهداف سازمان نظام مهندسی پزشکی، لحاظ کردن بخش تجهیزات پزشکی در ردیف‌های بودجه‌ای وزارت بهداشت است که در این صورت کنترل کیفی تجهیزات پزشکی به طور کامل انجام شود و به نوعی از بار مالی مجموعه وزارت می کاهد. »
طهماسبی در خصوص وظايف و اختيارات سازمان نظام مهندسی پزشکی به خبرنگار ماهنامه گفت:«
۱- همكاري و هماهنگي با مراجع ذیربط براي گسترش و پيشبرد فعاليت‌هاي علمي و تحقيقاتي در امور تجهیزات پزشکی.
۲- همكاري با مراجع ذیربط براي تعيين و تنظيم و اجراي صحيح تعرفه‌هاي خدمات امور تجهیزات پزشکی.
۳- همكاري با دستگاههاي ذیربط به منظور حسن اجراي مقررات و قوانين مربوط به امور تجهیزات پزشکی.
۴- تلاش در جهت تدوين و اجراي برنامه‌هاي بازآموزي و نوآموزي مستمر اعضاي سازمان.
۵- اظهارنظر مشورتي در زمينه تدوين پيش‌نويس لوايح، تصويب‌نامه‌ها و آيين‌نامه‌هاي مرتبط به امور تجهیزات پزشکی كه از مراجع ذي‌صلاح‌ارجاع شده باشد.
۶- تدوين دستورالعمل‌ها و ضوابط خاص صنفي و حرفه‌اي از جمله رتبه بندی مهندسین پزشکی و رشته‌هاي مرتبط.
۷- صدور كارت عضويت و اعطاي شماره نظام مهندسي به مهندسان پزشکی و رشته‌هاي مرتبط.
۸- رسيدگي به تخلفات صنفي و حرفه‌اي اعضاي سازمان كه عنوان جرايم عمومي نداشته باشند از طريق هيأت‌هاي ذي‌ربط سازمان طبق مقررات‌مربوطه.
۹- همكاري با مراجع ذیربط در تعيين ميزان ماليات و عوارض مؤسسات و شاغلان تجهیزات پزشکی.
۱۰- همكاري با مراجع ذیربط در ارائه خدمات امدادي تجهیزات پزشکی به هنگام بروز حوادث
غير مترقبه از طريق بسيج اعضاء.
۱۱- همكاري با مراجع ذیصلاح در جهت رسيدگي به تخلفات و جرايم حرفه‌اي مهندسين پزشکی عضو و غير عضو و اظهارنظرهاي‌كارشناسي مشورتي در اين رابطه به مراجع ذي‌ربط.
۱۲- انجام اموري كه جزء اهداف سازمان بوده و مغايرتي با قوانين جاري كشور نداشته باشند.
۱۳- همكاري در جهت تدوين و تنفيذ نظام آموزش عالي كشور در بخش تجهیزات پزشکی.
برخی از این وظایف بااهداف اولیه ای که برای انجمن متخصصین تجهیزات پزشکی تعریف شده ، یکسان است. طهماسبی در این باره گفت:«در حقیقت ما اهداف اولیه انجمن را نیز با دید تشکیل سازمان نظام مهندسی پزشکی تدوین کردیم تا زمینه‌ای برای تشکیل سازمان نظام باشد. در واقع این سازمان حلقه اتصالی برای تمام کسانی است که در این حوزه فعال هستند.پس از تشکیل سازمان نیز انجمن به نوعی در قالب آن سازمان به فعالیت خود ادامه خواهد داد. البته این امر نیازمند کار کارشناسی فشرده و حمایت کلیه دست اندرکارانی است که در وزارت بهداشت ، وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و همچنین کمیسیون‌های فرعی و اصلی مجلس به نوعی در ارتباط با این بحث هستند.در حقیقت وجود چنین سازمانی باعث تقویت حوزه تجهیزات پزشکی کشور شده و علاوه بر کمک به اعضای سازمان در دفاع از حقوق صنفی خودشان، به حمایت و به بالا بردن اهمیت راس تجهیزات پزشکی کشور که همان اداره کل تجهیزات پزشکی است کمک می‌کند، متاسفانه در طول چند سال گذشته جایگاه اداره کل تجهیزات پزشکی به دلایل مختلف با ضعف مواجه شده و جایگاه آن مرتبا در حال نزول است که امیدواریم با تشکیل سازمان این جایگاه ارتقا یابد.»
وی در خصوص ارتباط انجمن متخصصین تجهیزات پزشکی با سایرتشکل‌ها و انجمن‌های حوزه تجهیزات پزشکی نیز خاطرنشان ساخت:« همزمان با تشکیل انجمن متخصصین تجهیزات پزشکی کشور، توانستیم تفاهم نامه‌هایی رابا انجمن صنفی تولیدکنندگان تجهیزات پزشکی، انجمن بازرگانان واتحادیه صادرکنندگان به امضاء برسانیم، از طرف دیگربا اداره کل تجهیزات پزشکی نیز تفاهم نامه‌ای را به امضا رساندیم که پیرو آن یک دوره آموزشی در خصوص کنترل کیفی و کالیبراسیون تجهیزات پزشکی برای کارشناسان این حوزه برگزار شد، با دانشگاه جامع علمی- کاربردی و همچنین سازمان استاندارد ایران نیز تفاهم نامه هایی به امضا رسیده و قطعا با تشکیل سازمان نظام مهندسی پزشکی بیش از پیش شاهدهمکاری بخش های مختلف تجهیزات پزشکی کشور خواهیم بود».
حرکت موثر در قالب خرد و مشارکت جمعی امکان پذیر است
تشکیل سازمان نظام مهندسی پزشکی در شرایط حاضر یکی از اصلی ترین ضرورت های حوزه تجهیزات پزشکی و نظام سلامت کشور است. این گفته مهندس محمد مهدی علاءالدین، مسئول تجهیزات پزشکی دانشگاه علوم پزشکی گلستان و عضو هیات مدیره انجمن متخصصان تجهیزات پزشکی کشور است. وی افزود: ولی متاسفانه هیچکدام از تلاش هایی که تاکنون در جهت تشکیل سازمان نظام مهندسی پزشکی انجام شده موثر نبوده و نتوانسته به صورت یک حرکت جدی در این حوزه مطرح شود و با این حال، تشکیل انجمن صنفی متخصصین تجهیزات پزشکی بعد از چهاردهمین نشست مسوولان و مدیران تجهیزات پزشکی دانشگاه های علوم پزشکی در گرگان و بحث های مطروحه در حاشیه آن، جدی ترین حرکت در حوزه تجهیزات پزشکی جهت شکل گیری این انجمن به عنوان زیربنای تشکیل سازمان نظام مهندسی پزشکی بوده است.
از دیدگاه مهندس علاالدین،تشکیل سازمان نظام مهندسی پزشکی به عنوان یک سازمان مردم نهاد در حوزه تجهیزات پزشکی و با مشارکت کلیه فعالان این حوزه، نقش عمده ای در توسعه و ارتقاء بهداشت و درمان کشور خواهد داشت. اهمیت این مساله زمانی آشکار تر می شود که توجه کنیم حوزه تجهیزات پزشکی به ویژه در سال های اخیر دچار مشکلات و مسائل متعدد بوده و این حوزه حتی در سطوح بالای دولتی نیز دستخوش سردرگمی و بلاتکلیفی بوده است.نبود توان و پتانسیل کافی، ضرورت بهره گیری از خرد جمعی صاحبان حوزه، محدودیت های ساختار اداری و کم تحرکی و اینرسی بالای بخش دولتی، اهمیت استفاده از توان تشکل ها و سازمان های مردم نهاد را بیش از پیش روشن می کند.امری که در صحبت ها و برنامه های وزیر بهداشت دولت یازدهم نیز برآن تاکیدشده است. مشروح این مصاحبه را در زیر می خوانید:
ازدیدگاه شما هدف از تشکیل سازمان نظام مهندسی پزشکی چیست؟
اصولا بهترین و اثربخش ترین روش در مدیریت هر حوزه اینست که جامعه آن حوزه وصاحبان فرآیند آن حوزه در سیاستگذاری، برنامه ریزی، اجرا و تمهید مشکلات آ ن حوزه مشارکت داشته باشند و در این مسیر، مناسب ترین شیوه، نقش آفرینی افراد و صاحب نظران، بشکل نهادینه و مشارکت به صورت تشکل های مردم نهاد و غیر دولتی است. این مساله در کشورهای مختلف قانونمند شده و سال ها کارایی و اثربخشی خود را در بسیاری از حوزه ها نشان داده و در ایران نیز نمونه های موفقی ازاین سازمان های غیر دولتی آزموده شده و با توجه به نو بودن حوزه مهندسی پزشکی و تجهیزات پزشکی در کشور مسلما انتظار می رود تشکیل یک سازمان منسجم با پوشش قریب به اتفاق جامعه تجهیزات پزشکی نقش عمده ای در توسعه و ارتقاء این حوزه داشته باشد.
البته تاکنون سازمان های مردم نهاد مختلفی در امور حاکمیتی ایفای نقش کرده اند که در بهترین حالت این سازمان ها به صورت تشکیل نظام و مطابق با قانون مصوب مجلس شورای اسلامی به شکل رسمی، بخشی از امور حاکمیتی حوزه مربوط به خود را عهده دار شده اند . تاکنون سازمان هایی از قبیل سازمان نظام مهندسی ساختمان، نظام پزشکی،نظام پرستاری،نظام مهندسی معدن ،نظام مهندسی کشاورزی و غیره ایجاد شده اند که هریک در حوزه خود نقش عمده ای را ایفا می کنند و بسیاری از نیازهای ساختاری حوزه خود را مرتفع کرده اند.
در حال حاضر چه کمبودها و نقایصی در حوزه تجهیزات پزشکی وجود دارد که نیاز به وجود چنین سازمانی احساس می‌شود؟
مسلما به دلیل نو بودن حوزه تجهیزات پزشکی مشکلات و نارسایی های مختلفی در این حوزه به چشم می خورد که تمهید و حل آنها تلاش همه جانبه ای را از سوی همه ارکان تاثیرگذار این حوزه می طلبد،از طرفی به دلیل تفاوت های ساختاری و فرهنگی جامعه ما با کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه، فرمول های اجرا شده در آن کشورها نیز به صورت کامل قابل الگوگیری در ایران نیست و مشکلات خاص مبتنی به جامعه مهندسی پزشکی در کشور، برنامه ریزی و سیاستگذاری خاص خود را می طلبد.
در کشور ما در حوزه تجهیزات پزشکی در امور مختلفی از قبیل امور تحصیلات و آموزش عالی ،پژوهش های بنیادی و کاربردی تجهیزات پزشکی، کارآفرینی و کاریابی، تولید و تحقیق و توسعه در صنعت،بازرگانی تجهیزات پزشکی، عرضه و توزیع تجهیزات و
فرآورده های پزشکی، نگهداری و خدمات دستگاه های پزشکی، کارشناسی های فنی تجهیزات پزشکی و…. مشکلات و نارسائی های عمده ای وجود دارد که مسلما باید برای آنها به صورت منسجم و سیستماتیک چاره اندیشی کرد.
جایگاه ونقش و همکاری وزارت بهداشت و اداره کل تجهیزات پزشکی در تشکیل این سازمان چگونه می تواند باشد؟
وزارت بهداشت،درمان و آموزش پزشکی مطابق با قانون اساسی و وفق اساسنامه خود نقش اصلی سلامت در کشور و کلیه امور مربوط به آن را عهده دار است و مسلما یکی از بازیگران اصلی تشکیل نظام مهندسی پزشکی و طرف اصلی پذیرش نقش آفرینی سازمان نظام مهندسی پزشکی، این وزارتخانه و اداره کل تجهیزات پزشکی به عنوان واحد ذیربط در وزارت بهداشت است البته در وزارت بهداشت واحدهایی دیگر در حوزه های معاونت تحقیقات و فناوری، معاونت درمان ،معاونت توسعه و سازمان غذا و دارو حتی معاونت آموزشی نیز به نوعی در امور تجهیزات پزشکی درگیر هستند که آنها نیز در صورت نقش آفرینی اصلی و اساسی اداره کل تجهیزات پزشکی مسلما با تشکیل نظام همراه و هماهنگ خواهند بود. در واقع وزارت بهداشت در تدوین پیش نویس قانون تشکیل سازمان نظام مهندسی پزشکی نقش اصلی را دارد و مسلما نقش نهایی را کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی ایفا خواهد کرد تا این قانون مصوب و مبنای اجرای رسمی شود و اگرچه نقش آفرینی سایر نهاد ها،واحدها و سازمان ها در این خصوص اصلی و محوری نیست ولی هرچه همراهی و هماهنگی بیشتری در این خصوص با نهادهای مختلف صورت گیرد پیمودن این مسیر راحت تر خواهد بود.
آیا سابقه‌ای هم درخصوص تلاش برای تشکیل چنین سازمانی در حوزه تجهیزات پزشکی وجود دارد؟
نقش آفرینی منسجم و نهادینه جامعه هر حوزه به عنوان یک راه حل مقبول و معقول مسلما اگر چه نه در حوزه اجرا و پیگیری،دست کم در حوزه نظری، مد نظر بسیاری از صاحبنظران بوده است و در حوزه تجهیزات پزشکی هم افراد مختلفی در برهه های مختلف چنین علاقه ای داشته اند. از جمله در انجمن علمی مهندسی پزشکی چنین گرایشی به تشکیل سازمان نظام مهندسی بوده است و یا برخی افراد دیگر، ولی هیچکدام از این بارقه ها جدی نبوده و نتوانسته به صورت یک حرکت جدی مطرح شود.
جدی ترین حرکت درحوزه تجهیزات پزشکی تشکیل انجمن صنفی متخصصین تجهیزات پزشکی آنهم بعد از چهاردهمین نشست مسوولان و مدیران تجهیزات پزشکی دانشگاه های علوم پزشکی در گرگان و بحث های مطروحه در حاشیه آن جهت شکل گیری این انجمن به عنوان زیربنا و راه تشکیل سازمان نظام مهندسی پزشکی بوده است. تشکیل سازمان نظام مهندسی پزشکی یکی از اصلی ترین اهداف نانوشته انجمن متخصصین است که هیات مدیره هم در این خصوص مباحث متعددی را داشته و در مصوبه ای هم اینجانب را موظف به پیگیری امور لازم جهت تشکیل این سازمان نموده است و در همین جا لازم می دانم از همه عزیزانی که در این زمینه فعالیتی داشته اند و یا علاقه دارند که در 3 مرحله اصلی پیگیری یعنی مرحله مباحث نظری و تدوین پیش نویس و تعیین اهداف و شرح وظایف مبتنی بر نیاز و مبتی بر واقع برای سازمان، مرحله رایزنی و پیگیری با صاحب نظران و تصمیم گیرندگان اصلی در وزرات بهداشت و کمیسیون بهداشت و درمان مجلس جهت بازبینی های لازم و تکمیل طرح و مرحله پیگیری تصویب و ابلاغ و اجرای قانون مشارکت داشته باشند دعوت می کنم این علاقه و آمادگی خود را به انجمن اعلام کنند تا با خرد و مشارکت جمعی بتوانیم حرکتی موثر تر و مناسب تر در این خصوص داشته باشیم. البته در نظر است یک صفحه و فروم در وبسایت انجمن و یک نشست هم اندیشی هم در این خصوص داشته باشیم که اطلاع رسانی لازم در این خصوص صورت خواهد گرفت.
از دیگاه شما به عنوان یکی از کارشناسان فعال و باسابقه در حوزه تجهیزات پزشکی چه شرح وظایفی برای این سازمان متصور است؟
متناسب با مشکلات و مسائل موجود و امور اجرایی لازم جهت مدیریت حوزه تجهیزات پزشکی و به فراخور نقش و اهمیتی که برای حوزه تجهیزات پزشکی در سیستم بهداشت و درمان کشور تعریف می شود ،شرح وظایف متعددی می توان برای سازمان نظام مهندسی پزشکی در نظر گرفت که برای نگرش جامع و همه جانبه نگر در این خصوص، نیازمند بررسی ها و هم اندیشی های بیشتر هستیم ولی به صورت خلاصه می توان به این موارد اشاره کرد:
• مشارکت در سیاستگذاری، برنامه ریزی و نظارت بر تحصیلات، آموزش عالی و اجرای دوره های آموزش های علمی کاربردی حوزه مهندسی پزشکی مانند تدوین رشته های مرتبط و محتوا و سیلابس درسی دوره های کارشناسی ،کارشناسی ارشد و دکتری، تعیین دانشجو پذیری دانشگاهها و تعداد آنها، اجرای منظم و هماهنگ دوره های تحصیلی در وزارت بهداشت و وزارت علوم ،مدیریت و نظارت برگزاری دوره های آموزشی حوزه تجهیزات پزشکی توسط موسسات داخلی و خارجی و…..
• مشارکت در سیاستگذاری، برنامه ریزی و نظارت بر امور پژوهشی حوزه مهندسی پزشکی از قبیل تشکیل مراکز تحقیقات، تشکیل مراکز رشد،مراکز SBDC ،برگزاری همایش ها و کنفرانس ها ،تعریف طرح های تحقیقاتی، تدوین منابع مالی طرح ها و ….
• مشارکت در امور نظارتی و حاکمیتی حوزه تجهیزات پزشکی از قبیل کارشناسی فنی دعاوی در قوه قضائیه ،کارشناسی اداره استاندارد،امور اعتبار بخشی و ارزشیابی تجهیزات پزشکی،
رتبه بندی شرکتها، بازرسی و ممیزی شرکت های توزیع و واحدهای صنفی معرفی اعضای پشنهادی جهت تصدی مدیریت حوزه های رسمی تجهیزات پزشکی و….
• مشارکت در سیاستگذاری، برنامه ریزی و نظارت بر امور تولید تجهیزات پزشکی در کشور از قبیل امکان سنجی، بررسی و تایید طرح های تولید، تخصیص منابع لازم در این خصوص، مشاوره و نظارت بر امور تولید و….
• مشارکت در سیاستگذاری، برنامه ریزی و نظارت بر امور بازرگانی تجهیزات پزشکی از قبیل عهده داری کارشناسی واردات وسیله پزشکی و ترخیص کالاهای پزشکی،تعیین تعرفه های مربوطه،برگزاری نمایشگاه های تجهیزات پزشکی در کشور، تمهید حضور شرکت های تولیدی کشور در نمایشگاه های خارجی ، تمهید برگزاری تورها و دوره های علمی ،بازرگانی در حوزه تجهیزات پزشکی و….
• مشارکت در سیاستگذاری، برنامه ریزی و نظارت بر امور خدمات پس از فروش از قبیل ارزیابی خدمات پس از فروش شرکتها،تعیین تعرفه های خدمات پس از فروش،کارشناسی رفع مشکلات خدمات پس از فروش ، ممیزی تشکیل third part در حوزه خدمات و…
• مشارکت در سیاستگذاری، برنامه ریزی و نظارت بر امور توزیع و عرضه تجهیزات پزشکی از قبیل تشکیل شرکت های بازرگانی، شرکت های پخش، واحدهای صنفی، قیمت گزاری کالا و وسیله های پزشکی و….
• مشارکت در پیگیری و برنامه ریزی رفع مشکلات صنفی کارشناسان تجهیزات پزشکی در بخش دولتی و خصوصی از قبیل ارتقاء حقوق و مزایا، تخصیص و تعریف حق جذب،حق اشعه و حق فنی،ساختار اداری و تعریف شرح وظایف شغلی و….
• مشارکت در سیاستگذاری و برنامه ریزی کاریابی و کار آفرینی کارشناسان تجهیزات پزشکی ،صدور پروانه فنی و نظارت بر تشکیل و فعالیت دفاتر تجهیزات پزشکی و…
• مشارکت در برنامه ریزی و مدیریت امور رفاهی کارشناسان تجهیزات پزشکی کشور از قبیل تدارک تورهای تفریحی، خدمات بیمه ای، خدمات حقوقی، عقد قرارداد رفاهی با سازمان های فرهنگی ورزشی و خدماتی،تشکیل صندوق و یا موسسه مالی و اعتبار جهت تامین مالی اعضا امور سازمان نظام مهندسی پزشکی و تمهید وام های لازم از موسسات و بانک های کشور و غیره
• برنامه ریزی امور تعاملی حوزه تجهیزات پزشکی با سایر حوزه ها از قبیل سازمان نظام مهندسی، نظام پزشکی،نظام پرستاری، دادگستری،اداره استاندارد، ناجا ،سازمان های بیمه گر و…
فقدان سازمانی قانون مند در حوزه تجهیزات پزشکی به شدت احساس می شود
دکتر وهاب دهلقی مدیرگروه آموزشی فیزیک پزشکی و مهندسی پزشکی و مسئول تجهیزات پزشکی دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه در خصوص فلسفه وجود سازمان نظام مهندسی اظهار داشت:« هدف هر علمی ارائه خدمت به مردم است و طبیعتا در راستای این خدمات رسانی نیازمند معیاری برای ارزشیابی است.امروزه در حوزه‌های مختلف علمی، ارگان های مختلف جنبه های مختلف هر علم را مورد بررسی قرار می دهند، مثلا سازمان نظام پزشکی خطا و قصور پزشکان را مورد بررسی قرار می‌دهد و بر تمام خدماتی که در آن حوزه ارائه می‌شود، نظارت دارد. در حوزه مهندسی نیز نظام مند ترین سازمان موجود سازمان نظام مهندسی ساختمان است که دارای کمیته‌هایی است که هر کدام از این کمیته ها مسایل مربوط به آن صنف اعم ازمسائل آموزشی، ارائه خدمات، حقوق اجتماعی و … را پیگیری می‌کنند تا جایی که در حال حاضر حتی یک ساختمان هم بدون اجازه مهندس نظام مهندسی ساختمان اجازه ساخت و ساز ندارد و در حال حاضر تمام دانش آموختگان این حوزه در چارچوب قوانین و اصول آن رشته فعالیت می کنند و در قبال آن پاسخگو هستند. علم پزشکی نیز بدون تجهیزات پزشکی مفهومی ندارد و هر نوع عمل و خدمتی که در این حوزه به مردم ارائه می‌شود، به نحوی به تجهیزات پزشکی مربوط می‌شود .حال این سوال مطرح می شود که اگر در هنگام استفاده از این تجهیزات قصوری رخ دهد، چه مرجعی پاسخگو است؟شاید پاسخ خیلی ها اداره کل تجهیزات پزشکی باشد، ولی اداره کل فقط یک بخش دولتی است در صورتی که بازوی اجرایی قوانین و مصوبات وزارت بهداشت همان سازمان نظام مهندسی پزشکی است. چندی پیش پرونده‌ای به دادگاه ارجاع شد که خانمی در حین عمل جراحی دچار سوختگی با کوتر شده بود. دادگاهی تشکیل شد و در دادگاه اولیه تجدید نظر بدون اینکه از مسئول تجهیزات پزشکی دعوت به عمل بیاید و از وی سئوال شود، حکم صادر شد و مسئول تجهیزات پزشکی به دلیل استفاده از دستگاه خراب متهم ردیف اول شد که باید دیه را پرداخت کند؟ در صورتی که آیا سازمان نظام پزشکی صلاحیت دارد بدون دعوت از فردی که دارای اطلاعات شخصی در زمینه تجهیزات پزشکی و نحوه کارکرد دستگاه ها است، چنین رایی را صادر کند؟ آیا از نظر حقوقی صحیح است؟ همین موارد است که ضرورت ایجاد سازمان نظام مهندسی پزشکی را ایجاب می‌کند، چرا که اگر مهندسی پزشکی خدمتی را به جایی ارائه می‌دهد باید سازمانی وجود داشته باشد که به طور قانون مند مسایل مربوط به این رشته را به صورت علمی مورد بررسی قرار دهد. اگرچه ما اداره کل را هم داریم، اما آیا این اداره با تعداد محدودی کارشناس که در این اداره حضور دارند، قادراست در خصوص مسائل مربوط به مملکت 80 میلیونی تصمیم بگیرد؟ آیا در تمام بیمارستان‌ها مشکلاتی نظیر آنچه که در مثال قبل مطرح کردم به وجود نمی‌آید که نیازمند کار کارشناسی باشند. نظیر این موارد در بحث تولیدات داخل نیز مشاهده می شود و گاهی پزشکان به راحتی در برابر محصولات تولید داخل گارد می‌گیرند و تولید داخل را مصرف نمی‌کنند. ولی اگر از این پزشکان سئوال شودروشن است هیچ پاسخی ندارند. بنابراین فلسفه وجود سازمان نظام مهندسی که بایستی ارتباط تنگاتنگی با سازمان نظام پزشکی داشته باشد. غیر قابل انکار و غیر قابل اجتناب است.»
وی در خصوص نقش اداره کل در ایجاد سازمان نظام مهندسی پزشکی و نحوه ارتباط و همکاری آن با این سازمان خاطرنشان ساخت:«همان رابطه‌ای که بین وزارت مسکن و شهرسازی با سازمان نظام مهندسی وجود دارد، الگویی است برای ارتباط وزارت بهداشت با سازمان نظام مهندسی پزشکی.وزارت بهداشت یک سری خدمات را به جامعه ارائه داده و بر نحوه ارائه آن نیز نظارت می کند بنا براین جهت ارائه این خدمات نیاز به بازوی اجرایی دارد که سازمان نظام مهندسی پزشکی می‌تواند به عنوان بازوی اجرایی این وزاتخانه باشد تا هرخدمتی که ارائه می شود زیر نظر افراد متخصص باشد.به عنوان مثال زمانی که مناقصه‌ای در حوزه تجهیزات پزشکی برگزار می‌شود هر شرکتی که نمایندگی مشروط کمپانی خارجی را دارد در این مناقصه شرکت می‌کند، قوانین آئین نامه مالی معاملاتی دانشگاهها هم این اجازه را می‌دهد که دانشگاه ها از هر کمپانی که مایلند خرید کنند. فقط کافیست که این نمایندگان یک شرکت ثبت شده در اداره کل داشته باشند. بنابراین سازمان نظام مهندسی پزشکی می‌تواند در این زمینه گاید لاین هایی را برای این قشر برگزار کند و مباحث آموزشی، اجرایی و نحوخ انتخاب کالا وخرید آن را مورد بررسی و بحث قرار دهد.»
دکتر دهلقی در ادامه با اشاره به کمبود ها ومشکلات بی شماری که در حوزه تجهیزات پزشکی وجود دارد گفت:«در برنامه‌های دولت یازدهم فقط 24 بند آن مربوط به دارو و تجهیزات و ملزومات پزشکی است و این نشان دهنده این است که وزارت بهداشت هنوز جایگاه تجهیزات پزشکی را به درستی درک نکرده است. چه کسی باید اهمیت این مساله را یادآوری کند ؟ حتی در خصوص ادغام تجهیزات پزشکی با سازمان غذا و دارو گرچه نفس این مساله اشکالی نداشت و در سایرکشورها نظیر این الگو پیاده شده بود. ولی نحوه الگو برداری در کشور ما ناقص بود و باعث تضعیف جایگاه تجهیزات پزشکی به تبع آن جایگاه دفاتر تجهیزات پزشکی در دانشگاهها شد. لذاکلیه تلاش‌ها و خدمات این حوزه تا زمانی که سازمانی قانون مند وجود نداشته باشدو از متخصصین این رشته بهره نبرد بی‌ثمر خواهد بود. »
وی خاطرنشان ساخت: «آیا تا به حال از مجموعه وزارت بهداشت سئوال شده که چرا رئیس سازمان غذا و دارو حتما باید داروساز باشد؟ آیا سراغ داشته‌اید که وزیر بهداشت کسی غیر از پزشک باشد؟ ولی در حوزه مدیریت تجهیزات پزشکی آیا از دانش آموختگان این رشته استفاده می شود؟ با توجه به شناختی که من از سابقه اداره کل تجهیزات پزشکی دارم تاکنون چنین نبوده است و تقریبا هیچ کدام از مدیران کل تجهیزات پزشکی دانش آموخته این رشته نبوده‌اند. اهمیت یک مساله زمانی مشخص می‌شود که شخصی از خود همان صنف مدیریت آن حوزه را بر عهده بگیرد و با چند و چون کار آشنا باشد. البته من زحمات مدیرکل فعلی و قبلی را نادیده نمی‌گیرم. ولی لازم است که سازمان نظام مهندسی پزشکی برای ارائه خدمت بهتر به جامعه هدف به تمام شرط و شروط به صورت عملی نه فقط بر روی کاغذ عمل کند».
مسئول تجهیزات پزشکی دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه با اذعان این مطلب که جایگاه اداره کل تجهیزات پزشکی در حال نزول است اظهار داشت:« در دوره‌های قبل جایگاه اداره کل تجهیزات پزشکی به مراتب بالاتر بود. ولی متاسفانه جدیدا شاهد سیر نزولی در این حوزه هستیم حتی جایگاه واقعی مهندسان پزشکی در دانشگاه ها هنوز مبهم است. حتی همکاران بنده هم اگر در این حوزه دارای ارج و احترامی باشند به دلیل شخص خودشان است نه عنوان مهندس پزشکی. چرا که دفتر تجهیزات پزشکی امروز دیگرجایگاه واقعی خود را ندارد. هنوز که هنوز است بنده به عنوان مسول تجهیزات پزشکی دانشگاه نتوانسته‌ام از هیچ یک از معاونت‌های دانشگاه یک اتاق به عنوان دفتر تجهیزات پزشکی بگیرم. چرا که هر معاونت ادعا می‌کند که تجهیزات پزشکی جزو حوزه کاری آنان نیست. شما از هر کدام از روسای تجهیزات پزشکی دانشگاه‌های کشور سئوال کنید که هر کدام زیر نظر چه معاونتی هستند ؟به همان تعداد جواب های مختلف دریافت می کنید.به عبارتی اگر ما 40 دانشگاه علوم پزشکی داشته باشیم 40 تا پاسخ متفاوت در قبال این مساله خواهیم شنید!حال این سئوال مطرح می‌شود که اساس نامه اداره تجهیزات پزشکی کجاست؟ زیر نظر کیست؟ نام اداره‌اش چیست؟ ولی زمانی که بحث پاسخگویی و مسئولیت پذیری در میان باشد این اداره تجهیزات پزشکی است که همواره باید مسئول و جوابگو باشد.»
دکتر دهلقی در پایان در پاسخ به سوال ما مبنی بر اینکه به عنوان مسئول تجهیزات پزشکی دانشگاه چه انتظار و بازخوردهایی را از سازمان نظام مهندسی پزشکی انتظار دارد اظهار داشت:«وظایف سازمان نظام مهندسی پزشکی در واقع چیزی جدا از سازمان نظام مهندسی ساختمان نیست. یعنی همان کمیته‌هایی که در سازمان نظام مهندسی ساختمان وجود دارد و سلسله مراتبی که در آن وجود دارد. در اینجا هم وجود داشته باشد تا خدمتی که ارائه می‌شود با پاسخگویی همراه باشد.خواهش من از وزیربهداشت درمان و آموزش پزشکی نیز این است که در شرایط خاصی که ما در آن قرار داریم تجهیزات پزشکی مبحث حساسی است و نیازمند این است که در برنامه وزارت بهداشت بیشتر به این مقوله پرداخته شود . حداقل خواهش ما این است که جمع بندی مباحث اجلاس‌های مختلف مسئولان تجهیزات پزشکی را در دوره های مختلف در دستور کار قرار دهند تا در این حوزه شاهد عملکرد های بهتر و موفق تری باشیم .»
***
بررسی‌ها حاکی از این است که بسیاری از سازمان‌ها در دوره فعالیت خود و پس از ورود به مرحله رشد، دچار یکسری چالش‌ها و مشکلات می‌شوند که این چالش‌ها عمدتا باعث کاهش کارآیی آنها می‌شود، اما به نظر میرسد استفاده از تجربه متخصصان و الگوبرداری از راهکارهای علمی آنها برای حل این نوع مشکلات درکنار بهره جستن از مدیران دانا و توانا، از جمله روش‌های علمی است که به منظور غلبه بر این نوع چالش‌ها می‌تواند موثر واقع شود.
در حقیقت سازمان موفق به سازمانی اطلاق می‌شود که با حداقل بوروکراسی و حداکثر مشارکت فعالان آن حوزه، بتواند بیشترین رضایت‌مندی را کسب کند و بتواند در قالب یک برنامه بلندمدت از طریق تعامل با مهندسان متخصص به اهداف پیش بینی شده که مهمترین آن ارتقای کیفیت تجهیزات پزشکی و کارایی آنها درکشور است دست پیدا کند. همچنین سازمان هوشمند به این معنا است که سازمان قادر باشد تمامی مسائل تاثیرگذار مرتبط با محیط خارجی و داخلی خود را بررسی و قبل از مواجهه با آنها تشخیص و برای آنها راهکار پیدا کند. در صورتی که برای سازمان نظام مهندسی پزشکی، یک برنامه استراتژیک تدوین شود با توجه به اهمیت حیاتی مقوله تجهیزات پزشکی، به طور طبیعی موجب پیشرفت روزافزون سیستم سلامت کشور خواهد شد. در یک جمع‌بندی کلی می‌توان به این نتیجه رسید که با نگاه بلند مدت به مسائل مربوط به سازمان نظام مهندسی پزشکی، می‌توان چالش‌های موجود را رفع یا تبدیل به فرصت کرد و این سازمان را به سازمانی چابک، کارآمد و هوشمند مبدل کرد.
دیدگاه ها