داشتن ارتباط دوسویه و کارآمد دانشگاه‌های علوم پزشکی با اداره کل تجهیزات پزشکی یکی از دغدغه‌های اصلی ادارات تجهیزات پزشکی این دانشگاه‌ها به‌شمار می‌رود. این ارتباط اگر به‌درستی محقق شود و اداره کل تجهیزات پزشکی از پتانسیل‌ها و اطلاعات میدانی و تحقیقی دانشگاه‌های علوم پزشکی در حوزه تجهیزات پزشکی بهره لازم را در تصمیم‌گیری‌ها ببرند، شرایط بسیار متفاوت‌تر خواهد شد. در گفت‌وگوی پیش‌رو با مهندس مهرنوش لطفی، کارشناس ارشد تجهیزات پزشکی و رئیس اداره تجهیزات پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران درباره این مسئله و همچنین برخی اقدامات و اطلاعات گردآوری شده در این واحد صحبت کردیم. اطلاعاتی که به باور وی، می‌تواند موتور محرکی برای بهبود وضعیت و قرارگیری در مسیر تغییرات رو به پیشرفت باشد.
ما ارتباطات دوستانه خود را با اداره کل تجهیزات پزشکی داریم. به‌خاطر همکاری‌های قبلی که با آن‌ها داشتیم ارتباط داریم، اما برگزاری جلسات سیستماتیک، دعوت از دانشگاه‌ها و تشکیل کمیته‌های تخصصی توسط اداره کل انجام نمی‌شود. البته چندین‌بار از ما استعلام انجام شد که اطلاعات همکاران را در اختیار آن‌ها قرار دهیم تا کمیته‌های کارشناسی تخصصی داشته باشند. ما اطلاعات را دادیم، اما بهنظرم جای بیشتری دارد که بیشتر با آن‌ها همکاری کنیم به‌خصوص ما که در تهران مستقر هستیم باید شرایط به‌گونه‌ای شود که ارتباطات بیشتر و جلسات مشترک برگزار شود. بااین‌حال همکاران اداره کل تجهیزات پزشکی به‌خصوص در زمینه نظارت، کار با شرکت‌های خدمات پس از فروش و MDR به ما بسیار کمک کرده‌اند و نسبت به گذشته سریع‌تر پاسخگو هستند. با همه این‌ها جا دارد این ارتباط به‌خصوص در زمینه‌های تخصصی بسیار بیشتر شود.
به‌تازگی اداره کل یکسری ضوابط را تدوین کرده و برای نظرسنجی در اختیار ما گذاشته‌اند. در واقع این نظرسنجی‌ها وجود دارد، اما کافی نیست. اگر در جلسات از ما نیز دعوت کنند تا دغدغه‌ها را در کارگروه‌های مختلف بگوییم و نظر دهیم، بسیار مفیدتر است تا اینکه ضابطه‌ای را بخوانیم و به آن‌ها تایید نهایی بدهیم. البته اداره کل به‌تازگی به‌دلیل دشواری حضور دانشگاه‌های علوم پزشکی شهرستان‌ها در تهران، یکسری جلسات را به‌صورت آنلاین برگزار می‌کند، اما برای ما که در تهران هستیم هیچ محدودیتی وجود ندارد؛ بنابراین بسیار خوشحال می‌شویم در اینگونه جلسات حاضر شویم به‌خصوص اینکه از بیمارستان‌ها داده‌های بسیار زیادی می‌گیریم. می‌توانیم آمارهای مختلفی را به اداره کل بدهیم که شاید در سیاست‌گذاری‌های آن‌ها بسیار موثر باشد و بر اساس آن‌ها تصمیم‌گیری کنند.
اگر ارتباط ما بیشتر و بهتر شود حتما این اطلاعات را در اختیار آن‌ها می‌گذاریم. برای نمونه به‌تازگی برنامه‌ای برای رتبه‌بندی شرکت‌های خدمات پس از فروش داشته‌ایم که به‌صورت یک ساله عملکرد شرکت‌ها را پیگیری کردیم. نمودارهای بسیار مفید و کاربردی از آن استخراج شد. یعنی اطلاعاتی در اختیار ماست که شاید در سیاست‌گذاری‌های اداره کل تجهیزات پزشکی مفید باشد یا بتوانند در رویکرد خود با شرکت‌ها، اصلاحاتی انجام دهند. همین‌طور در سایر زمینه‌ها مانند نگهداشت، بهره‌وری و… اطلاعات داریم؛ زیرا داده‌ها را مستقیم از مراکز و شناسنامه تجهیزات پزشکی می‌گیریم که اگر آنالیز خوبی روی آن‌ها انجام شود در سیاست‌های کلی کشور می‌تواند تاثیرگذار باشد؛ منتها ارتباط باید ایجاد شود که ما کاملا آماده این کار هستیم به‌گونه‌ای که اگر اداره کل مایل باشد می‌توانیم جلسات مشترکی نیز برگزار کنیم.
برای این منظور فرم‌های متعددی را تهیه و در همه مراکز و بیمارستان‌ها یکسان‌سازی کرده‌ایم؛ مثلا برای هرکدام از فرایندهای تجهیزات پزشکی اداره و همچنین مراکز، فلوچارت، فرم‌ها و چک‌لیست‌های مختلفی تهیه کرده‌ایم. بدین‌ترتیب امر اعتباربخشی راحت‌تر می‌شود. اگر همه این فرم‌ها اعم از نیازسنجی، اختصاص‌سنجی، خرید، تامین، تعمیرات و کالیبراسیون یکسان‌سازی شوند و در اختیار همه مراکز قرار بگیرد، امور تسهیل و میزان کار نیروها کمتر می‌شود. در این حوزه نیز اداره کل می‌تواند نقش خود را ایفا کند؛ بدین‌ترتیب که با ادیت و نهایی کردن فرم‌های ما و ابلاغ آن به دانشگاه‌های علوم پزشکی، از این امکان استفاده کند.
بله؛ در واقع استانداردسازی بحثی است که کمابیش به‌صورت جسته و گریخته همیشه انجام می‌شد. کتاب استانداردهای ایمن نیز را سال‌هاست نیروها استفاده می‌کنند، اما نیاز به بازبینی دارد. زیرا پس از گذشت سال‌های متمادی، استانداردهای جهانی تغییر کرده و شرایط متفاوت شده است. در این راستا دانشگاه علوم پزشکی تهران در مقوله استانداردسازی برای هر بخشی به‌صورت مجزا از اساتید مجرب این دانشگاه دعوت کرده و جلسات بسیار گسترده‌ای تشکیل شده است.
برای نمونه برای هر بخش بیمارستان جلسات جداگانه تخصصی برگزار کردیم و استانداردهای ریز تجهیزات پزشکی را مانند کتاب استانداردهای ایمن در سطوح مختلف نوشتیم منتها بسیار گسترده‌تر با تعریف سطوح مختلف آکادمیک و غیرآکادمیک، سطح یک، دو و سه روتین بیمارستان‌ها. خروجی این کتاب تدوین استانداردهای بسیار خوبی شد. سعی داریم این موارد را به وزارت بهداشت و اداره کل تجهیزات پزشکی منعکس کنیم که در این راستا نامه‌نگاری‌هایی نیز انجام شده است. ما امکان در اختیار گذاشتن داده‌ها و اطلاعات بسیار موثری به آن‌ها هستیم. در واقع وزارت بهداشت و اداره کل تجهیزات پزشکی می‌توانند نسبت به بازنگری استانداردهای تدوین شده توسط دانشگاه تهران و نهایی کردن و چاپ کتاب جدید اقدام یا این استانداردها را ابلاغ کنند.
بله اداره کل تجهیزات پزشکی اداره‌ای خاموش است. بسیار جا دارد که روی آن مدل ارتباطش با دانشگاه‌ها و مراکز مرتبط با تجهیزات پزشکی کار شود. هرچند در زمان‌هایی نقش اداره کل پررنگ‌تر شده است، اما در مجموع افت و خیز زیادی دارد. بهنظرم جای کار بسیاری برای فعال شدن اداره کل تجهیزات پزشکی وجود دارد. البته شاید اداره کل تجهیزات پزشکی در زمینه تجهیزات مصرفی فعال‌تر باشد دارد که اداره کل فعال شود حالا شاید در زمینه مصرفی فعال‌تر باشند، اما در حوزه دستگاه‌های سرمایه‌ای جای کار بسیار زیاد است.
در حال نوشتن استانداردهای مرتبط با نیروی انسانی هستیم. بنابر اعلام اداره کل تجهیزات پزشکی، به ازای هر ۱۰۰ تخت بیمارستانی، یک مهندس و یک تکنسین نیاز است. درحالی‌که چنین استانداردی مقداری خام است و باید روی آن کار شود. بنابراین برای هر بیمارستانی، عددی را بر اساس تعداد خط‌های ICU، تجهیزات سرمایه‌ای و بسیاری از آیتم‌های دیگر در نظر گرفتیم. بر این اساس محاسباتی انجام دادیم و به عددی استاندارد برای تعداد تکنسین‌ها و مهندسان پزشک مورد نیاز در هر بیمارستان رسیدیم. در واقع با داده‌های به‌دست آمده تعداد نیروی انسانی مورد نیاز را محاسبه کردیم؛ زیرا تعداد نیروی انسانی به تعداد پاراکلینیک و گستردگی آن بسیار وابسته است. با این روش، تعداد نیروی انسانی مورد نیاز در هر بیمارستان را استانداردسازی کردیم و درحال اقدام برای جذب نیروهای مورد نیاز هستیم.
دیدگاه ها