از دانش آموختگان مهندسي پزشکي چه خبر؛ در کشور ما، تحقيقات خوبي با قابليت صنعتي شدن انجام شده است

 بيست و اندي سال است که فارغ التحصيلان رشته مهندسي پزشکي در مقاطع دکتري، کارشناسي ارشد و کارشناسي از دانشگاه ها  پا به عرصه فعاليت در جامعه گذاشته اند، براي همين اين رشته جوان محسوب مي شود. اولين فارغ التحصيل اين رشته در ايران در مقطع کارشناسي ارشد از دانشگاه امير کبير و  در سال 70 بود که فعلا خبري از او نداريم.

دانش آموختگان اين رشته هم اکنون در بخش هاي مختلفي در سراسر ايران و جهان پراکنده شده و مشغول فعاليتند. کاري به آمار نداريم ولي خيلي ها دوست دارند ماهنامه در حد مقدورات خود، سري به آن ها بزند و با گپ و گفتي دوستانه، از گذشته و حال آن ها با خبر شده و ديگران را هم مطلع کند. در اين بين نکات گفتني فراواني هم وجود دارد که هر کس با زبان شيرين وزاويه ديد خود بازگو کرده و واقعيات تجربه شده را در اختيار مخاطبان و جوانان اين رشته قرار خواهد داد. اين بار نيز ديدار مان را در قالب اين بخش « از دانش آموختگان مهندسي پزشکي چه خبر»  به شما تقديم مي کنيم.

از نخبگان جوان عرصه مهندسي پزشکي مي توان از فرزين دياني نام برد. وي متولد سال61 است در سال 79 با رتبه برتر کنکور سراسري در رشته مهندسي پزشکي گرايش بيوالکتريک وارد دانشگاه اميرکبير شد. فرزين دياني دوره کارشناسي  و کارشناسي ارشد خود را در همين رشته و همين دانشگاه به اتمام رسانيد. وي از سال 86 در بازار کار فعال است و براندوخته تجربيات خود مي افزايد. گفتگويي با وي داشته ايم که مي خوانيد:

مهندس چرا مهندسي پزشکي؟

با توجه به علاقه فراوان من به مباحث رياضي، در دبيرستان رشته رياضي فيزيک را انتخاب کردم. از طرفي رشته مهندسي پزشکي در آن زمان رشته جديد دانشگاهي محسوب مي شد جذابيت هاي فراواني داشت. همچنين با توجه ميان رشته اي بودن مهندسي پزشکي که هم شامل مباحث پزشکي و هم شامل مهندسي برق است علاقه فراواني به اين رشته پيدا کردم و تلاش خود را وقف قبولي در اين رشته کردم.

آيا بعد از ورود به رشته  اين جذابيت براي شما حفظ شد؟
به طور کلي در تمام رشته ها اين اصل همواره صادق است که تصور شما از يک رشته پيش از ورود و تحصيل در آن تفاوت بسياري با ديدگاه پس از تحصيل در آن رشته دارد. تصور شما پيش از ورود به يک رشته از ويژگي ها، مباحث درسي و حتي آينده آن شامل شنيده هايي است که از اقوام و آشنايان به دست آمده است ؛ اما پس از ورود فضايي درست تر و دقيق تر پيش روي شما قرار مي گيرد البته اين تفاوت ها بسته به نوع رشته ها متفاوت است در رشته مهندسي پزشکي که رشته اي جديد محسوب مي شد، شايد اختلاف بيشتري ميان اين ديدگاه پيش مي آمد. البته از آنجا که اطلاعات و پيش فرض هاي من چندان هم نادرست نبود پس از ورود به دانشگاه از انتخاب اين رشته پشيمان نشدم اما به هر صورت تفاوت عمده اي وجود داشت. در مجموع بايد بگويم از تحصيل در اين رشته راضي بودم.

در مورد سوابق و وضعيت کاري خودتان توضيح دهيد؟
اولين حوزه کاري من که ارتباط چنداني با رشته تحصيلي من نداشت فعاليت به عنوان پشتيبان در کانون قلم چي بود. از آن جا که موفق به کسب رتبه خوبي در کنکور شده بودم و از شاگردان برتر محسوب مي شدم با اين کانون آموزشي به همکاري پرداختم. سپس براي مدت کوتاهي با ماهنامه مهندسي پزشکي همکاري کردم. در آن زمان مهندسي پزشکي به عنوان يک مجله تازه تاسيس فعاليت خود را آغاز کرده بود و شماره هاي اوليه خود را در دست انتشار داشت که فعاليت در آن از خاطرات خوب دوران کاري من محسوب مي شود. پس از آن در سال 86 به مدت يک سال در بخش فني يکي از شرکت هاي مرتبط با مهندسي پزشکي مشغول به کار شدم که فعاليت من در اين شرکت به نصب و تعميرات محدود مي شد. پس از آن در سال 87 به مجموعه اي که شامل دو شرکت آروند فن پارس و شرکت بين المللي راسم است وارد شدم و هم اکنون نيز در آن فعال هستم و در اين مجموعه در بسياري از بخش ها از جمله فروش، بازرگاني، تحقيق و توسعه و… مشغول به فعاليت هستم.

وضعيت بازار را در اين رشته چگونه مي بينيد؟
بازار کار در اين رشته وجود دارد چرا که مهندسي پزشکي ارتباط تنگاتنگي با حوزه هاي سلامت دارد. البته شايد برخي در جستجوي موقعيت بهتر کاري شغلي را ترک کنند اما به هر نحو کار براي آن ها وجود دارد اما نکته اين است که بازارکار براي رشته مهندسي پزشکي در بسياري از زمينه ها تفاوت عمده اي با تصور قبلي شما دارد هنگام ورود به دانشگاه بخش کوچکي از اين تفاوت ملموس مي شود اما در بازار کار اين تفاوت بسيار چشم گيرتر بروز پيدا مي کند همچنين بخش عمده فعاليت مهندسان پزشکي در ايران به بخش واردات تجهيزات پزشکي و خدمات پس از فروش مربوط مي شود و اين در حالي است که علاقه و جذابيت براي اکثر کساني که وارد مهندسي پزشکي مي شوند بيشتر دربخش طراحي است که به غير از چند سال اخير اين بحث بسيار محدود دنبال مي شد در بخش مهندسي پزشکي به واسطه تکنولوژي بالاي تجهيزات در ايران قابليت طراحي و ساخت آن ها در ايران کمتر است که البته در چند سال اخير پيشرفت هايي در اين حوزه صورت گرفته اما به هر صورت با آنچه در جهان وجود دارد متفاوت مي نمايد .

ارتباط علم و صنعت را در اين رشته چگونه مي بينيد؟
به اعتقاد من معضل اصلي و بزرگ کشورها در اين حوزه است. در ميان بسياري از مشکلات اقتصادي صنعتي و… عدم ارتباط در ميان مراکز علمي و مراکز صنعتي آسيب جدي تري را در بر دارد . من به شخصه با ده سال سابقه فعاليت در حوزه مهندسي پزشکي هيچ دانشي نسبت به پيشرفت ها و تحقيقات صورت گرفته در مراکز پژوهشي داخلي حتي دانشگاه محل تحصيل خودم ندارم. اين عدم ارتباط حتي ميان مراکز صنعتي مختلف ما نيز ديده مي شود. هيچ موضوعي براي بررسي و کسب اطلاع از محصولات توليدي شرکت ها و حوزه مشترک کاري ميان آن ها ديده نمي شود. اگر برقراري ارتباط موثر هماهنگ و به روز ميان علم و صنعت به طور کسب اطلاع از تحقيقات در حال انجام به راحتي ممکن باشد مي تواند منجر به توليد محصولات و پيشرفت علم و صنعت به طور هم زمان شود. در کشور ما تحقيقات خوبي انجام شده است که بعضا قابليت  صنعتي شدن و توليد انبوه را دارند در مرحله تحقيق باقي مي مانند و هرگز به محصول منجر نمي شوند و از طرف ديگر شرکت هايي نيز وجود دارند که قابليت توليد اين نوع محصولات را دارا هستند اما به واسطه عدم ارتباط مناسب با نهادهاي تحقيقاتي هرگز به توليد محصولي بر مبناي توليدات داخلي نايل نمي شوند و امکاناتشان بي استفاده باقي مي ماند.

آيا پيشنهادي براي بهبود اين شرايط داريد؟
براي بهبود اين ارتباط که رابطه اي است دو طرفه، نياز به برنامه ريزي در سطح کلان است. مراکز ارتباط با صنعت در دانشگاه ها که چندان در بهبود اين شرايط موفق نبوده اند بايد به طور جدي تري فعاليت هاي خود در اين حوزه را پيگيري کنند. از طرفي در شرکت ها به همين فراخور واحدهاي ارتباط با مراکز علمي درنظر گرفته شود تا پل ارتباطي ميان اين دو بخش محکم شود.

کمي هم از خودتان براي ما بگوييد.
من فرزند کوچک خانواده بودم و باتوجه به اينکه در شهرستان تنکابن زندگي مي کرديم پس از قبولي در دانشگاه به تنهايي به تهران آمدم و يک زندگي دانشجويي را تجربه کردم. حدود سه سال است که ازدواج کرده ام و شکرخدا از زندگي خود راضي هستم.

توصيه شما براي دانش آموختگان اين رشته و کساني که مي خواهند وارد اين رشته شوند چيست؟
توصيه من براي عزيزان اين است که تنها به مباحث درسي دانشگاهي اکتفا نکنند دنياي امروز دنيايي است که علم و تکنولوژي در آن به سرعت تغيير مي کند و ما  اگر بخواهيم تنها به آموخته هاي کتاب هاي چند سال پيش اکتفا کنيم به طور قطع عقب خواهيم ماند. به دوستان در حال تحصيل و فارغ التحصيل توصيه مي کنم در کنار مباحث درسي خود قابليت ها و مهارت هاي مرتبط با رشته تحصيلي خود را کسب کنند، زيرا بعدها به دليل افزايش حجم مشغله فرصت چنين کاري نصيبشان نخواهد شد و اين مهارت ها بعدها در هر حوزه کاري بسيار کمک کننده خواهد بود.

و سخن پاياني
ورودي ما در دوره کارشناسي دانشگاه اميرکبير 28 نفر بودند در کمال تاسف بايد عرض کنم در حال حاضر از اين تعداد کمتر از انگشتان دو دست در ايران هستند. جاي تاسف است که براي استفاده از دوستان من کشور براي آن ها هزينه کرده برنامه ريزي مناسبي نشد. دوستان من شايد چاره اي نداشتند. به نظر من اين بازارکار و مشکلات اقتصادي نيست که چنين معزلي را ايجاد کرده بلکه ارزش قائل نشدن و نبودن امکانات کافي عامل اصلي است. اين عزيزان همگي قصد استفاده از دانشي داشتند که آن را به زحمت کسب کرده بودند، در ايران شايد نتوانستند به اين هدف دست پيدا کنند. به نظر من مهم ترين عامل اين مشکل عدم استفاده صحيح از اين نخبگان در داخل کشور است و اميدواريم که روزي اين معزل برنامه ريزي صحيح و مدرن برطرف شود. اميدواريم روزي برسد که دانشجوياني از کشورهاي ديگر براي تحصيل به کشور ما بيايند و اين مهم با برنامه ريزي صحيح و مدرن دست يافتني است.