70 درصد طيف كالاهاي ارتوپدي مورد نياز كشور در داخل توليد مي شود كه در صورت حمايت وزارت بهداشت و كوتاه كردن دست سودجویان در مدت كوتاهي به توليدكننده اصلي اين كالاها تبديل خواهيم شد و حتي توان صادرات هم خواهيم داشت؛ چرا كه اكنون دانش ارتوپدي ايران در سطح دنيا مطرح است.
شعار حمايت از توليد داخلي در گرو خريد هايي است كه ما در سبد خريد خود قرار مي دهيم، حتي اگر تا 20 درصد خريد هاي خود را هم از داخل تامين كنيم. به هرحال هرچند واردات بيش از اندازه باشد اما ما مي توانيم دستمان را به سمت كالاي داخلي دراز كنيم. در اين صورت پس از مدت كوتاهي كالاهاي خارجي روي دست فروشندگان باد ميكند. طي سال هاي گذشته، يكي از آرزوهاي دلسوزان اقتصاد ايران احياي توليد ملي ايران بوده است، چرا كه اقتصادهاي نفتي مانند ايران بايد بسيار جدي به سوي توليد مستقل از منابع نفتي حركت كنند و از وابستگي خود به درآمدهاي نفتي بكاهند. بااين حال متأسفانه از گذشته تا كنون فرهنگ و نگاه معمول افراد جامعه به محصول توليد داخلي، بيشتر به نوعي مذمت آن بوده است. با اين حال امروز كه كشور مابا چالش‌هاي بزرگي مواجه شده و در زير شديدترين فشارها قرار دارد كه اوج اين فشارها تحريم‌ها و محاصره‌هاي اقتصادي است، كم كم خواب مسئولان و حتي ملت نيز به يكباره به هم خورده و گهگاه زمزمه هاي حمايت از توليد داخلي به گوش مي رسد، چرا كه متاسفانه ما گاهي تا سرمان به سنگ نخورد دست از برخي كارها برنمي داريم. مثال زنده در اين باره بسياري از كارخانه هاي توليدي نظير كارخانه هاي نساجي كشور است كه به خاطر همين طرز رفتار با خطر تعطيلي مواجه شده اند. در صورتي كه وقتي توليد داخلي رونق مي‌گيرد، تقاضا نسبت به كالاهاي خارجي كاهش مي‌يابد، اشتغال رو به رشد مي‌رود و تورم كاهش پيدا ميكند. چه شايسته است كه مسئولان كشور، توليدكنندگان داخلي را به عنوان سربازان اقتصادي نظام تلقي كنند كه صف مقدم مبارزه با تحريم‌ها هستند و آنها را مورد پشتيباني جدي قرار دهند. وظيفه تك تك ماست كه به توليد داخلي ارج نهيم.
70 درصد طيف كالاهاي ارتوپدي مورد نياز كشوردر داخل توليد مي شود كه در صورت حمايت وزارت بهداشت و كوتاه كردن دست سودجویان، در مدت كوتاهي به توليدكننده اصلي اين كالاها تبديل خواهيم شد و حتي توان صادرات هم خواهيم داشت؛ چرا كه اكنون دانش ارتوپدي ايران در سطح دنيا مطرح است.
آمار دقيقي از ميزان استفاده از كالاهاي ارتوپدي در كشور وجود ندارد اما برآوردها حاكي از آن است كه سالانه بين 300 تا 500 ميليارد تومان هزينه خريد اين اقلام است، اگر اين ميزان مصرف را با سودهاي 8 تا 10 برابري كه دلال ها و واسطه ها به جيب مي زنند، محاسبه كنيم، رقمي نجومي حاصل مي شود. ، همين عده از دلالان و واسطه ها نيز كه در طول سال ها سودهاي نجومي به جيب زده اند به قدري قدرتمند شده اند كه به راحتي مي توانند توليدكننده را تهديد كرده و فشار بر اووارد كنند.
به دنبال تشكيل كنسرسيوم توليد محصولات ارتوپدي در كشور جهت حمايت از توليد داخل، صرفه جويي قابل توجهي در هزينه هاي تجهيزات پزشكي با توليدات داخلي صورت گرفت. طبق آمار وزارت بهداشت در سال 89، حدودصد ميليارد تومان هزينه اقلام بيماران ارتوپدي فقط در زمينه تروما شده كه از محل بودجه وزارت بهداشت پرداخت شده است،از سوي ديگر همين اقلامي كه با اين قيمت وارد كشور شده، در كشورهاي ديگر با قيمتي به مراتب پايين تر عرضه شده است، بررسي‌هانيز نشان داد كه ارزش واقعي اين اقلام وارداتي حدود 20 ميليارد بوده و 80 ميليارد باقيمانده هزينه اضافي بوده كه از جيب وزارت بهداشت پرداخت شده است .با اين روند انتظار مي رفت كه در سال 92 نيز حدود 300 ميليارد هزينه واردات اقلام ارتوپدي شود، ولي با ورود توليدات داخلي به بازارداخلي، هزينه هاي تمام شده امسال به طور چشم گيري كاهش يافت و به زير 50 ميليارد رسيد و اين در حالي است كه هنوز به طور كامل از توليدات داخل استفاده نمي شود. اين امرنشان دهنده اين است كه اگر سرمايه گذاري روي توليدات داخل انجام گيرد، قطعا نتيجه بهتري خواهيم گرفت. به همين منظور سال جاري هم كالاهاي ارتوپدي در كشور از سوي اداره كل تجهيزات پزشكي وزارت بهداشت و كنسرسيوم توليد محصولات ارتوپدي قيمت گذاري شد. با اين حال افرادي در مجموعه ها و سيستم ها نفوذ كرده اند كه با حمايت مستقيم از كالاهاي وارداتي قصد دارند به دولت صدمه بزنند و مسلم است كه منافع آنها اقتضا مي كند تا اين گونه عمل كنند. اين در حالي است كه براساس بخشنامه رئيس جمهوري واردات كالايي كه توليد داخل و با كيفيت دارد، ممنوع است. اين در حالي است كه با توجه به آمار تصادفات در كشور، استفاده از محصولات ارتوپدي آمار بسيار گسترده‌اي را به خود اختصاص داده است .با اين حال هنوز بسياري از پزشكان و جراحان صاحب نام كشور از وجود اقلام ارتوپدي توليد ايران اظهار بي اطلاعي كرده و حتي در مواردي با اين توجيه كه كيفيت كالاي خارجي برتر است، استفاده از كالاي خارجی را به محصول ايراني ترجيح مي دهند، در حالي كه به گفته بسياري ديگر ازجراحان به نام كشور كه در مراكز معتبري چون بيمارستان شفا يحيائيان از تجهيزات توليدي داخلي استفاده مي كنند ، اين محصولات همگي داراي استانداردهاي متوسط وزارت بهداشت هستند و تاكنون مشكل خاصي در زمينه استفاده از اين وسيله ها در اين مراكز بوجود نيامده است. نكته قابل توجه ومهمي كه از ديد اين گروه از پزشكان و جراحان مغفول مانده اين است كه همان اداره كل تجهيزات پزشكي كه كيفيت و استانداردهاي محصولات خارجي را براي آنها تاييد كرده، همان اداره نيز كيفيت و استاندارد محصولات ارتوپدي توليد داخلي را هم مهر تاييد زده است و اطمينان استفاده از محصول داخلي را در پزشكان بوجود آورده است. اهميت استفاده از توليدات داخلي باكيفيت و ارزان زماني نمود پيدا ميكند كه توجه كنيم در وضعيت كنوني تجهيزات پزشكي به شدت گران شده است؛ كار ارتوپدي نيز بايد به وسيله ابزار خاصي انجام شود كه گران بودن اين وسايل، كار درمان را سخت ميكند. از سوي ديگر بيمه‌ها نيز هزينه بسيار كمي بابت اعمال جراحي ارتوپدي پرداخت مي‌كنند و بيشتر هزينه را بيماران پرداخت مي‌كنند كه موجب مشكلات اقتصادي براي بيماران مي‌شود.
دبير انجمن ارتوپدي ايران و عضو هيات مديره جامعه جراحان و عضو شوراي انجمن‌هاي علمي پزشكي ايران دراين باره اظهار داشت: «وقتي ما از گراني صحبت مي‌كنيم بايد در سطح جامعه چيزي را به عنوان استاندارد در نظر بگيريم و بعد نسبت به آن استاندارد بگوييم چيزي گران شده يا نه. وقتي قيمت نان بعد از دو سال 6 برابر مي‌شود يا ساير مايحتاج اوليه زندگي حتي آب و برق قيمتشان از حد تعيين شده هم بالاتر مي رودطبيعي است كه قيمت بقيه اقلام هم نسبت به آن تغيير مي يابد. حال اين سوال پيش ميايد كه چرا گراني تجهيزات پزشكي بيشتر به چشم مي‌خورد؟ علت اين است كه تجهيزات نيز همانند نيازهاي اوليه بشري است كه گران شدنشان نمود بيشتري دارد.»
عضو شوراي انجمن‌هاي علمي پزشكي ايران افزود:«عامل مهم ديگري كه به شدت بر گراني‌ها تاثير گذار است مساله تحريم‌ها است.درست است كه در ظاهرحوزه دارو و درمان شامل تحريم هاي بين الملي نيست ولي زماني كه ما نمي توانيم دلار را منتقل كنيم در واقع به صورت غيرمستقيم بخش سلامت نيز از تحريم مصون نمانده است. بنابراين تحريم‌ها بر روي واردات و حتي توليداتي كه مبدا آن واردات مواد اوليه است تاثيرگذار است و اين تاثير چندان شگفت انگيز است كه گاهي كشور را با بحران مواجه ميكند همانگونه كه امروز شاهد هستيم مقداري از داروهاي حياتي بيماران در گمرك مانده است. »
وي افزود:«سه عامل گراني واقعي، گراني مصنوعي و تحريم‌ها باعث افزايش قيمت‌ها مي‌شود و علارغم تمام ادعاي غرب مبني بر فشار به حكومت ايران، اين فشارها مستقيم به طبقه پايين و آحاد ملت وارد شده است. »
تحريم طبيعتا باعث افزايش قيمت كالاهاي وارداتي مي‌شود در اين ميان استفاده از توليد داخل شايد راه فراري باشد. دكتر عكاشه در اين باره گفت: «استفاده از توليد داخل با كيفيت از بزرگ ترين آرزوهاي بنده است.» وي با اظهار بي اطلاعي از كنسرسيوم اقلام ارتوپدي اظهار داشت:« مسلما هيچ انسان عالم و وطن دوستي وجود ندارد كه مايل نباشد توليد داخلي را مصرف كند چرا كه استفاده از توليد داخل علاوه بر ايجاد اشتغال براي جوانان مملكت، باعث قطع شدن دست واسطه‌هاست. تنها سئوال اينجاست كه چرا تقاضا براي توليدات داخلي كمتر است؟پاسخ اين است كه ابتدا بايد عرضه اي وجود داشته باشدتا تقاضايي هم به دنبال آن ايجاد شود. آن هم عرضه‌اي باكيفيت و در دسترس و ارزان .. اگر عرضه داخلي اين خصوصيات را داشته باشد چرا ما بايد كالاي وارداتي استفاده كنيم. آن هم با قيمت‌هاي سرسام آور. آيا ما چنين توليدكنندگاني يا چنين كيفيت و استانداردهايي را در داخل داريم؟ اگر وجود دارد چنين ضمانتي را به ما بدهند تا ما هم استفاده كنيم. »دبير انجمن ارتوپدي ايران ادامه داد:«ما در حال حاضر در بخش دارو توليدات خوبي داريم در زمينه پكيج‌هاي اتاق عمل هم توليدات خوبي داشته‌ايم اما در زمينه اينسترومنت و ايمپلنت من چيزي نديدم كه بخواهم از آن دفاع كنم.»
دكتر محسن توكلي عضو هيات مديره انجمن ارتوپدي ايران و عضو هيات مديره و رياست انجمن ارتوپدي
حوادث اندام و ستون فقرات ايران نيز درخصوص گراني قيمت تجهيزات ارتوپدي گفت:«تجهيزات ارتوپدي با توجه به ميزان افزايش نرخ ارز بسيار گران شده ، تاجايي كه حتي بيمه‌هاي تكميلي هم كه قبلا بخش زيادي از اين هزينه ها را قبول مي‌كردند و پول آن را به بيمار مي‌دادند الان ديگر همه آن را قبول نمي‌كنند و بسياري از بيماران به خاطر گراني تجهيزات ارتوپدي از عمل جراحي منصرف شده ،توان پرداخت هزينه وسيله ارتوپدي را كه بايد براي آنها مصرف شود ندارند. در صورتي كه از به نظر من تجهيزات ارتوپدي حتما بايد با ارزي كه معقول و نه ارزي كه در بازار آزاد وجود دارد خريداري مي‌شود .»
وي در خصوص تمايل پزشكان به استفاده از كالاهاي خارجي و ترجيح دادن آن به توليدات داخل نيز اظهارداشت:« اينگونه نيست كه هر كالاي خارجي ترجيح داده شود، بلكه كالاهاي خارجي كه كيفيت بالاي آنهاواقعا ثابت شده و در دنيا جزو بهترين و معتبرترين برندها هستند همواره ترجيح داده مي‌شود و به تبع پزشكي كه مي‌خواهد عملي انجام دهد و تجهيزاتي رادر اندام بيمار كارگذارد ، تمام سعي اش را خواهد كردتا آن وسيله دچار مشكل نشود ، لذاترجيح مي‌دهد از بهترين مارك وسيله اي كه موجود در كشور است استفاده كند و روشن است كه قيمت چنين كالايي گران‌تر از كالاي با كيفيت پايين است كه حال ممكن است داخلي باشد يا وارداتي.»
وي خاطرنشان ساخت: «البته اگر دو كالاي ايراني و خارجي از لحاظ كيفيت با هم برابري داشته باشند، وظيفه ملي ما نيز به عنوان يك ايراني حكم مي كند كه حتما جنس ايراني را بخريم و به طور مسلم بنده هم تمايل دارم و نسخه مي‌كنم كه جنس ايراني را استفاده كنم به شرط اينكه توليدكنندگان ايراني كيفيت را بالا ببرند و تبليغات صحيحي نيز در اين رابطه انجام دهند، چرا كه تبليغات جنس‌هاي ايراني نسبت به تبليغات جنس‌هاي خارجي بسياركمتر است و بسياري از پزشكان از اين توليدات بي‌خبرند.با اين وجود هم اكنون بسياري از اقلام مورد نياز ماهنوز در داخل توليد نمي‌شود وبايد آن را از خارج وارد كرد. حتي بعضي از اجناس‌خارجي و وارداتي هم در مواردي مي‌آيد ولي اصل نيستند و استفاده از آن مشكل زا است.»
عضو هيات مديره و رئيس انجمن ارتوپدي حوادث اندام و ستون فقرات ايران تاكيد كرد:
« حتي خود بنده و بسياري از ارتوپدي‌هاي ديگر قادر نيستيم تقلبي يا اصل بودن محصولي را حدس بزنيم، مگراينكه از شركت معتبري كه آن جنس را وارد ميكند مطمئن باشيم در غير اين صورت اگر جنس متفرقه اي خريداري كنيم، از تقلبي يا اصل بودن آن مطمئن نخواهيم بود. از طرف ديگر مگر چند درصد از بيماران ما توان خريد اجناس باكيفيت و گران وارداتي رادارند؟ »
با خريد محصول ايراني به كمك ارتقاي كيفيت آن بشتابيم
دكتر ابوالفضل باقري‌فرد عضو هيات علمي دانشگاه علوم پزشكي ايران و فلوشيپ جراحي زانو در خصوص تمايل جراحان ارتوپدي ايراني به استفاده از محصولات وارداتي اظهار داشت:«از آنجايي كه اقلام كاشتني ارتوپدي در داخل بدن بيمار كاشته شده و سال هادر بدن بيمار ماندگار است لذا از حساسيت بالايي برخوردار است و مطابقت آن با بافت بيمار و همچنين ثبات و استحكام آن داراي اهميت ويژه اي است. طبيعتا وقتي بيماري تحت عمل جراحي قرار مي گيرد هزينه‌هاي زيادي را بابت بستري شدن و عمل جراحي متحمل مي شود ازاين رو پزشك نيز مايل است كه بهترين وسيله را براي بيمار استفاده كند تا جراحي در آينده دچار شكست نشود و نيازي به عمل مجدد وهزينه هاي كلان نباشد. همچنين بيماراني كه قرار است تحت عمل جراحي ارتوپدي قرار گيرند حاضرند هزينه بيشتري بابت وسيله پزشكي بپردازند تا جراحي كيفيتي براي آنان انجام شود .با اين وجود وظيفه ما به عنوان يك ايراني نيزايجاب مي كند كه با محصولات ارتوپدي كه در كشور توليد مي‌شودآشنا شده و در صورت تاييد كيفيت اين محصولات از آن ها استفاده كنيم و بيماران را تشويق كنيم كه از اين محصولات استفاده كنند.
دكتر باقري در خصوص الزام وزارت بهداشت مبني بر استفاده مراكز درماني از توليدات داخلي ارتوپدي خاطرنشان ساخت: بر اساس قانون پنجم وزارت بهداشت مكلف است كليه هزينه هاي بيماران تصادفي را از محل بيمه هاي شخص ثالث پرداخت كند. ازهمين رووزارت بهداشت به تمام بيمارستان ها و مراكز درماني اجبار كرده براي بيماران تصادفي حتما وسايل توليد داخل استفاده كنند.با اين حال اگر يك بيمار تصادفي ترجيح بدهد از اقلام خارجي استفاده كند درمان وي ديگر مشمول بيمه وزارت بهداشت نخواهد بود و هزينه جراحي و خريد وسيله پزشكي به عهده بيمار خواهد بود.»
وي خاطرنشان ساخت:«در هر صورت اين اداره كل تجهيزات پزشكي است كه بايد كيفيت يك كالا را مورد تاييد قرار دهد،چرا كه برخلاف گذشته يك پزشك ديگر قادر نيست از روي ظاهر يك وسيله پزشكي ،كيفيت آن را مورد بررسي قرار دهد ،چرا كه امروزه به دليل وفور محصولات مشابه و تقلبي در بازار، ديگر تشخيص كالاي اصل از كالاي تقلبي با چشم ممكن نيست، لذا مسئوليت تشخيص آن با اداره كل تجهيزات پزشكي است .
عضو هيات علمي دانشگاه علوم پزشكي ايران در ادامه افزود:«تقريبا كليه اقلام مورد نياز بيماران تصادفي و تروما مانند پيچ و پلاك و … درداخل كشور توليد مي‌شود، ولي اقلام پروتز به معني اصل توليد فعلا توليد نمي شود يا اگر توليد هم شود هنوزبه مرحله انبوه نرسيده است. بيمارستان شفا يحيائيان نيز در حقيقت جزو اولين بيمارستان هايي است كه محصولات توليد داخل رادرزمينه ارتوپدي استفاده مي كند، تاجايي كه ما تقريبا براي 90 درصد بيماران ترومايي كه به اين مركز مراجعه مي كنند، از توليدات داخل استفاده مي كنيم، 10 درصد باقيمانده هم مواردي است كه محصولي توليدات داخل ندارد كه خوشبختانه تا كنون مشكل خاصي هم پيش نيامده است. البته توجه به اين نكته لازم است تا مادامي كه محصولي توسط پزشك استفاده نشود، كارخانه توليد كننده آن محصول فيدبك لازم را براي رفع مشكلات و نواقصي احتمالي كالا به دست نخواهد آورد. اين روند در خصوص وسايل خارجي هم همين گونه است كه جراح پس ازاستفاده ازمحصول فيدبك آن را به كارخانه بازمي گرداند،تاكمپاني سازنده محصول بر اساس نظر و ديدگاه جراح، محصولش را به روز كند. اين وضعيت در مورد توليدات ايراني نيز صادق است و توليدكنندگان ايراني كه از روز اول شروع به توليدكردند،كيفيت محصولشان مانند امروز نبود و طبيعي است كه مشكلات بسياري در اين زمينه وجود داشت ،ولي روز به روز و با كمك فيدبك‌هايي كه ما به آنها منتقل كرديم ،نقاط ضعف و قوت خود را شناسايي كرده وبا رفع تدريجي نقاط ضعف،كيفيت محصول را به يك ارتقاي نسبي و قابل قبول رساندند.»
دكتر باقري در خصوص علت اينكه برخی از جراحان و پزشكان مايل نيستند از وسيله ايراني استفاده كنند، گفت:«متاسفانه اطلاع رساني درستي در اين زمينه صورت نگرفته وبسياري از جراحان اصولا با اين توليدات آشنايي ندارند.البته گروه ديگري از جراحان نيز هستند كه اصولا در زمينه تروما كار نمي‌كنند و به همين خاطر اطلاعي از توليدات ايراني ندارند ،برخي از جراحان هم مايلند خودشان به شخصه صحت و اصالت كالا را تاييد كنند ،در حالي كه اين ديدگاه غلط است واز نظر علمي درست نيست و يك پزشك يا جراح هر چه قدر هم از تخصص بالايي برخوردار باشد، نمي‌تواند فقط با رويت يك كالا كيفيت آن را تاييد يا رد كند. اين وظيفه متخصصان بيومواد و مهندسي پزشكي است كه كيفيت را تاييد كنند. جراحان ما بايد بدانند كه متولي تاييدكيفي هر گونه كالاي پزشكي فقط اداره كل تجهيزات پزشكي وزارت بهداشت است و هر چيزي را كه اداره كل تاييد كرد مي توانند از آن استفاده كنند و اگر هم مشكلي بروز كرد، مسئوليت آن با اداره كل تجهيزات پزشكي است و بايد به آنجا ارجاع داده شود. در حقيقت هدف اصلي از تشكيل كنسرسيوم اقلام ارتوپدي نيز همين نكته بود كه اين كارخانه ها را در كنار هم جمع كرد، طبيعتا هر كدام از اين توليدكنندگان به تنهايي قادر به رفع نيازهاي بيمارستان ما نبودند،چرا كه هر كدام در توليد وسيله‌اي خاص قوي‌تر هستند و زماني كه در كنار هم جمع شدند يكديگر را هم پوشاني كرده و نقاط ضعف همديگر را پوشاندند. در حقيقت تشكيل كنسرسيوم باعث شد كه توليدكنندگان ايراني به جاي رقابت ناسالم در كنار يكديگر جمع شده و با اطلاع از ظرفيت توليد بر حسب نياز بين يكديگر تقسيم كار كنند و هر كدام قسمتي از بازار را پوشش دهند و از همه مهم تر اينكه كيفيت محصول خودرا بسنجند.هم اكنون نيز اين 6 شركتي كه در كنار همديگر در قالب كنسرسيوم جمع شده اند ،عليرغم اينكه مراحل كنترل كيفي كارخانه را طي كرده اند، در كنسرسيوم نيز به صورت موردي توليدات آن ها را چك مي‌كنند و همين باعث ارتقاء روز به روز كيفيت محصولاتشان مي شود.»
طبق آمار وزارت بهداشت در سال 89 حدودصد ميليارد تومان هزينه اقلام بيماران ارتوپدي فقط در زمينه تروما شده كه از محل بودجه وزارت بهداشت پرداخت شده است،از سوي ديگر همين اقلامي كه با اين قيمت وارد كشور شده، در كشورهاي ديگر با قيمتي به مراتب پايين تر عرضه شده است.بررسي هانيز نشان داد كه ارزش واقعي اين اقلام وارداتي حدود 30 ميليارد بوده و حدود70 ميليارد باقيمانده هزينه اضافي بوده كه از جيب وزارت بهداشت پرداخت شده است .با اين روند انتظار مي رفت كه در سال 92 اين مبلغ با توجه به افزايش نرخ ارز ولي با ورود توليدات داخلي به بازارداخلي ، هزينه هاي تمام شده امسال به طور چشم گيري كاهش يافت و اين در حال است كه هنوز به طور كامل از توليدات داخل استفاده نمي شود.اين امرنشان دهنده اين است كه اگر سرمايه گذاري روي توليدات داخل انجام گيرد، قطعا نتيجه بهتري خواهيم گرفت و صرفه جويي مالي بيشتري در سيستم درمان كشور مي توانيم انجام دهيم.«
وي همچنين خاطر نشان كرد:«به قطعيت مي توان گفت كه توليدات ارتوپدي كنسرسيوم كف تاييديه هاي لازم را دارا است، از سوي ديگر بيماران ترومايي ما اكثرا كساني هستند كه حتي هزينه هاي معمول درمان خودشان اعم از بستري شدن و … را نيز ندارند و اگر بخواهيم اين بيماران را وادار به خريد كالاي خارجي كنيم، بسياري ازآنها حتي مجبورند ، وسيله نقليه خود يا فرش زير پاي خود را بفروشند تا بيمارشان درمان شود. لذا ما به عنوان پزشك وظيفه داريم كه وقتي از كيفيت كالاي ايراني مطمئن شديم، بيمار را به سمت كالاي داخلي ترغيب كنيم و به بيمار اطمينان لازم را بدهيم كه در صورت استفاده از محصول ايراني نيز نتيجه درمان يكسان است. در حال حاضر بيمارستان شفا حدود دو سال است كه از توليدات داخل استفاده مي كند. همانگونه كه مي‌دانيد بسياري پزشكان متخصص ارتوپدي فارغ‌التحصيل از اين بيمارستان هستند و در حقيقت بيمارستان شفا مهم‌ترين مركز فوق تخصصي ارتوپدي كشوراست و طبيعي است كه ما به كيفيت وسايل ارتوپدي بيشتر اشراف داريم تا ساير بيمارستان هاي جنرال، بنابراين ما انتظار داريم كه وقتي دو سال است كه مركز ما از اين وسايل استفاده مي كند و مشكل حادي هم به وجود نيامده است،ساير پزشكان هم به فيدبكي كه از اينجا خارج شده اعتماد كنند و از اين وسايل استفاده كنند. باقري ادامه داد: «نكته مهم ديگر كه نبايد از نظر دور داشت اين است كه ما دقيقا نمي دانيم در آينده چه اتفاقي خواهد افتاد، ممكن است تحريم ها ادامه پيدا كندو وضعيت به مراتب وخيم تر از اين شود و واردات كالاهاي پزشكي با مشكل جدي مواجه شود،لذامابايدقادر باشيم كه نيازهاي داخلي خودمان را حداقل در زمينه تروما در داخل توليد كنيم، چرا كه اعمال جراحي بيماران الكتيو مانندتعويض مفصل يا ساير مشكلات مربوط به بيماري هايي مانند آرتروز،حتي اگر چند ماه هم به تاخير بيفتد، مشكل حادي براي بيمار ايجاد نمي شود، ولي بيمار ترومايي موردي است كه نمي توان درمان وي را به تاخير انداخت و به اميد واردات نشست . اگر به هر دليلي واردات دچار اختلال شود، ما بايد قادر باشيم،حداقل تجهيزات مورد نياز خود را در زمينه تروما تامين كنيم. همچنين با توجه به اينكه هزينه درمان بيماران ترومايي توسط وزارت بهداشت واز محل بيمه شخص ثالث تامين مي شود، زماني كه پرداخت‌هاي بيمه با تاخير انجام مي شود، در نتيجه مطالبات شركت هاي توليد كننده نيز با تاخير مواجه مي شود، از سوي ديگر كمبود نقدينگي شركت هاي توليدكننده نيز باعث ركود كارشان مي شود در نتيجه قادر به پوشش بازار داخلي نيستند.لذا لازم است وزارت بهداشت حمايت عملي بيشتري از توليدكننده هاي داخلي انجام دهد و حداقل در تهيه مواد اوليه به آنها كمك كند.»
وي همچنين با اشاره به وظيفه اخلاقي و انساني پزشكان گفت:« پزشكان ما بر اساس وظيفه اخلاقي و قانوني بايد به اقلام توليد داخل به شرط تاييد وزارت بهداشت، به عنوان يك كالاي با كيفيت اعتماد كنند و از اين توليدات براي بيماران استفاده كنند، خصوصا در مواردي كه استفاده از كالاي داخلي و خارجي در نتيجه درمان يكسان است بهتر است حتي به مريض پيشنهاد داده نشود تا بين دو كالا يكي را انتخاب كند.» وي برخلاف نظر جراحي كه عقيده دارد بهتر است خود بيمار انتخاب كند كه چه وسيله اي برايش استفاده شود ،تاكيد كرد:« تجربه ثابت كرده است كه بيماران در صورت مخير بودن به دليل ترس و واهمه بيجا از محصول ايراني و از بيم سلامتي، همواره به سمت كالاي خارجي تمايل پيدا مي‌كنندوپزشكان بهتر است فقط زماني مريض را در موقعيت انتخاب قرار دهند كه به كارگيري دو وسيله از نظر كارايي و آسيبي كه به مريض مي رساند متفاوت باشد كه البته چنين مواردي بسيار محدود و استثنا است.
دكتر باقري در پايان اظهار داشت:« وظيفه ما جراحان اين است كه تا حدامكان از وسايل توليد داخل استفاده كنيم و مشكلات احتمالي رابه شركت‌ها منتقل كنيم و شركت هانيز بايد ارتباط مستقيم علمي را با پزشكان مراكز برقرار كنند و اشكالات مورد توجه پزشكان را يادداشت كرده و در رفع آنها بكوشند، چراكه ادامه چنين روندي باعث ارتقاي كيفيت اجناس توليد داخي مي شود . در واقع سه ضلع اين مثلث خودكفايي، شركت ها، پزشكان و وزارت بهداشت است كه هر كدام بايد وظايف خود را انجام دهند، چراكه در صورت عدم همكاري يكي از اين سه ضلع قطعا دو ضلع ديگر نمي‌توانند كاري انجام دهند و خدمات مطلوبي ارائه دهند بنابراين پزشك و وازرت بهداشت و شركت‌ها بايد در كنار يكديگر باشند تا بتوانيم توليدرا به مرحله اي برسانيم كه اقتدار كشورمان حفظ شود.»
نشستي با معاون پژوهشكده مواد و زيست مواد؛
پژوهش در خدمت ارتوپدي
در هنگامه برگزاري كنگره انجمن جراحان ارتوپدي ايران، به سراغ دكتر آشنا معاون پژوهشكده مواد و زيست مواد رفتيم. پژوهشكده‌اي كه در راستاي تحقيق و توليد پروتز‌هاي مختلف ارتوپدي مشغول فعاليت است.
لطفاً سابقه اي از فعاليت هاي پژوهشكده را بيان بفرماييد.
در سال 1383 عده اي از مهندسين جوان همراه با تعدادي از اساتيد دانشگاه هاي معتبر تصميم گرفتند تا در جهت توليد داخل اقلام ارتوپدي اقدام مؤثري را انجام دهند. در اولين گام جهت توليد با كمك مهندسين مواد و بيو مواد اقدام به تشخيص بهترين نوع مواد لازم براي توليد اين اقلام كردند و سپس با استفاده از تخصص مهندسين مكانيك نسبت به بدست آوردن دانش فني توليد اين اقلام زحمت زيادي كشيده شد.
اشاره كرديد كه تصميم به توليد داخل اين اقلام گرفته شد. چه مشكلي وجود داشت كه اين ايده شكل گرفت؟
متاسفانه در زمينه تصادفات و اعمال جراحي ارتوپدي كشور ما يكي از ركوردار ترين ها در منطقه و جهان است. بنابراين نياز به اقلام ارتوپدي زيادي در كشور است كه همين امر باعث خروج ارز زيادي از كشور مي شود. از طرف ديگر برخي از اين اقلام با آناتومي هموطنان ما سازگاري نداشته و جراحان را دچار مشكلات مي كرد.
آيا در حال حاضر پژوهشكده، علاوه بر كار پژوهشي فعاليت توليدي نيز دارد؟
خير. پژوهشكده بر اساس قرارداد پژوهشي كه با صنعت دارد فقط دانش فني را توليد و بر فرآيند ساخت از ابتدا تا كنترل كيفي محصول نظارت دارد. به علت اهميت بالاي كالاي پزشكي، توليدكنندگان بايد استانداردهاي بالايي را رعايت كنند كه اين امر نياز به نظارت جدي و بالايي دارد.
برخي از جراحان اعتقاد دارند بسياري از كالاهايي كه به نام محصول ايراني عرضه مي شود كيفيت لازم را ندارد و باعث دردسر جراح خواهد شد لذا ترجيح مي دهند از محصول مشابه خارجي كه با برند مطمئني عرضه مي شود استفاده كنند. نظر شما در اين باره چيست؟
متاسفانه امروز شاهد آن هستيم كه كالاهاي مختلفي از كشورهاي پاكستان، هند و چين وارد كشور شده و با برند ايراني عرضه مي شود كه اين امر باعث شده است برخي از جراحان نسبت به كالاي ايراني بدبين باشند. ما به جراحان اطمينان مي دهيم كه تمام شركت هاي معتبري كه از طرف پژوهشكده حمايت علمي و عملي مي شوند، استانداردهاي جهاني را رعايت مي كنند. تجربه ما نشان داده است كه پس از 5 سال استفاده از اين كالاها در كشور، مشكل جدي نداشته ايم.
آيا در حال حاضر نيز مواد اوليه از خارج وارد مي شود؟
از سال 1388 پژوهشگران اين پژوهشكده به دانش توليد مواد اوليه و توليد فلزات با قابليت استفاده در پزشكي (medical grade) دست يافته اند.
در حال حاضر چه فعاليتي در پژوهشكده در حال انجام است؟
انواع مختلف پيچ و پلاك هاي ارتوپدي، ستهاي اكسترنال دست و پا، اسپاين و …. . در زمينه هاي استاندارد اقلام ارتوپدي نيز، پژوهشكده به عنوان تنها مركز معتبر تدوين و نظارت بر استاندارد توليد اين اقلام در كشور فعاليت دارد.
چه اقلام ديگري در حال مطالعه براي صنعتي شدن داريد؟
در حال حاضر ستهاي آناتوميك، هيپ و مفضل زانو (Hip & Knee) در حال مطالعه و ساخت آزمايشگاهي هستند.
آيا به نظر شما واقعاً روزي فرا خواهد رسيد كه مفضل زانو در كشور ساخته شود و هموطنان ما امكان استفاده از آن را داشته باشند؟
شك نكنيد. ديري نخواهد پاييد كه با توان علمي و فني موجود، اين رويا به تحقق خواهد پيوست.
آيا پژوهشكده فعاليت‌هاي آموزشي نيز دارد؟
در حال حاضر پژوهشكده با مجوز وزارت علوم تحقيقات و فناوري در حال آموزش دانشجويان دوره كارشناسي ارشد و دكترا در گرايش هاي مختلف مهندسي پزشكي است. پروژه اين دانشجويان، پروژه هاي كاربردي و در راستاي توليد داخل است.
و سخن آخر همانگونه كه پزشكان با استقامت و تلاش توانستند حوزه فعاليت‌هاي پزشكي را ارتقاء داده و اكنون در حوزه‌هاي مختلف پزشكي توانمند باشند با حمايت از محصولات ايراني
مي توانند اميدوار باشند كه در حوزه مهندسي پزشكي نيز اين توان وجود دارد . به اميد روزي كه افتخار همه ما استفاده از اقلام ايراني در بدن ايراني باشد.
با تشكر از شما كه وقت خود را در اختيار ما نهاديد.
درشان توليد داخل اطلاع رساني نشده
در سال 1390 با هدف تقويت توليدات داخلي، كاهش ورود كاشتني ها از كشورهاي خارجي، افزايش كيفيت محصولات كاشتني هاي داخلي، افزايش حساسيت نسبت به مسئله مهم كنترل كيفي وخدمات پس از فروش، حذف واسطه گري در اين صنعت، افزايش طيف محصولات توليد داخلي و نهايتا صادرات به كشورهاي خارجي به خصوص كشورهاي همسايه جمعي از توليد كنندگان قديم و جديد در قالب كنسرسيوم توليدكنندگان كاشتني‌هاي ارتوپدي و ستون فقرات تشكلي را ايجاد و جهت رسميت دادن حقوقي آن تحت عنوان شركت پيشگامان كاشتني هاي پزشكي ايرانيان در اداره ثبت شركت‌ها ثبت و رسما فعاليت خود را در عرصه توزيع و فروش اقلام ارتوپدي در سطح بيمارستان‌هاي سراسر كشور آغاز كرده است.
كنسرسيوم توليد كنندگان و كاشتني هاي ارتوپدي كشور، در حال حاضر با حدود بيش از 20 دانشگاه علوم پزشكي كشور مشغول به همكاري است. به گفته مهندس علي عماري الهياري، مدير عامل كنسرسيوم، شايد فلسفه اصلي از تشكيل كنسرسيوم اين بود كه گاهي مشاهده مي شد گروهي از توليدكنندگان به درستي كار نمي كنند، حتي گروهي از واردكننده‌ها از توليدكننده‌هاي متخلف حمايت مي‌كنند، چرا كه در صورت وجود توليدكننده خلافكار، توليد به شكل قوي در كشور شكل نمي گيرد، لذا شرط اول عضويت در كنسرسيوم احراز صلاحيت كساني است كه مي‌خواهند در اين حوزه فعاليت سالم و شفاف داشته باشند.
وي در پاسخ به سوال ما مبني بر اينكه چرا پزشكان و جراحان ارتوپد معمولا ترجيح مي‌دهند، بهترين وسيله را كه حتما خارجي و وارداتي است، براي بيمارشان استفاده كنند و به اين توجه نمي كنند كه قيمت يك برند خارجي چند برابر قيمت داخل است ، اظهارداشت: «من قاطعانه اعلام مي كنم كه در دنيا 10 برند معروف در زمينه تجهيزات ارتوپدي وجود دارد كه آمار واردات آنها به كشور ما موجود است و مي توان تعيين كرد كه از 600 ميليارد تومان رقم واردات تجهيزات ارتوپدي به كشور، چه سهمي از آن مربوط به اين 10 برند بوده و متاسفانه بقيه سهم كالاهاي وارداتي است كه كيفيت لازم را ندارند. شايان ذكر است به دليل كيفيت نامطلوب برخي از برندهاي وارداتي و كيفيت قابل قبول محصولات توليد داخلي تعداد زيادي از پزشكان محترم ارتوپد علاقه مند به استفاده از توليدات داخل شده اند كه گواه آن بيمارستان هاي طرف قرارداد اين مجموعه هستند.»
وي افزود: « من نيز موافق اين موضوع هستم كه شايد آنچنان كه در شان توليد داخلي ماست در اين زمينه آگاه سازي و اطلاع رساني انجام نشده است و بسياري از پزشكان ما از نوع و كيفيت اقلام ارتوپدي داخلي كاملا بي اطلاع هستند، حتي عملكرد رسانه‌اي در حد صدا و سيما نيزدر اين حوزه بسيار نامحسوس بوده است و حوزه‌هاي مهمي مانند تجهيزات پزشكي بالاخص ارتوپدي عمدتا مغفول مانده است.»
عماري ادامه داد: «نظرسنجي ها نشان داده كه محصولات كنسرسيوم از بعد كيفيت و قيمت بسيار مناسب بوده ، البته ايراداتي نيز به كنسرسيوم وارد شده و مورد بررسي قرار گرفته كه عمده ترين آن كامل نبودن طيف كالاي توليدي كنسرسيوم است كه اين امر حمايت هاي دولتي را مي طلبد، چرا كه زماني كه ما ميلياردها تومان طلب انباشته داريم، طبيعتا امكان سرمايه گذاري براي توليد كالاي جديد وجود نخواهد داشت.»
مهندس عماري در خصوص جايگاه و رسالت كنسرسيوم به نامه شماره 46611/664 مورخ 24/5/91 مدير كل وقت اداره كل تجهيزات پزشكي اشاره كرد كه در آن مواد زير به صورت مشخص تعيين و تاكيد شده است كه بيانگر ديدگاه وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي از منظر حاكميتي در خصوص جايگاه و كاركردهاي اين تشكل منحصر به فرد در كشور است.
1-تامين به موقع اقلام مورد درخواست مراكز درماني براساس قيمت‌هاي اعلام شده.
2-نظارت و كنترل بر توليدات اعضا با هدف تامين اقلام استاندارد و با كيفيت مطلوب و پيش‌بيني دپوي لازم به منظور تامين به موقع نياز و جلوگيري از وقفه در پشتيباني مراكز درماني.
3-برنامه ريزي جهت توليد كمي اقلام ثبت شده با كيفيت مناسب و همچنين برنامه ريزي جهت ثبت و توليد محصولات جديد كه در كشور توليد نمي‌گردند.
4-نظارت مستمر بر عملكرد توليد و توزيع اعضا به منظور جلوگيري از عرضه اقلام معيوب خارج از شبكه آن شركت، چرا كه در صورت بروز چنين مواردي بيشترين آسيب متوجه آن تشكل و اعضا خواهد بود.
5-رعايت دقيق و كامل الزامات اين اداره كل و وزارت متبوع در عقد قراردادها و صدور پيش‌فاكتور و فاكتور از جمله درج كد ثبت دوازده رقمي، الصاق ليبل، درج لات نامبر و … .
وي افزود: «دست يابي به كيفيت بالا در تولید كار سختي نيست و اگر پزشكان با ما همكاري كنند، بهتر به نتيجه مي رسيم و من در همين جا اعلام مي‌كنم كه ما از حمايت پزشكان و حضور آن ها در مراكز پژوهشي و تحقيقاتي خودمان استقبال مي‌كنيم. در مقابل ما از پزشكان نيز انتظار داريم با ما مانند يك كمپاني خارجي رفتار نكنند. توليد اقلام ارتوپدي نوزادي نوپاست وبه كمك تك تك احاد جامعه ارتوپدي نيازدارد. هر كس هر چه در توان دارد ، مي تواند كمك كند. ما ازاساتيد و ارتوپدها‌ي كشور خواهشمنديم كه در حوزه تحقيقات كنسرسيوم وارد شوند، چرا كه ما انتظار حمايت و مشاوره داريم. توصيه و تقاضاي ما از وزارت بهداشت درمان و آموزشي پزشكي اين است كه همزمان با ايجاد واحد هاي توليدي جديد بر روي واحدهايي كه سال هاست در حال فعاليت هستند، تمركز كند. از سوي ديگر در جهت حمايت از توليدكننده ، مواد اوليه توليد را با نظارت و رعايت استانداردهاي مدنظر اين اداره تهيه كرده و در اختيار توليدكننده قرار دهد و مساله مهم‌تر اين است كه در باز پرداخت مطالبات توليدكنندگان جدي تر باشند، چرا كه هيچ‌گونه تعهدي در قبال باز پرداخت بدهي ها در قراردادها ي ما با دانشگاه ها و بيمارستان هاي دولتي وجود ندارد و اين همه مطالبات عقب مانده كم كم دارد توليدكنندگان را گرفتار و زمين گير ميكند.»
وي خاطرنشان ساخت: « البته اداره كل تجهيزات پزشكي اخيرا در اقدامي سنجيده، قيمت مصوب كالاهاي برخي اقلام توليد داخل را اعلام كرد كه بسيار ارزنده بود و جا دارد كه از مديران اداره كل تشكر كنيم و ديگربه اين سادگي نيست كه هر كالاي بي كيفيتي به راحتي در بازار فروخته شود. البته تاكيد مي كنم كه ما با فعاليت شركت هاي معتبر واردكننده هيچ مشكلي نداريم و اتفاقا حضور اين شركت ها و محصولات با كيفيت باعث ايجاد فضاي رقابتي در كشور شده و توليد را از حالت ايستايي و سكون خارج مي سازد.»
دیدگاه ها