کودکان مبتلا به اختلال طیف اوتیسم یا (ASD (Autism Spectrum Disorder در اغلب مواقع، به سختی میتوانند احساسات دیگران را از حالت چهره آنها تشخیص دهند و همین امر به نوبه خود میتواند منجر به بروز مشکلاتی در برقراری ارتباط برای آنها شود. اوتیسم اختلالی رشدی است که مانع میشود تا فرد بتواند با دیگران ارتباط برقرار کند. اوتیسم را میتوان یک بیماری با طیف گسترده معرفی کرد. این بیماری میتواند نشانههای فراوانی داشته باشد که بر اساس این نشانهها، بیمار اوتیسمی از درجات خفیف تا شدید درجهبندی میشود. اگرچه اوتیسم را میتوان توسط یک سری از رفتارها تشخیص داد ولی افراد اوتیستیک میتوانند ترکیبی از این رفتارها را داشته باشند و الزاماً نباید رفتارهای اختلالی تعیین شده را به صورت یکجا از خود نشان بدهند.
ممکن است دو کودک که یک تشخیص برای آنها داده شده است، از نظر رفتاری با هم تفاوتهایی نشان بدهند و از نظر مهارتها نیز با هم تفاوت داشته باشند. ممکن است والدین کلمات متفاوتی را در رابطه با بیماری این کودکان بشنوند مانند شبه اوتیسم، متمایل به اوتیسم، طیف اوتیسم، اوتیسم با عملکرد بالا و پائین، با توانائی بالا و پائین. والدین باید توجه داشته باشند که مهمتر از نوع بیماری، پرداختن به درمان آن است. باید در نظر داشت که این کودکان با درمان مناسب و به موقع میتوانند مطالب را بیاموزند، رفتارهای درست را از خود نشان داده و در آینده مانند افراد عادی زندگی کنند. اما به دست آوردن این اهداف، مستلزم درمان به موقع و درست و تحمل مشکلات و سختیهای مربوط به این درمان است.
هر شخص اوتیستیک مانند بقیه افراد جامعه دارای شخصیت مختص به خود است و مانند تمامی افراد خصوصیات خاصی را دارا است. بعضی از این کودکان ممکن است از نظر گفتاری تأخیر کمی داشته و بتوانند با کمی کمک، ارتباط کلامی مناسبی با دیگران بر قرار کنند ولی همین کودکان ممکن است از نظر ارتباطات اجتماعی، رفتار مناسبی از خود نشان ندهند. گاهی این کودکان برای شروع صحبت و تبادل کلامی ممکن است مشکل داشته باشند. افراد اوتیستیک معمولاً در مکالمات، یک طرفه رفتار میکنند، یعنی فقط در رابطه با چیزی که خود علاقه دارند صحبت میکنند و از صحبتهای طرف دوم چیزی نمیفهمند. در بعضی از این کودکان خشونت و خودآزاری نیز مشاهده میشود. روشهای فراوانی برای بهبود مشکلات اجتماعی، کلامی، حواس و رفتارهای اختلالی تهیه شده است؛ برخی از این روشها عبارتند از: اِی بی ِای، آموزش جزء به جزء، فِلور تایم، داستانهای اجتماعی و بهبود مجموعه حواس پنجگانه و غیره.
عینک هوشمند گوگل
در روشی جدید و بر پایه تکنولوژی، محققان یک رویه درمانی آزمایشی جدید را با انطباق عینک هوشمند گوگل و نرمافزار تشخیص چهره ابداع کردهاند که در آن احساسات مردم به کاربر بیان میشود. دانشمندان دانشگاه استنفورد آمریکا در روشی که در آن از عینکهای هوشمند گوگل گلس (Google Glass) استفاده میشود، امید جدیدی برای این کودکان میبینند. به طور معمول، درمانگران از وسایلی مانند فلشکارتهای چهره استفاده میکنند تا به بچههای اوتیسم آموزش دهند احساسات مختلف چقدر شبیه به هم هستند. متأسفانه، این نوع آموزش نیازمند اجرا از سوی یک شخص حرفهای و در محیط کلینیک است. به علاوه نگاه کردن به عکسهای ثابت چهرهها در کارتها، در تعاملات اجتماعی واقعی همیشه مفید نیست.
در این تحقیق، کودکان مبتلا به اوتیسم هدست های گوگل گلس را که به صورت بیسیم به یک دستگاه اپلیکیشن مبنی بر یادگیری، روی تلفن هوشمند مجاور متصل شده بود، به چشم زدند. این اپلیکیشن با استفاده از تصویری که دوربینهای جلوی عینکها از افراد مورد تعامل گرفته بود، احساسات و حالتهای آنها را آزمایش کرد.
در مرحله بعد اپلیکیشن مشخص میکرد که افراد کدام یک از هشت حالت اصلی چهره را نشان دادهاند و این مورد را از طریق صفحه بلندگو و صفحه نمایش لنز، به کودک اطلاع میداد. این حالتها شادی، غم، خشم، انزجار، تعجب، ترس، بیطرفی یا تحقیر را نشان دادند. اپلیکیشن طراحی شده دانشگاه استنفورد با پایگاه دادهای از صدها هزار عکس چهره که در آن، افراد این هشت حالت را ابراز میکردند در ارتباط است.
در آزمایش دانشگاه استنفورد، چهارده خانواده دارای فرزندان مبتلا به اوتیسم 3 تا ۱۷ ساله در خانه حداقل سه جلسه ۲۰ دقیقهای در هفته و به طور متوسط در دورههای ۱۰ هفتهای، از گوگل گلس استفاده کردند. این کار میتوانست به سبک بازی آزاد مورد استفاده قرار گیرد که به کمک آن به راحتی حالتهای دیگر افراد را تشخیص میداد یا با هر یک از دو روش بازی که در یکی از روشها، کودک سعی میکرد حالتی را که پدر یا مادر به او نشان میداد، حدس بزند. در حالی که در روشی دیگر، کودک تلاش میکرد از طریق توصیف کردن حالتها، از پدر و مادر بخواهد، آن حالت را نمایش دهند.
پس از گذشت ۱۰ هفته، ۱۲ نفر از خانوادهها گزارش دادند که فرزندانشان به طور چشمگیری افزایش تماس چشمی داشتهاند. علاوه بر این، بر اساس پرسشنامههایی که پیش و پس از دوره درمان توسط والدین تکمیل شده بود، مشخص شد که به طور متوسط، ۷.۳۸ امتیاز در مقیاس امتیازدهی صفات اوتیسم موسوم به SRS-2، از کودکان کم شده، این کاهش امتیاز به این معناست که علائم شدت اوتیسم آنها کم شده بود. در حقیقت، ۶ کودک در طبقهبندی شدت اوتیسم، یک پله پایینتر رفتند.
دکتر دنیس وال (Dennis Wall) نویسنده ارشد این مطالعه میگوید: «والدین متوجه تغییراتی شدهاند، مثلاً گفتهاند: فرزندم به من نگاه میکند یا ناگهان معلم به ما گفت فرزندم در کلاس عکس العملهایی نشان میدهد. شنیدن این موضوع برای ما واقعاً دلگرمکننده است». مقالهای در مورد این تحقیق، در مجله NPJ Digital Medicine منتشر شده و یک آزمایش بزرگتر و تصادفی از این سیستم در حال انجام است.
چشمانداز استفاده از تکنولوژی برای کمک به افراد مبتلا به اختلالات رشدی، ذهنی و جسمی روشن است و غولهای فناوری هرکدام راهحلهای خود را در طول این سالها ارائه کردهاند. به عنوان مثال، شرکت سامسونگ برنامهای را در سال ۲۰۱۴ برای کمک به بچههای اوتیسم در بهبود مهارتهای ارتباطی خود عرضه کرد و یک استارتاپ فناوری موسوم به مایتیر (Mightier)، یک پلتفرم بازی برای کمک به کودکان مبتلا به اوتیسم و ADHD برای یادگیری تنظیم احساسات خود توسعه داد. همچنین موسسه فناوری ماساچوست (MIT) یک نمونه اولیه از برنامه یک ساعت هوشمند منتشر کرد که آوا و تن صدای افراد مقابل را برای تعیین حالت احساسی سخنران تجزیه و تحلیل میکرد. مایکروسافت اعلام کرد که ۲۵ میلیون دلار برای برنامه هوش مصنوعی جدید خود هزینه میکند تا همچنان به دنبال راهحلهایی برای این موضوع باشد. دانشمندان دانشگاه تورنتو هم اپلیکیشن اوتیسم مبنی بر گوگل گلاس را توسعه دادهاند که به کودکان تعلیم میدهد که بعداً در مکالمهها چه بگویند.
اپلیکیشن های جهانی برای کمک به کودکان اوتیسم
برنامه Aacorn AAC
این برنامه بهترین راه ارتباطی برای کمک به کودکانی است که با مشکل تأخیر در گفتار و مکالمه مواجه هستند. این اپلیکیشن به کودکانی که نمیتوانند به درستی صحبت کنند یا با مشکل تأخیر در رشد و عدم یادگیری زبان مواجه هستند، کمک شایانی میکند. این تنها برنامه تقویت گفتار (AAC) است که بیشتر بر روی یادگیری زبان و درک مطلب متمرکز است. Aacorn از طریق راههای مختلف بر روابط و ارتباطات بین کلمات تمرکز میکند و به فرزند شما کمک میکند تا مهارتهای زبانی مورد نیاز خود را توسعه دهد. Aacorn یک جایگزین مقرون به صرفه و جذاب برای دیگر برنامههای آموزش زبان است که به کودکانی که با مشکلات تکلم مواجه هستند کمک میکند و کار را برای این کودکان و خانوادههای آنها آسان میکند.
برنامه Autism Discovery Tool
این اپلیکیشن، یک رویکرد نوآورانه و جدید برای یادگیری در مورد اوتیسم با استفاده از بازی و سرگرمی است. این برنامه آموزشی به تمایز بین تجربیات حسی مشترک در افراد مبتلا به اوتیسم میپردازد و با ارائه ابزارها و راهکارهایی به این افراد کمک میکند. این اپلیکیشن برای بیماران اوتیسمی در همه گروههای سنی و افرادی که از آنها حمایت میکند مناسب است. Autism Discovery Tool یک برنامه نوآورانه است که به بیماران برای حل مسئله و تحریک مکالمات کمک میکند.
برنامه Convey
یک برنامه نوآورانه AAC است که به افرادی که در برقراری ارتباط کلامی و ابراز نیازها و احساسات خود مشکل دارند، صدا میبخشد. این برنامه با استفاده از چندین سؤال مختلف، احساسات، مکانها و موارد دیگر را شناسایی میکند و با فشار دادن دکمه مورد نظر توسط کودک، اپلیکیشن میتواند خواسته او را با صدای بلند ابراز کند. این برنامه گزینههای ارائه شده بر اساس زمان روز (صبحانه، نهار، شام و غیره) یا حتی مکان مورد نظر (خانه، مدرسه، رستوران) را نشان میدهد.
این امر موجب میشود که کودکان اوتیسمی احساس راحتی کنند چون بدون هیچگونه تلاش و زحمت، به آسانی میتوانند خواستههای خود را ابراز کنند. این برنامه کاملاً رایگان است و میتوان آیکونها، متنها و موارد دیگری نیز به آن اضافه کرد. علاوه بر این بخشی از درآمد این برنامه به بودجه برنامههای خیریه اوتیسم مانند iPads4Autism.net و BridgingApps.org اختصاص مییابد.
برنامه Rufus Fun
گاهی اوقات ممکن است کودک به یک سرگرمی ساده یا استراحت نیاز داشته باشد. این برنامه بسیار سرگرم کننده و جالب است و به کودکان مبتلا به اوتیسم کمک میکند تا آرامش خود را حفظ کنند و از بازی لذت ببرند. نکته جالب این اپلیکیشن اینجاست که در کنار بازی و سرگرمی، موجب توسعه مهارتهای فردی کودک هم میشود. از این برنامه برای رفع کسالت و خستگی فرزندتان استفاده کنید.
برنامه Visual Routine
Visual Routine یک برنامه ساده و آسان برای برنامه ریزی بصری است که به کودکان اوتیسم یا کودکانی که به حمایت ویژه نیاز دارند کمک میکند تا روال روزمره خود را حفظ کنند. این اپلیکیشن متناسب با نیازهای فرد، قابل تنظیم است و شامل بازخورد صوتی و همچنین تصاویر قابل تنظیم، صدا و متن است. قابلیت تنظیم این برنامه به شما امکان میدهد تا نیازها و تواناییهای فردی فرزندتان را تأمین کنید. شما میتوانید عکسهای خود را در این اپلیکیشن قرار دهید و تنظیماتی انجام دهید که موجب یادآوری کارها و وظایف فرزندتان شود. همچنین برای ایجاد انگیزه بیشتر در کودک برای انجام کارها، میتوانید صدایتان را ضبط کنید و در اپلیکیشن قرار دهید.
برنامه Social Stories
Social Stories یک برنامه ABA است که به کودکان و نوجوانان کمک میکند تا موقعیتهای اجتماعی را درک کنند و به محیط اطراف خود، واکنش صحیحی نشان دهند. این برنامه برای کودکانی طراحی شده است که برقراری ارتباط از طریق تصویر برای آنها، آسانتر از ارتباط گفتاری است. تصویر و متن به گونهای طراحی شده است که به کودک کمک میکند تا رفتار خوبی داشته باشد و موجب میشود که بتواند نیازها و خواستههای خود را درک کند. کاربر میتواند داستان خود را در یک یا چند صفحه بنویسد و به کودکان دیگر کمک کند تا با موقعیتهای مختلف به درستی برخورد کنند.
ساخت دستگاهی برای درمان کودکان مبتلا به کمتوجهی و بیشفعالی (ADHD)
محققان در دانشگاه شهید بهشتی موفق به طراحی اولیه سیستمی شدند که میتواند منجر به درمان کودکان مبتلا به اختلال کمتوجهی، بیشفعالی یا نوع ترکیبی آن شود.
معمولاً اختلال کمتوجهی و بیشفعالی در کودکان بیشتر دیده میشود؛ این کودکان نمیتوانند تمرکز کافی بر روی کارهای روزمرهشان داشته باشند از این رو، دستگاهی در راستای درمان این اختلال طراحی شده است. کودکان مبتلا به اختلال کمتوجهی، نمیتوانند بیش از ۱۰ تا ۱۵ دقیقه روی کاری تمرکز داشته باشند. تا کنون نشانگرهایی اختصاصی برای تفکیک ۳ زیرگروه اصلی این اختلال ارائه نشده است تا به صورت راهکارهای درمانی جداگانه پیشنهاد، و مسیر درمان این کودکان مشخص شود.
نمونه خارجی سیستم نوروفیدبک وجود دارد ولی از روشی یکسان برای درمان همه کودکان مبتلا به ۳ زیر گروه اختلال (کمتوجهی و بیشفعالی و نوع ترکیبی آن) استفاده میشود. در حال حاضر با طراحی اولیه سیستم نوروفیدبک، به صورت جداگانه راهکاری درمانی برای این ۳ اختلال ارائه شده است.
استفاده از داروهایی از قبیل ریتالین، راهکار دیگری برای درمان این اختلال به شمار میرود هر چند که با قطع مصرف دارو، دوباره اختلال باز میگردد. سیستم نوروفیدبک میتواند جایگزین مناسبی برای دارو باشد تا کودکان با روش خودتنظیمی به صورت دائمی درمان شوند. نوروفیدبک، یک سیستم خودتنظیمی مغزانسان است که میتواند باعث بهبود تمرکز کودکان شود. این سیستم با بازیهایی که روی آن تنظیم شده است باعث افزایش تمرکز کودک به صورت دائم خواهد شد.
پس از ۲۴ جلسه یک ساعته، اختلال کمتوجهی، بیشفعالی به شیوهای ماندگارتر در کودک بر طرف میشود. در این سیستم ۳ راهکار مجزا برای ۳ زیرگروه اختلال ارائه و در آن از نرم افزار و سخت افزارهای ویژهای نسبت به نمونههای خارجی استفاده شده است؛ رویکرد درمانی بر پایه بازیهای رایانهای و روباتیکی است.
خانوادهها میتوانند به صورت اسباب بازی از بسته درمانگر سیستم نوروفیدبک استفاده کنند. این طرح با همکاری دکتر حمیدرضا پور اعتماد، عصب روانشناس و رئیس پژوهشکده علوم شناختی و مغز، مونا قاسمیان، استادیار دانشکده مهندسی کامپیوتر دانشگاه شهید بهشتی تهران و محمد رستمی، دانشجوی دکترای روانشناسی شناختی، انجام شده است.
تشخیص بیشفعالی کودکان با کمک فناوری
اداره غذا و داروی آمریکا استفاده از یک دستگاه جدید را به عنوان روش درمانی برای بیماران بین ۷ تا ۱۲ ساله تعیین کرده است. اختلال بیشفعالی یا فزون کنش وری، یک بیماری شایع است که از دوران کودکی آغاز میشود و اغلب باعث اختلال در مدیریت عملکرد افراد میشود. علائم شایع این اختلال شامل عدم توجه، مشکل تمرکز ، تکانشگری و سطح بالایی از فعالیتهای بی مورد است.
اکنون سیستم هوشمند موسوم به eTNS که یک دستگاه پزشکی جدید است که از طریق پچ و سیمی کوچک به پیشانی وصل میشود. این دستگاه فقط بالای ابرو را فرا میگیرد و کمی احساس سوزن سوزن شدن روی پوست ایجاد میکند. پالسهای الکتریکی از این دستگاه با موجهایی به اندازه تلفن همراه با عصب تریمینال ارتباط برقرار میکنند و سپس سیگنالهای درمانی را به قسمتهایی از مغز که مسئول علائم ADHD هستند، میفرستد.
این دستگاه جدید یک گزینه ایمن و غیرمستقیم برای درمان ADHD در بیماران کم سن و سال فراهم میکند. بر اساس بررسیهای تیم طراح این دستگاه، کودکانی که از این دستگاه در طول دوره آزمایشی چهار هفتهای استفاده میکردند، کاهش علائم محسوسی داشتند. در حال حاضر این دستگاه در کانادا، استرالیا و اروپا در دسترس است. البته توصیه میشود که کودکان مبتلا به تپش قلب، مشکلات ترشح انسولین یا سایر اختلالات عمومی از این دستگاه استفاده نکنند.
قابلیت فناوری واقعیت مجازی در درمان سوختگی کودکان
امروزه علم پزشکی برای پیشرفت نیازمند فناوریهای نوینی است که نقش موثری را در درمان و پیشگیری از بیماریها ایفا کنند. یکی از این فناوریها استفاده از واقعیت مجازی است. فناوری واقعیت مجازی تجربه قرارگیری کامل در یک محیط مجازی و دیجیتال است و دنیای فیزیکی را کاملاً نادیده میگیرد. کاربران با استفاده از عینکهای مخصوص میتوانند در یک محیط مجازی قرار بگیرند و از قابلیت تغییر در محیط پیرامون خود بهره ببرند. یکی از کاربردهای این فناوری استفاده از آن برای درمان سوختگی است. بنابراین هدف از ارائه این مطالعه بررسی کاربرد این فناوری در درمان سوختگی کودکان است. تحقیقی به صورت مرور نظام مند، با جستوجو در پایگاههای Scopus, Science Direct, PubMed و موتور جستوجوگر گوگل اسکولار انجام گرفت و به منظور انتخاب مقالات از نمودار جریان کار PRISMA استفاده شد. برای جستوجو از زبان ورودی انگلیسی و محدوده زمانی 2019-2015 استفاده شد؛ و کلمات کلیدی شامل: سوختگی، واقعیت مجازی، کودکان، فناوری و درمان بودند. مقالات یافت شده در حدود 110 مقاله بودند که از این میان 70 مقاله وارد مطالعه شدند. در مرحله بعد سنجش کیفی مقالات بر اساس چک لیست 12 سوالی مطالعات آزمون تشخیصی CASP انجام شد و درنهایت 18 مقاله مرتبط با پژوهش انتخاب شد. نتایج حاصل از مطالعات بیانگر آن بود که استفاده از واقعیت مجازی به خوبی توسط اغلب کودکان قابل پذیرش است. استفاده از این فناوری نسبت به روش معمول امنتر است و همچنین یکی از مهمترین نتایج به دست آمده نشان از آن داشت که این روش دارای احتمال عفونت بافتی کمتری است. با توجه به بررسیهای صورت گرفته، واقعیت مجازی میتواند تبدیل به روش مهم درمان غیر دارویی برای درمان درد و سوزش در کودکان سوخته شده شود. همچنین باعث جلوگیری از خونریزی و آسیب به سایر بافتها میشود. استفاده از این فناوری بعد از درمان اثر کمتری از سوختگی را بر روی پوست بر جای میگذارد.
شناسایی اختلالات رشد کودکان از طریق اپلیکیشن
پژوهشگران انگلیسی، اپلیکیشن جدیدی ابداع کردهاند که به والدین امکان میدهد تا رشد فرزندان خود را در خانه و بدون مراجعه به مراکز درمانی کنترل کنند و به شناسایی اختلالات رشد آنها بپردازند.
یک اپلیکیشن جدید و پیشرفته تلفن همراه موسوم به گروث مونیتور (GrowthMonitor) میتواند امکان اندازهگیری قد کودکان را برای والدین یا افرادی که مراقب آنها هستند، فراهم کند. دادههای این پژوهش نشان میدهند که این اپلیکیشن میتواند اختلالات قابل درمان رشد را به صورت قابل اطمینان و بسیار زودتر شناسایی کند و بهبود قابلتوجهی را در سلامت کودکان پدید آورد.
رشد دوره کودکی، یکی از شاخصهای قوی سلامت و رفاه کودکان به شمار میرود اما تأخیر در تشخیص اختلالات رشد در انگلستان شایع است. برخلاف بسیاری از سیستمهای بهداشتی اروپا، نظارت بر رشد کودک در انگلستان اولویت ندارد و بیماریهای جدی و قابل درمان اغلب دیر تشخیص داده میشوند. اختلال رشد ممکن است نخستین و تنها نشانه بسیاری از بیماریهای مزمن دوران کودکی یا یک اختلال رشد خاص مانند کمبود هورمون رشد، سندرم نونان (Noonan Syndrome)، سندروم ترنر (Turner Syndrome) و کمبود ژن SHOX باشند.
یک روش قابل اطمینان و دقیق که به والدین کمک کند تا در خانه بر رشد فرزند خود نظارت کنند، میتواند راهبرد مقرون به صرفه و سادهای برای شناسایی کودکانی باشد که به مراجعه به پزشک نیاز دارند. این راهبرد، به توانمندسازی والدین، افزایش آگاهی آنها و کاهش فشار بر مراکز مراقبتهای ابتدایی کمک میکند.
یک گروه بین رشتهای به سرپرستی پروفسور هلن استور
(Helen Storr) پژوهشگر دانشگاه کوئین مری لندن (QMUL) اپلیکیشن گروث مونیتور را ابداع کرده است. این اپلیکیشن به صورت آزمایشی روی ۷۹ کودک به کار گرفته شد و نشان داد که دادههای جمعآوری شده در مورد قد کودکان، دقت بررسیهای استاندارد انجام شده در کلینیک را دارند. این اپلیکیشن از نور سبز برای رشد طبیعی، نور کهربایی برای ادامه بررسی و نور قرمز برای هشدار مشاوره پزشکی استفاده میکند.
اپلیکیشن گروث مونیتور با توانمندسازی والدین برای شناسایی زودهنگام مشکلات رشد و همچنین امکانپذیر کردن تشخیص و درمان زودتر اختلالات رشد، میتواند رویکردها را در نظارت بر رشد کودک تغییر دهد. این اپلیکیشن میتواند اطمینان لازم را برای والدینی که فرزندانشان به طور طبیعی رشد میکنند نیز فراهم کند و بدین ترتیب، میزان اضطراب و مراجعه غیر ضروری به پزشکان را کاهش دهد.
با توجه به دادههای آزمایشی مثبت به دست آمده در یک بیمارستان، اکنون آزمایشهای بیشتری برای ارزیابی قابلیت کاربرد این اپلیکیشن در محیط خانه در حال انجام است. این مرحله، نقش مهمی در ارزیابی کاربرد اپلیکیشن در دست والدین و دور از بیمارستان بر عهده دارد.
این نوع فناوری مبتنی بر اپلیکیشن در راستای تلاش دولت برای دیجیتالی کردن مراقبتهای بهداشتی، مدلی برای نوآوری در مراقبتهای بهداشتی ارائه میکند که مقرون به صرفه، ساده، دقیق و قابل اطمینان است. مشارکت بیماران، والدین و مراقبان سلامتی در نظارت بر رشد دوران کودکی، توانمندی و آگاهی را در مورد شرایط مهم و احتمالاً قابل درمان افزایش میدهد.
ساخت اسکلت بیرونی برای بهبود تحرک کودکان مبتلا به فلج مغزی
نیمی از کودکان مبتلا به فلج مغزی نمیتوانند به صورت مستقل راه بروند و با رشد استخوانها و ماهیچهها در کودک، این مشکل به تدریج وخیمتر میشود. جراحیهای مکرر میتواند به برطرف کردن اختلالهای ماهیچهای و بهبود راه رفتن کودک کمک کند اما همچنان مشکل بنیادین فلج مغزی را حل نخواهد کرد. با اینکه درمانی برای این اختلال وجود ندارد، ولی فناوریها و روشهایی وجود دارد که به کنار آمدن با این بیماری کمک میکند.
گروهی از دانشجویان دانشگاه آریزونا و دانشگاه آریزونای شمالی در حال استفاده از فناوری رباتیک برای بهبود تحرک افراد مبتلا به اختلال حرکتی به ویژه کودکان فلج مغزی هستند. در این پژوهش کودکان مبتلا به فلج مغزی، یک سامانه کنترل بیسیم در اطراف کمر خود میپوشند. این اسکلت بیرونی با عضلات موجود در پاها کار میکند تا یک الگوی راه رفتن طبیعیتر ایجاد کند. این اسکلت بیرونی به گونهای طراحی شده است که به طور کامل با کودکانی که دستگاه را پوشیدهاند همکاری نکند. در واقع این اسکلت بیرونی مجهز به ویژگی مقاومت است. با این اعمال مقاومت، کودک مجبور است فشار بیشتری بیاورد و از نیروی عضلانی بیشتری استفاده کند. هر چه آنها محکمتر قدم بردارند، اسکلت بیرونی سختتر خواهد شد و مقاومت بیشتری خواهد کرد. این موجب میشود کودکان مبتلا به فلج مغزی بتوانند مغز خود را آموزش دهند و عضلات خود را تقویت کنند و حافظه ماهیچهای بسازند.
دستگاهی رباتیک برای بهبود راه رفتن کودکان مبتلا به فلج مغزی
کودکان مبتلا به فلج مغزی دارای الگوی گام برداشتن غیر معمولی هستند که در طول زمان موجب انحطاط مفصلی میشود. کاهش سرعت حرکت، کاهش سرعت حرکت مفاصل، گامهای کوتاه و چرخش بدن حین حرکت مشکلات دیگری است که کودکان مبتلا به CP تجربه میکنند. گروهی با رهبری Sunil Agrawal، استاد مهندسی مکانیک و پزشکی فیزیکی و توانبخشی در Columbia Engineering، نشان دادند که روش آموزش رباتیک با افزایش قدرت عضلانی و هماهنگی موجب بهبود گام برداشتن و راه رفتن این کودکان میشود.
تشخیص زودهنگام فلج مغزی در کودکان
یک فیزیولوژیست اعصاب از دانشگاه Helsinki فنلاند با همکاری پژوهشگران دانشگاه Pisa و Neuro Event Labs، یک شرکت خبره در زمینه هوش مصنوعی، الگوریتمی برای تشخیص فلج مغزی در نوزادان نوشته است. این الگوریتم فیلم نوزاد را بررسی کرده و شکلی ساده شده از حرکات وی خلق میکند. پس از آن، این اشکال را برای یافتن وضعیتی نامتعارف در حرکات نوزاد میکاود و در صورت وجود مشکل پزشک را آگاه میکند. فلج مغزی معمولاً در بازه سنی ۶ ماهگی تا دو سالگی تشخیص داده میشود و پس از تشخیص زودهنگام با انجام اقداماتی میتوان آسیبها را به حداقل رساند. این الگوریتم با چنین هدفی برای نوزادان بسیاری که در جهان به خدمات پزشکی دسترسی ندارند طراحی شده است.
شناسایی بیماری ژنتیکی با تکنولوژی تشخیص چهره
محققان با بررسی فناوری تشخیص چهره که اکثراً کاربرد احراز هویت دارد موفق شدهاند یکی از بیماریهای نادر ژنتیکی را تشخیص دهند. این آزمایش در حال توسعه و بررسی در جامعه آماری گستردهتری برای اثبات نهایی است. تیم انستیتوی ملی تحقیقات ژنوم انسانی، موفق به توسعه این روش تشخیص چهره شده که میتواند بیماری ژنتیکی نادری به نام سندرم دی جرج را شناسایی کند. این سندرم که با اختلالی در کروموزم 22 به وجود میآید، میتواند پیچیدگیهایی برای پزشکان به وجود آورد که شناسایی آن را در بیمار دشوار میکند.
البته این سندرم، نشانههای شاخصی نیز در چهره فرد مبتلا به وجود میآورد اما این نشانهها میتوانند بسیار گوناگون باشند و تنها متخصصان حرفهای قادر به شناسایی آنها هستند. چنین سندرمهایی در نقاط مختلف جهان، با نشانههای متفاوتی ظاهر میشوند و حتی پزشکان با تجربه هم گاه در تشخیص ناهنجاریها با مشکل مواجه میشوند.
تیم محققان به بررسی تصاویر 101 بیمار مبتلا به سندرم دی جرج در آفریقا، آسیا و آمریکای لاتین پرداخته و سپس تکنولوژی تشخیص چهرهای توسعه داده که در 96.6 درصد از آزمایشهای ابتدایی، با موفقیت قادر به شناسایی بیماری بوده است. تیم مورد اشاره میگوید که تکنولوژی توسعه یافته قادر به تشخیص سندرم داون نیز هست. اگرچه استفاده مداوم از این تکنولوژی تازه ممکن است به این زودی عملی نشود اما محققان میخواهند گام را فراتر گذاشته و آن را به دست سازمانهای پزشکی سراسر جهان برسانند. شاید یک روز پرشکان بتوانند تصاویر بیمار را در موبایل خود دریافت کرده و به کمک سیستم تشخیص چهره، بیماری را شناسایی کنند.
منابع
https://www.isna.ir
https://www.mehrnews.com
https://civilica.com/doc/946045
https://www.isna.ir
http://www.exos.ir
https://www.hidoctor.ir
https://bestkid.ir
دیدگاه ها