بيماري هاي عفوني شايع در کودکان

نویسنده: دکترسرور بهبهاني، دکترمحمد کريمي مريداني

بيماري هاي عفوني جزء شايع ترين و شناخته شده ترين بيماري ها است و در صورت غفلت از آن ممکن است به قيمت جان انسان تمام شود. عوامل ايجاد کننده بيماري هاي عفوني ويروس، ميکروب، قارچ و انگل است که هر يک از آن ها يک سري بيماري هاي خاصي را ايجاد و اعضاي مختلف بدن را درگير مي کند. خوشبختانه بروز اين دسته از بيماري ها در جهان رو به کاهش است و توزيع واکسن هاي ضد بيماري هاي عفوني خطرناک باعث شده است از مرگ و مير تعداد زيادي از افراد پيشگيري شود.
هم اکنون در سراسر جهان براي پيشگيري از 14بيماري عفوني خطرناک 14واکسن در طفوليت تزريق مي شود که 9واکسن آن در ايران شناخته شده است. در ايران به کودکان واکسن فلج اطفال، سل، سياه سرفه، کزاز، ديفتري، هپاتيت، سرخک، سرخجه و اوريون داده مي شود و بدن کودک در مقابل اين بيماري ها مصونيت پيدا مي کند. اين بيماري ها بسيار خطرناک و کشنده است و با تزريق واکسن مي توان از ابتلا به آن ها پيشگيري کرد اما نکته اين جاست که بيماري هاي عفوني متوقف نمي شود و بيماري هاي جديد عفوني، همواره سلامت انسان را به خطر مي اندازد.
در اين ميان واکسن آبله مرغان، روتاويروس و آنفلوآنزا در ايران به اطفال داده نمي شود. واکسن ضد روتاويروس که در بسياري از کشورها به اطفال داده مي شود، از ابتلا به اسهال کشنده در زمستان پيشگيري مي کند. اين نوع اسهال که عامل آن روتاويروس است، در صورت غفلت به قيمت جان کودک تمام مي شود. همچنين دو واکسن «مننگوکوک و آنفلوآنزا» هم از ابتلاي کودک به مننژيت پيشگيري مي کند.آلوده شدن کودک به اين ويروس ها باعث گوش درد، سينوزيت، گلودرد و در نهايت ذات الريه، درد مفصل، عفونت مفصل و استخوان مي شود. به اين ترتيب تزريق اين 2واکسن نيز براي پيشگيري از ابتلاي کودک به اين بيماري ها بسيار ضروري است. افراد در مهار بيماري هاي عفوني به ميزان بسيار زيادي مديون گسترش واکسيناسيون هستند، با اين حال هميشه خطر بروز بيماري هاي عفوني وجود دارد. مانند بيماري تب کريمه کنگو که بسيار خطرناک است، بيماري سارس و انواع آنفلوآنزا که به شکل فصلي و در نتيجه تماس با حيوانات، انسان را درگير مي کند.
عفونت از بيماريهايي است که اگر در کودک پديدار شود، درمان آن به اين سادگيها نيست و نياز به مراقبت و درمان دارويي دارد اما اين بيماري هم مثل بيماريهاي ديگر راههاي مختلفي براي پيشگيري دارد که ميتواند خطر ابتلا به بيماري را کاهش دهد. گاهي هم با عدم رسيدگي به موقع بيماري ممکن است، عوارضي را حتي در بزرگسالي کودک داشته باشد و حتي منجر به از دست دادن اندامهاي مهمي مثل کليه و دياليزي شدن کودکان هم شود يا اختلال هايي در عملکرد اندامهاي داخلي بدن به همراه داشته باشد. براي فرار از اين بيماريها بايد از علائم بيماري و اينکه از کجا سر درميآورند و چه زماني خطرناک ميشوند، آگاهي داشته باشيد.

عفونت ادراري در کودکان
يکي از شايعات عفونتها، عفونتهايي است که ميتواند شيرخواران، نوزادان و کودکان را درگير کند. فقط در دوران نوزادي و 28 روز اول است که پسران بيشتر از دختران درگير اين عفونت ميشوند و در کل اين عفونت در دختران شايعتر است. دختران به علت ساختار تناسليشان، بايد بيشتر نکات بهداشتي را رعايت کنند.
اين عفونت در سه ماه بسيار خطرناک است و اگر کودک در اين دوران عفونت ادراري گرفت، حتما بايد در بيمارستان بستري شود و از داروي تزريقي استفاده کند. نکته مهم اين است که اگر يکي از کودکان در خانه عفونت ادراي گرفت، حتما بقيه کودکانتان را هم به آزمايشگاه ببريد و از سلامتشان مطمئن شويد.

علائم عفونت ادراري در نوزادان و کودکان خردسال
عفونت ادراري در دوران نوزادي خود را بهصورت بيحالي، شير نخوردن، بيتابي و بيقراري و عدم وزنگيري يا زردي و استفراغ مکرر نشان ميدهد. تشخيص آن با زبان باز کردن کودک کمي سادهتر ميشود و کودک از سوزش و ناراحتي ادراري و سنگيني زير شکم و درد پهلوها شکايت ميکند. تشخيص قطعي عفونت ادراري با انجام آزمايش ادرار است؛ در صورتي که امکان گرفتن آزمايش، خصوصا براي نوزادان وجود نداشته باشد، پزشک با نمونهبرداري با سند، نظر قطعي را ميدهد.

عوارض احتمالي عفونت ادراري در کودکان
اگر عفونت ساده ادراري بموقع درمان نشود، ممکن است منجر به ازبين رفتن کليهها و نارسايي آن ها شود و در نهايت ممکن است کار به دياليز و مشکلات بعد از آن بکشد. عفونتهاي کليوي، حتما تب و لرز را همراه دارد، گاهي عفونت مثانه با عفونت ادراري اشتباه گرفته ميشود که اين عفونت تب ندارد.

عفونت هاي تنفسي

شايع ترين بيماري هاي عفوني در ميان کودکان، عفونت هاي تنفسي است که به دو شکل فوقاني و تحتاني کودک را مبتلا مي کند. عفونت هاي تنفسي فوقاني باعث گوش درد يا «اوتيت»، سينوزيت، گلودرد «فارانژيت»، گرفتگي صدا «لارانژيت»، «اتي گلوتيت» و ذات الريه و بيماري هاي ناشي از ذات الريه مانند آبسه ريه و عفونت ريه مي شود. شايع ترين عامل اين عفونت ها، ويروس هاست و بيشتر در فصول سرد سال کودکان را مبتلا مي کند.
پس از آن عفونت هاي گوارشي شامل اسهال و استفراغ شيوع دارد. گاهي ميکروب، ويروس، قارچ يا انگل باعث اين عفونت ها مي شود. البته علل بسيار زيادي وجود دارد و هر يک باعث ابتلاي کودک به اين بيماري ها مي شود. همچنين عفونت هاي مغزي مانند آنسفاليت و عفونت هاي مفصلي و استخواني هم در ميان کودکان مشاهده مي شود. در سراسر جهان شايع ترين بيماري عفوني، عفونت هاي تنفسي است.بهترين راه مبارزه با عفونت هاي تنفسي، تزريق واکسن آنفلوآنزا به افرادي است که فاکتورهاي خطر را دارند. علاوه بر کودکان، افرادي که به بيماري هاي قلبي، کليوي و آسم مبتلا هستند بايد اين واکسن را به منظور پيشگيري از عوارض آن دريافت کنند.
يکي از بزرگ ترين معضلات حوزه پزشکي در حال حاضر مقاومت بدن در برابر آنتي بيوتيک است. اين پديده ناشي از مصرف خودسرانه آنتي بيوتيک يا تجويز نا به جاي آن توسط پزشک است. در نتيجه مصرف نا به جاي اين داروها، بدن روز به روز در برابر آنتي بيوتيک ها مقاوم تر مي شود و کودکي که با يک آموکسي سيلين بهبود پيدا مي کرد، درحال حاضر بايد داروي سفيکسيم مصرف کند تا بهبود يابد. چنين فردي اگربه مننژيت مبتلا شود، با مصرف قوي ترين داروهاي آنتي بيوتيک هم بهبود نمي يابد. بنابراين توصيه اکيد اين است که به ويژه در مورد کودکان حتما بايد تحت نظر پزشک متخصص آنتي بيوتيک مصرف شود.
فقط يکي از دلايل تکرار عفونت هاي تنفسي در کودکان، نقص يا ضعف ايمني است. مراجعه چند باره به پزشک متخصص بهترين راهکار براي درمان اين عارضه است. اين مشکل به حدي فراگير و پردامنه است که تشخيص و درمان عود عفونت هاي تنفسي يک رشته تخصصي است. بنابراين توصيه اکيد اين است که کودک حتما تحت نظر يک پزشک باشند و والدين بهتراست کودک را از اين پزشک به پزشک ديگر نبرند و درمان ها را حتما تکميل کنند. چنان چه عفونت تنفسي ادامه يافت، پزشک مشاوره مي کند و درمان را ادامه مي دهد. ضعف سيستم ايمني فقط يکي از دلايل تکرار عفونت هاي تنفسي در کودکان است و بهتر است خانواده ها در اين باره پيش داوري نکنند و تشخيص را به عهده پزشک معالج بگذارند.

عفونت تهديد کننده سلامت قلب کودک
عفونتهايي وجود دارد که در بزرگسالي باعث روماتيسم قلبي ميشوند. شاخصترين آن تب روماتيسمي است که بيشتر در کودکان بين 5 تا 15سال اتفاق ميافتد. اين تب بهدنبال گلودرد چرکي که بموقع با پنيسيلين درمان نشده باشد، ايجاد ميشود و آزردگي و عفونت را در بافت قلبي به جا ميگذارد. عفونتهاي ويروسي ديگر، مثل ويروس کوکساکي و آدنو ويروس که با عفونت گوش يا چشم همراهاند، گاه مانند يک سرماخورگي ساده بروز ميکنند.
اگر کودک نسبت به سرماخوردگي واکنش تندي نشان دهد، به طوريکه ماهيچه قلب آن درگير شده باشد بايد نسبت به درمان آن وسواس به خرج دهيد. گاه با ايجاد اين ويروسها که مانند يک سرماخوردگي ساده است و با خسخس سينه و آبريزش و سرفه همراه است، ماهيچه قلب بزرگ و گشاد ميشوند و پمپاژ خون به درستي انجام نميشود و حتي ممکن است به مرگ کودک هم منجر شود.
عفونت خون

عفونت خون يا سپسيس (sepsis) به معناي پاسخ بدن به عفونتي است که در کل خون و بافتها انتشار پيدا کرده است. بدن يک سري پاسخهاي التهابي در برابر عفونت از خود نشان ميدهد که بتواند آن را کنترل کند، اما از طرف ديگر ممکن است اين پاسخ ها به خود بدن نيز آسيب برسانند.
در سپسيس باکتريها وارد خون ميشوند و سمي توليد ميکنند که باعث انتشار وسيع التهاب در ارگانهاي بدن شده و درجه حرارت بدن فرد، فشار خون و عملکرد ريه ها و ديگر ارگانها به سرعت تغيير ميکند.
اين بيماري بسيار خطرناک است، زيرا اگر درمان نشود بر روي کليه ها، ريه ها، مغز و گوش اثرات خطرناکي خواهد گذاشت و ميتواند منجر به بروز شوک، اختلال عملکرد اعضاي مختلف بدن، ناتواني دائمي و  يا مرگ شود. نامهاي ديگر اين حالت مسموميت خوني يا وجود باکتري در خون است.

 افراد در معرض خطر
در هر فرد و هر سني اتفاق ميافتد، ولي بيشتر در شيرخواران کم سن که سيستم ايمني بدنشان به اندازه کافي رشد نکرده است و عفونت خيلي دير از بدنشان دفع ميشود و افرادي با سيستم ايمني ضعيف مثل مبتلايان به ايدز شايعتر است.

 علائم بيماري
اگر درجه حرارت مقعدي شيرخوار، 38 درجه سانتيگراد باشد و علائمي شبيه خوابآلودگي، کماشتهايي و مشکل تنفسي داشته باشد، بهتر است به پزشک مراجعه شود. علائم در بچه هاي بزرگتر شامل:
– بي اشتهايي و اشکال در غذا خوردن، تب (دهاني) بالاي 5/37 درجه يا گاهي پايين آمدن غيرطبيعي درجه حرارت بدن، ناتواني و سستي، لتارژي (بي تفاوت و نميشنود)، کاهش تن صدا (مثل گرفتگي صدا)، تغيير ضربان قلب يا تاکي کاردي (سپسيس زودرس) و يا برادي کاردي (سپسيس ديررس)، تنفس سريع، آپنه (به مدت 10 ثانيه تنفس نوزاد قطع ميشود)، زردي، استفراغ، تپش قلب.

 علل سپسيس
ميکروب هاي مختلفي نظير باکتريها، ويروسها، انگلها و يا قارچها ميتوانند منجر به بروز عفونتهاي شديد شوند که منجر به عفونت خوني ميشود. در نوزادان و شيرخواران معمولا علل اين حالت باکتريها هستند. بيشترين علت سپسيس در نوزادان تازه متولد شده، ورود باکتريها در طي حاملگي مادر، زايمان و پس از زايمان به داخل بدن نوزاد است. بعضي از حاملگي هاي پرخطر که ميتواند باعث افزايش خطر ابتلا به سپسيس در نوزاد شود شامل موارد زير است:
خونريزي، تب مادر، وجود عفونت در رحم يا جفت، پارگي زودرس کيسه آمينوتيک (قبل از 37 هفته جنيني)، پارگي کيسه آب، زودتر از موعد زايمان (18 ساعت يا بيشتر قبل از زايمان)، زايمان سخت و طولاني.

 تشخيص و درمان سپسيس
علائم سپسيس در نوزاد ممکن است مبهم باشد. تستهاي آزمايشگاهي نقش مهمي در تاييد يا رد سپسيس دارند. اين آزمايشات شامل:
– تست خون (شامل شمارش گلبولهاي سفيد و قرمز خون) و کشت خون ممکن است تمام باکتريهاي موجود در خون را نشان دهد.

آزمايش اندازه گيري ميزان سديمانتاسيون (ESR) خون
در اين آزمايش ميزان سرعت رسوب گلبول هاي قرمز را در لوله آزمايش به مدت يک ساعت اندازه گيري مي کند. اگر بيشتر گلبول هاي قرمز در طول يک ساعت به پايين لوله رسوب کنند به اين معني است که ميزان سديمانتاسيون گلبول هاي قرمز زياد است. وقتي که التهاب در بدن وجود دارد، پروتئين هاي خاصي باعث چسبيدن گلبول هاي قرمز به هم مي شود و باعث رسوب گلبول هاي قرمز بيشتر از حالت طبيعي مي شوند. اين پروتئين ها توسط کبد و سيستم ايمني در شرايط غير طبيعي مثل عفونت، بيماري خود ايمني و يا سرطان ساخته مي شوند.
دلايل زيادي براي افزايش ميزان سديمانتاسيون وجود دارد. به همين دليل، اين آزمايش خون به همراه ساير آزمايشات براي تاييد تشخيص انجام مي شود. بعد از تشخيص بيماري، ميزان سديمانتاسيون به بررسي بيماري و روند درمان آن کمک مي کند.

علت انجام آزمايش ESR
يافتن عفونت و يا التهاب در بدن، بررسي روند بيماري، بررسي روند درمان بيماري

نحوه انجام آزمايش ESR 
بستن يک نوار کشسان (گارو) بالاي بازو که جريان خون را متوقف مي کند. اين کار رگ زير نوار را بزرگ تر مي کند، در نتيجه سوزن در رگ راحت تر فرو مي رود.
نمونه خون از رگ بازو گرفته مي شود. يک نواري که حالت کشساني دارد، به بالاي بازو بسته مي شود که ممکن است احساس شود کمي سفت است. ممکن است فرد احساس درد ناشي از فرو بردن سوزن نداشته باشد و يا ممکن است احساس سوزش داشته باشد.

خطرات
 ممکن است کمي کبودي در محل خون گيري بوجود بيايد. اگر بعد از خون گيري چند دقيقه محل را فشار داده شود، احتمال کمي وجود دارد  که محل نمونه گيري کبود شود.
 در موارد نادري، ممکن است بعد از گرفتن نمونه خون، رگ متورم شود. به اين حالت فلبيت مي گويند. انجام کمپرس گرم چند بار در روز  مي تواند به بهبودي اين وضعيت کمک کند.
 خون گيري مي تواند براي افرادي که بيماري انعقادي دارند مشکل ايجاد کند. آسپيرين، وارفارين و ساير داروهاي رقيق کننده خون مي توانند باعث افزايش خونريزي شوند. اگر فردي مشکل انعقاد خون و يا خونريزي دارد و يا اگر داروي رقيق کننده خون مصرف مي کند، بايد قبل از خون دادن به پزشک اطلاع دهد.

سرعت سديمانتاسيون
مردان : 0 تا 15 ميلي متر در ساعت يا 0 تا 20 ميلي متر در ساعت براي مردان مسن تر از 50 سال
زنان : 0 تا 20 ميلي متر در ساعت و يا 0 تا 30 ميلي متر در ساعت براي زنان مسن تر از 50 سال
اطفال : 0 تا 10 ميلي متر در ساعت
نوزادان : 0 تا 2 ميلي متر در ساعت
ميزان سديمانتاسيون به دلايل زير افزايش پيدا مي کند:
 بيماري هاي اتو ايميون مثل بيماري لوپوس اريتماتوز و يا آرتريت روماتوئيد، سرطان هايي مثل لنفوم و يا مالتيپل ميلوما، بيماري هاي مزمن کليوي، عفونت ها مثل پنوموني، بيماري عفونت لگن و يا التهاب آپانديس، التهاب مفاصل و عروق خوني، التهاب غده ي تيروئيدمثل سندرم گريوز، عفونت کليه، استخوان، مفصل، پوست و يا دريچه هاي قلب، بارداري و پره کلامپسي، عفونت ويروسي، کاهش ميزان سديمانتاسيون
ميزان سديمانتاسيون به دلايل زير کاهش پيدا مي کند:
 افزايش ميزان قند خون. پلي سايتمي، کم خوني سلول هاي داسي شکل، بيماري شديد کبدي

عوامل تاثيرگذار بر روي نتيجه آزمايش ESR
عللي که فرد ممکن است نتواند اين آزمايش را انجام دهد و  اينکه نتايج آزمايش ممکن است مفيد نباشد، عبارتند از: بارداري، کم خوني، عادت ماهيانه
دارو: بسياري از دارو ها مي توانند بر روي نتيجه آزمايش تاثير بگذارند. بايد پزشک را در مورد هر نوع دارويي که مصرف مي شود مطلع ساخت.

بررسي ها
 بعضي شرايط مثل التهاب رگ هاي خوني باعث افزايش ميزان سديمانتاسيون مي شود اما اين آزمايش براي تشخيص بيماري انجام نمي شود.  در نتيجه در اين آزمايش بايد علايم باليني بيمار و نتيجه ساير آزمايشات نيز لحاظ شود.
 بعضي از بيماري ها که باعث التهاب مي شوند، ميزان سديمانتاسيون را افزايش نمي دهند. در نتيجه طبيعي بودن ميزان سديمانتاسيون هميشه به معني عدم وجود بيماري نيست.
 بعضي از پزشکان از آزمايش پروتئين فاز حاد (CRP) به جاي آزمايش سديمانتاسيون براي تشخيص التهاب و عفونت استفاده مي کنند.
کشت خون
کشت خون آزمايشي است که براي تشخيص وجود ميکروب ها مانند باکتري ها و قارچ ها در خون انجام مي شود. پزشک ممکن است هنگامي که يک کودک داراي علايم عفونت، مانند تب بالا و لرز را دارد اين آزمايش را تجويز کند در اين صورت معمولا پزشک به وجود عفونت در خون مشکوک است. آزمايش کشت خون مي تواند نشان دهد چه جوانه اي باعث عفونت شده و چگونه درمان مي شود.
براي انجام اين آزمون، يک نمونه خون کودک به آزمايشگاه ارسال شده و جواب آن چند روز زمان نياز دارد. اما ممکن است پزشک به دليل شدت بيماري کودک درمان را قبل از نتيجه آزمايش آغاز کند. پزشک براي اين نوع درمان، محتمل ترين علت عفونت را در نظر مي گيرد.
در برخي از بيماري ها، باکتري ها و قارچ ها عفونت زا، مي توانند به جريان خون حمله کرده و از محل عفونت اصلي به ساير نقاط بدن گسترش يابند. وجود عفونت در خون معمولا نشانه يک عفونت جدي در بدن کودک است. چنين عفونت هايي علائمي نظير تپش قلب، تب بالا و افزايش تعداد سلول هاي سفيد خون ( سلول هايي که در بدن با عفونت مبارزه مي کنند) را به همراه دارند. کشت خون مي تواند نشانه هايي از عفونت هاي زمينه اي و يا مشکلاتي مانند اندوکارديت (مشکل  شديد و تهديد کننده اي است که در جريان خون به دريچه هاي قلب رخ مي دهد ) را نمايان کند. برخي ديگر از عفونت هاي جريان خون شامل استئوميليت (عفونت استخوان ها که اغلب توسط باکتري استافيلوکوک اورئوس ايجاد مي شود) و سلوليت (عفونت پوستي است که مناطقي از بافت زير سطح پوست را درگير مي کند) است. اگر يک علت زمينه اي مشکوک وجود داشته باشد، پزشک ممکن است آزمايشات اضافي جهت پيدا کردن علت عفونت جريان خون را تجويز کند.

نحوه آزمايش کشت خون
براي انجام کشت خون، پس از تميز کردن پوست با پد الکل، سوزن استريل کوچکي را از طريق پوست وارد وريد کرده و نمونه گيري خون انجام مي شود. در زمان نمونه گيري بايد دقت شود که نمونه از انواع آلودگي ها دور باشد. حتي اگر سطح پوست قبل از نمونه گيري به طور صحيح ضد عفوني نشود ممکن است باکتري هاي سطح پوست خون را آلوده کند. اين آلودگي ها در شناسايي عامل جوانه زدن عفونت اختلال ايجاد مي کند. براي آزمايش کشت خون در نوزادان 5 ميلي ليتر ( حدود يک قاشق چاي خوري ) و در کودکان بزرگتر 5 الي 10 ميلي ليتر (حدود 2 قاشق چاي خوري) خون مورد نياز است. ميزان خون مورد نياز با توجه به سن مي تواند متغيير شود. در هر حال خون نمونه گيري شده در مقايسه با مقدار کل خون موجود در بدن در عرض 24 الي 48 ساعت توليد و جايگزين مي شود. و آخرين نکته اين که جواب آزمايش کشت خون به 1 الي 2 روز زمان نياز دارد.
 آزمايش ادرار: آزمايش ادرار نوزادان نارس براي تشخيص عفونت
محققان در يک روش جديد و کم تهاجمي از آزمايش ادرار براي تشخيص بيماريهاي عفوني و غيرعفوني در نوزادان نارس استفاده کردند. اکثر بيماران در بخش مراقبتهاي ويژه نوزادان نارس، داراي بيماري عفوني (پنوموني مادرزادي) و يا غير عفوني (تاکي پنه، سندرم زجر تنفسي نوزادان) و آسيبهاي تنفسي هستند. آزمايشات باليني و آزمايشگاهي هميشه براي شناسايي سريع و دقيق پاتوژنها مناسب نيست. همچنين، تهاجمي بودن روشهاي معاينه و درمان يک مشکل جدي براي مراقبتهاي ويژه و پرستاري از نوزادان نارس است. شناسايي علت بيماري تنفسي در نوزادان نارس و ارائه درمان مناسب به آن ها براي بازگرداندن سلامتي به آن ها امري بسيار مهم و حياتي است.
به طور خاص، تمايز بين اختلالات تنفسي عفوني و غيرعفوني قبل از تجويز و ارائه آنتي بيوتيک به بيماران، از اهميت خاصي برخوردار است. آزمايش ادرار به بررسي و تشخيص بيماري کمکهاي بسياري ميکند.
پروتئوم ادراري بزرگسالان بيش از 30 سال مورد بررسي قرار گرفته، اما بررسي پروتئوم ادراري در اطفال، به خصوص در نوزادان، محدود است. نکته قابل توجه اين است که پروتئوم ادراري در طول هفته اول زندگي نوزادان نارس با بيماريهاي تنفسي با منشاء عفوني و غيرعفوني هنوز بررسي نشده است.
ادرار حاوي پروتئينهايي است که به آساني در تمامي افراد اعم از بزرگسالان، کودکان و نوزادان قابل تشخيص است. به منظور بررسي بيشتر مجموعه دادههاي به دست آمده از نوزادان محققان پروتئينهاي ادرار آنها را با پروتئوم ادراري بزرگسالان سالم (مردان و زنان باردار) مقايسه کردند.
محققان در اين پژوهش از کروماتوگرافي مايع همراه با طيف سنج جرمي با وضوح بالا براي بررسي پروتئوم ادرار نوزادان نارس مبتلا به اختلالات تنفسي عفوني(نوموني) و غيرعفوني (آپنه، تاکي پنه گذرا، سندرم زجر تنفسي) استفاده کردند. دادههاي به دست آمده از پروتئوم نوزادان نارس مبتلا به اختلالات تنفسي با نوزادان سالم (کنترل شده) و بزرگسالان سالم (مرد و زن) با هدف تعريف پروتئينهاي ادراري که به طور خاص براي اين بيماري تعريف شده مقايسه شد و محققان توانستند با يک روش کم تهاجمي وجود عفونت در نوزادان نارس را تشخيص دهند. در حال حاضر فناوريه اي جديد در تمامي کلينيکها و حتي آزمايشگاههاي تازه تاسيس به سرعت در حال توسعه و اجرا هستند.
نتايج اين پژوهش غيرتهاجمي بسيار خوشبينانه بوده و ميتوان از آن به عنوان يک پلتفرم براي توسعه روشهاي نظارت در نوزادان استفاده کرد. به گفته اين محققان، تاييد نتايج اين پژوهش نيازمند انجام تحقيقات بيشتر با يک گروه بزرگتر براي ارزيابي ويژگي و ارزش تشخيصي پانل ارائه شده از اين پروتئينها است. يافتههاي اين پژوهش در Journal of Proteomics به چاپ رسيده است.

 انجام LP (Lumbar Puncture):
يک نمونه مايع مغزي نخاعي اگر آزمايش و کشت شود، امکان اينکه نوزاد مبتلا به مننژيت شده يا نه را مشخص  ميکند. مايع مغزي نخاعي مايعي شفاف و بي رنگ است که در داخل فضاهاي داخلي مغز و همچنين بين پرده هاي مغزي جريان دارد. اين مايع داراي مقداري پروتئين، قند و تعداد کمي سلول است و همچنين در اطراف نخاع نيز جريان دارد. يکي از عملکردهاي اصلي اين مايع، حفظ مغز در داخل حفره جمجمه است بدين معني که مغز به سهولت در اين مايع شناور است و اگر ضربه اي به سر وارد شود، هيچ يک از قسمت هاي مغز بلافاصله به سادگي ضربه و صدمه نمي بيند.

نقش مايع نخاع در تشخيص بيماري ها

گرفتن مايع نخاع ( پونکسيون کمري) جزء بررسي هايي است که پزشکان در زمان مشکوک شدن به عفونت پرده هاي مغزي (مننژيت) يا التهاب مغز آن را انجام مي دهند. گاهي نيز براي تشخيص ساير بيماري هاي مغزي از جمله خونريزي هاي خاص مغزي و بيماري هاي التهابي انجام مي شود. در برخي اوقات از اين روش براي تزريق برخي داروها به فضاهاي دور مغز و نخاع نيز استفاده مي شود. انجام LP يا گرفتن مايع نخاع در هر نوزاد، شيرخوار يا کودکي که مشکوک به عفونت مغزي يا پرده هاي مغز باشد اقدامي بسيار ضروري و فوري است که نبايد به تأخير انداخته شود. به عنوان مثال کليه شيرخواراني که با تب و تشنج مراجعه مي کنند يا علائمي مانند از دست رفتن هوشياري، ضعف ناگهاني عضلات، سفتي گردن دارند، مشکوک به مننژيت يا عفونت و التهاب مغز تلقي مي شوند.

نحوه گرفتن مايع نخاع
در اين روش، کودک يا شيرخوار را ممکن است به پهلو خوابانده يا به حالت نشسته قرار دهند و معمولا يک نفر دستيار ستون فقرات را خم مي کند تا فضاي بين مهره هاي کمر از پشت باز شود .پس از ضدعفوني کردن و آماده سازي محل مورد نظر، سوزن مناسبي را از لابلاي دو مهره کمري عبور مي دهند تا نوک سوزن وارد اين فضاي اطراف نخاعي شود. در اين حالت چند قطره از مايع نخاعي گرفته مي شود و سپس سوزن خارج شده و محل پانسمان مي شود.
کليه کودکاني که قرار است مايع نخاعي آن ها گرفته شود در ابتدا از نظر سطح هوشياري، وضعيت قلبي تنفسي و معاينه عصبي و به خصوص از نظر معاينه علائم افزايش غيرطبيعي فشار داخل مغزي مورد بررسي قرار مي گيرند. همچنين پزشکان به ناحيه پايين کمر توجه مي کنند تا در محل مورد نظر مشکلي از قبل مانند عفونت يا سوختگي و امثال آن وجود نداشته باشد.
گرافيها، به خصوص از قفسه سينه (جهت اطمينان از عدم وجود پنوموني)
– اگر نوزاد هر نوع لوله گذاري در بدن داشته باشد (آنژيوکت، کتتر يا شنت) از مايع داخل آن ممکن است جهت بررسي علائم عفونت نمونه گرفته شود. نوزاد مبتلا به سپسيس يا حتي موارد مشکوک به آن، در بيمارستان جهت درمان بستري ميشوند و با ديدن علائم عفونت نهفته، پزشکان آنتي بيوتيکهاي قوي تزريقي را براي مقابله با عفونت در خون نوزاد شروع ميکنند.

آشنايي با بيماري  هاي مختلف در کودکان
چشمان صورتي
ترشح اشک، قرمزي چشم، خارش چشم و سفت شدن مژه ها همه جزء علائم ورم ملتحمه است که به نام چشمان صورتي خوانده مي شود. غالبا به علت عفونت ويروس سرماخوردگي ايجاد مي شود. چشمان صورتي به سرعت در مدارس و مهدکودک ها پخش مي شود. اين بيماري در بيشتر موارد بعد از 4 تا 7 روز بهبود پيدا مي کند.

 عفونت گوش
کودکان مستعد ابتلا به عفونت گوش هستند، چرا که آن ها داراي شيپور استاش کوچکي بوده و اين شيپور (مجرا) گوش مياني را به گلو متصل مي کند. هنگامي که سرماخوردگي باعث التهاب مي شود، اين شيپور مسدود مي شود و موجب مي شود که مايعات زيادي در گوش مياني و در پشت پرده گوش جمع شوند. اين تجمع مايعات، اجازه ورود ميکروب ها را مي دهد. علائم شامل: تب، ايراد گيري و نق نق زدن و پر بودن گوش است.
بيشتر عفونت هاي گوش در نتيجه ويروس ها است و به خودي خود از بين مي روند. واکسيناسيون دوران کودکي مي تواند از عفونت هاي گوش جلوگيري کند. آسپيرين در کودکان و نوجوانان موجب ايجاد سندرم ري مي شود.

چسب گوش
تجمع مايع در گوش مياني (با درد و يا بدورن درد) است که به نام اوتيت مياني با ترشح خوانده مي شود.
غالبا، با يک عفونت گوش حاد و يا عفونت دستگاه تنفسي فوقاني همراه مي شود. مايع معمولا در عرض چند هفته از بين مي رود. به هر حال، اگر مايع چسبناک و ضخيم باشد، مي تواند با شنوايي کودک تداخل ايجاد کند. پس بهتر است نزد پزشک برويد تا با لوله اي مايع داخل گوش کودک را خارج کند.

 بيماري دست، پا و دهان
اين بيماري باعث تب همراه با تاول در داخل دهان، کف باسن و پاها مي شود. يک ويروس باعث اين بيماري مي شود. اين ويروس در تابستان و اوايل پاييز شروع به گسترش مي کند. بيشتر موارد شديد و جدي نيست و در مدت يک هفته تا 10 روز خوب مي شود.

 بيماري پنجم
بيماري پنجم گاهي به نام سيلي زدن به گونه خوانده مي شود. اين بيماري باعث بثورات قرمز روشن بر صورت مي شود. اين بثورات ممکن است بر نيم تنه، بازوها و يا پاها ظاهر شود. مقصر اين بيماري يک نوع ويروس است. اين ويروس قبل از ظهور بثورات، باعث علائمي شبيه سرماخوردگي خفيف مي شود. پس از ظهور بثورات، اين بيماري مسري نخواهد بود. غالبا بثورات بعد از 7 تا 10 روز ناپديد مي شوند.

بيماري کاوازاکي
اين بيماري بسيار نادر و مرموز در کودکان زير 5 سال است. علائم شامل: تب بالا، بثورات تکه اي، ورم و قرمزي دست ها و پاها، چشمان خوني و لب هاي قرمز و شکاف دار است. اگر کودک درمان نشود، اين بيماري به قلب آسيب مي رساند و کشنده است. پزشکان هنوز نمي دانند چه چيزي باعث اين بيماري مي شود. اين بيماري براي اولين بار توسط پزشک متخصص کودکان ژاپني به نام تامي ساکو کاوزاکي ( بيماري به نام او ثبت شده ) در متون پزشکي انگليس سال 1967گزارش شده است. وي تعدادي بيمار با علايمي بشکل: تب، راش پوستي، کنژکتيويت (قرمزي چشم)، انانتم (قرمزي گلو و دهان)، ادم دست ها و پاها وبزرگي غدد لنفي گردني مشخص و معرفي کرد. اين بيماري در ابتد ا موکوکوتانئوس لنف نود سندرم نام گرفت. چند سال بعد، عوارض درگيري قلبي همانند درگيري عروق کرونري (گشادي وسيع شريان هاي خوني) نيز در اين بيماري گزارش شد. بيماري کاوازاکي يک واسکوليت سيستميک حاد است، به اين معني که التهاب در ديواره رگ هاي خوني مي تواند منجر به گشاد شدن (انوريسم) هريک از شريان با اندازه متوسط در بدن، به ويژه شريان هاي کرونر شود. در عين حال، بيشتر کودکان تنها علايم سيستميک را بدون اينکه عوارض قلبي پيدا کنند نشان مي دهند.

شيوع بيماري

کاوازاکي از تمام نقاط جهان گزارش شده است و در ژاپن شيوع بيشتري دارد. اين بيماري منحصرا در کودکان کم سن وسال و نوپا گزارش شده است. تقريبا 85% کودکان مبتلا به بيماري کاوازاکي زير 5 سال هستند و اوج بروز سني 18 تا 24ماهگي است. در کمتر از سه ماه و بيش تر از 5 سال هم نه به صورت شايع ديده مي شود، ولي بيشترين خطر درگيري کرونري در اين سنين است. در پسران نسبت به دختران شايع تر است ، اگرچه کاوازاکي در در طول سال و در هر زمان قابل تشخيص است اما به صورت دسته جمعي در يک فصل هم اتفاق افتاده است، امکان ابتلا در در اواخر زمستان و بهار بيشتر است.

علل بيماري
علت بيماري کاوازاکي نامعلوم است هرچند بنظر مي رسد که يک عامل عفوني منشاء اين اتفاق باشد. افزايش حساسيت و يا اختلا ل در پاسخ ايمني که احيانا توسط يک عامل عفوني (ويروس يا باکتري مشخص) به راه افتاده باعث شروع فرايند التهابي مي شود که به ايجاد التهاب و آسيب عروق خوني در افرادي که استعداد ژنتيکي نسبت به اين بيماري را داشته باشند منجر مي شود.

ارتباط کاوازاکي و وراثت
بيماري کاوازاکي يک بيماري ارثي نيست، اگرچه زمينه هاي ژنتيکي هم براي اين بيماري مطرح شده است، خيلي نادر است که در يک خانواده بيش از يک نفر به اين بيماري مبتلا شود. اين بيماري مسري نيست و از يک کودک به کودک ديگر منتقل نمي شود. درحال حاضر راهي براي پيشگيري آن شناخته نشده است. گرچه بندرت، اما امکان دارد که يک فرد اپيزود دومي را از اين بيماري تجربه کند.

علايم اصلي

اين بيماري باتب بالاي غير قابل توجيه آشکار مي شود. کودک معمولا خيلي بي قرار وتحريک پذير است. تب مي تواند همراه با عفونت ملتحمه (با قرمزي هر دو چشم)، بدون چرک و ترشحات باشد. ممکن است انواع مختلف راش هاي پوستي شبيه: سرخک يا راش تب مخملک، کهير، پاپول و يا اشکال ديگر در بيمار ظاهر شود. اساسا راش هاي پوستي درتنه، اندام و نيز در خيلي از موارد در نواحي پوشک ديده مي شود که منجر به قرمزي و پوسته ريزي مي شود. تغييرات دهان ممکن است شامل قرمز شدن و ترک خوردن لب ها، التهاب زبان (که معمولا به آن زبان توت فرنگي گفته مي شود) و قرمزي حلق باشد. کف دست و پاها نيز ممکن است درگير شوند، به صورت تورم و قرمزي کف دست و پا و انگشت هاي دست و پا که ممکن است پف کرده و متورم به نظر برسد. بعدها ممکن است پوسته ريزي نوک انگشتان دست و پا (در حدود هفته 2 الي 3 ) اتفاق بيفتد. بيش از نيمي از بيماران بزرگي غدد لنفاوي گردن پيدا مي کنندکه غالبا منفرد است و بزرگي آن حداقل حدود 5/1 سانتيمتر است. گاهي از اوقات، ممکن است علايمي مانند درد مفاصل با يا بدون تورم مفصلي، درد شکم، اسهال، تحريک پذيري يا سردرد مشاهده شوند. در کشورهايي که واکسن ب ث ژ زده مي شود و درکودکان کوچکتر ممکن است در محل واکسن ب ث ژ التهاب و قرمزي مشاهده شود. درگيري قلب جدي ترين تظاهر بيماري کاوازاکي است. با توجه به احتمال عوارض طولاني مدت آن سوفل قلبي، اختلالات ريتم و اختلالات اولتراسوند ممکن است تشخيص داده شود. تمام لايه هاي مختلف قلب ممکن است درجاتي از التهاب را نشان دهند به اين معني که پريکارديت ميوکارديت و هم چنين درگيري دريچه قلب ممکن است رخ دهد. هرچند که، ويژگي هاي اصلي اين بيماري درگيري وآنوريسم سرخرگ کرونري است.
شدت اين بيماري از کودکي به کودکي ديگر متفاوت است. همه کودکان يک نوع علامت نشان نمي دهند و بيشتر بيماران درگيري قلبي ندارند. آنوريسم تنها در 2 تا 6 مورد از 100 کودکي که درمان براي آن ها انجام شده ديده شده است. علايم بيماري در تعدادي از کودکان خصوصا زيريکسال ناقص است به اين معني که آن ها ويژگي ها و علايم باليني را کامل نمي کنند که اين خود باعث دشوارتر شدن تشخيص بيماري مي شود. بعضي از بچه هاي کوچکتر دچار آنوريسم مي شوند. اين ها تحت عنوان بيماري کاوازاکي آتيپيک تشخيص داده شده اند. اين يک بيماري در دوران کودکي است هرچند بندرت مواردي از بيماري در بزرگسالان گزارش شده است.

تشخيص و درمان  کاوازاکي
تشخيص بيماري کاوازاکي باليني است. به اين معني که بر اساس ارزيابي هاي باليني توسط پزشک تشخيص داده مي شود. زماني بيماري تشخيص قطعي خواهد داشت که: تب بالاي غيرقابل توجيه بيشتر از 5 روز همراه با 4 علامت از 5 علامت ديگر وجود داشته باشد : التهاب دو طرفه ملتحمه چشم (مانند اينکه التهاب به صورت پرده اي روي کره چشم را بپوشاند)، بزرگي غددلنفاوي، راش پوستي، درگيري دهان و زبان و تغييرات انتهاها. بررسي پزشک براي اين است که نشانه اي از بيماري ديگري که بتواند علايم مشابهي داشته باشد وجود نداشته باشد. بعضي از کودکان فرم هاي ناکاملي از بيماري را نشان مي دهند به اين معني که معيارهاي باليني کمتري دارند که باعث مي شود تشخيص دشوارتر باشد، به اين گونه موارد بيماري کاوازاکي ناکامل گفته مي شود.

طول دوره بيماري
بيماري کاوازاکي بيماري است با سه مرحله: حاد، که دو هفته اول بيماري را شامل مي شود و زماني است که تب و ديگر علايم مشاهده مي شود. مرحله تحت حاد، هفته دوم تا هفته چهارم است مرحله اي که در آن تعداد پلاکت ها رو به افزايش است و آنوريسم ها مي توانند ظاهر شوند. مرحله سوم، مرحله بهبودي و نقاهت است که از يک تا سه ماه است و آن موقعي است که تمام تست هاي آزمايشگاهي به حالت عادي برمي گردند و برخي از ناهنجارهاي عروق خوني از بين مي روند و يا اندازه هاي آن ها کاهش پيدا مي کند. در صورت عدم درمان، اين بيماري ممکن است خود بخود محدود شونده باشد و بيش از دو هفته طول نکشد،آسيب کرونري مشابه بالا خواهد بود.

اهميت آزمايش ها
در حال حاضر، تست آزمايشگاهي اختصاصي وجود ندارد که بتواند به تشخيص اين بيماري کمک کند. گروهي از آزمايشات همانند: سرعت رسوب گلبول قرمز بالا، کم خوني (کاهش مقدار سلول هاي قرمز خون)، آلبومين سرم پايين، افزايش آنزيم هاي کبدي، مي تواند به تشخيص بيماري کمک کند. تعداد پلاکت ها (سلول هايي که در انعقاد دخيل هستند) معمولا در هفته هاي اول بيماري طبيعي هستند اما در هفته هاي دوم و به مقادير بسيار بالائي مي رسند. براي اين کودکان بايد معاينات دوره اي و ارزيابي آزمايش هاي خوني انجام شود تا اينکه شمارش پلاکتي و سرعت رسوب گلبول قرمز به حالت طبيعي برگردد. الکتروکارديوگرافي و اکوکارديوگرام بايد انجام شود. اکوکارديوگرام مي تواند گشادي يا آنوريسم را با ارزيابي شکل و اندازه سرخرگ کرونري تشخيص دهد. در مورد کودکي که اختلالات عروق کرونر داشته باشد، نيازبه پيگيري با اکوکارديوگرام و مطالعات اضافي و ارزيابي يبشتري خواهد بود.

درمان بيماري
اکتر کودکان مبتلا به اين بيماري درمان مي شوند، اگرچه در تعدادي از بيماران عليرغم استفاده از درمان هاي مناسب، عوارض قلبي ايجاد مي شود. نمي توان از اين بيماري پيشگيري کرد اما بهترين روش کاهش بيماري هاي قلبي، تشخيص زود هنگام آن و شروع درمان در اسرع وقت است. کودکي که در مورد او تشخيص کاوازاکي محتمل است بايد در بيمارستان بستري شده و تحت نظر باشد و همچنين لازم است از نظر درگيري هاي قلبي احتمالي مورد بررسي قرار گيرد. براي کاهش ميزان درگيري هاي قلبي، به محض آنکه تشخيص بيماري داده شد بايد درمان آن شروع شود. درمان شامل ايمونوگلوبولين داخل وريدي تک دوز و با دوز بالا و آسپرين است. اين درمان التهاب را کاهش داده و به طور چشمگيري علايم حاد را بهبود مي بخشد. دوز بالاي ايمونوگلوبرلين داخل وريدي بخش ضروري درمان است به گونه اي که قادر است عوارض قلبي را در درصد بالايي از بيماران کاهش دهد. اگرچه اين درمان گران است اما در حال حاضر به صورت موثرترين درمان مطرح است، در بيماران با عوامل خطرات خاص، کورتيکواستروئيدها به طور همزمان ممکن است داده شود. بيماراني که به يک يا دو دوز پاسخ نمي دهند، براي درمان آن ها گزينه هاي ديگري نيز وجود دارند که شامل: دوز بالاي کورتيکواستروئيدهاي داخلي وريدي و دارو درماني بيولوزيک است. خوشبختانه اکثر کودکان تنها به يک دوز منفرد درماني نياز دارند، اما کودکاني که به اين دوز جواب ندهند، ممکن است نياز به دوز دوم و يا تزريق کورتيکواستروئيد پيدا کنند. در موارد نادر، ممکن است داروهاي بيولوژيکي داده شود.

عوارض جانبي دارو درماني
درمان ايمون گلوبولين وريدي معمولا بي خطر است و بخوبي تحمل مي شود. ندرتا ممکن است التهاب مننژ (مننژيت اسپتيک) رخ بدهد. پس از درمان با ايمون گلوبولين وريدي، انجام واکسيناسيون هاي زنده بايد به تعويق بيفتد. آسپرين با دوز بالا ممکن است باعث حالت تهوع و يا ناراحتي معده شود.

 آبله مرغان
در حال حاضر اين بيماري توسط واکسن، قابل پيشگيري است. در حقيقت، به خاطر تاول هاي قرمز و ناخوشايند، واکسن زده مي شود. آبله مرغان مي تواند باعث عوارض خطرناکي در نوزادان، بزرگسالان و زنان باردار شود. قبل از کشف واکسن آبله مرغان،، تعداد بسياري از مبتلايان به بيمارستان منتقل مي شدند.
 سرخک
اگر کودک واکسن سرخک را زده است، نبايد نگران بيماري سرخک بود. اين بيماري با تب، آبريزش از بيني و سرفه شروع مي شود. در زماني که اين علائم ناپديد شوند، بثوراتي در تمام بدن ظاهر مي شود. بيشتر کودکان بعد از دو هفته بهتر مي شوند، اما در برخي ديگر ذات الريه و يا ديگر مشکلات ظاهر مي شود.

 سرخجه
يک ويروس خفيف که معمولا باعث مشکلات جدي نمي شود. به هر حال، اين ويروس مي تواند براي جنين زيان آور باشد، لذا بايد مراقب زن باردار بود. علائم شامل: تب خفيف و بثوراتي که از صورت به ساير نقاط بدن گسترش پيدا مي کند. واکسن  MMR در برابر سرخک، اوريون و سرخجه محافظت مي کند.

 تب مخملک
بثورات سفت و قرمز رنگ همراه با گلودرد چرکي است. در ابتدا، بثورات بر روي قفسه سينه و شکم ظاهر مي شود و سپس در تمام بدن پخش مي شود. زبان توت فرنگي و تب بالا نيز از علائم اين بيماري است. اگر کودک درمان نشود، اين بيماري مي تواند منجر به تب روماتيسمي شود و در موارد نادر، به قلب صدمه مي رساند. به همين خاطر، در قديم، تب مخملک يک بيماري کشنده کودک بود. اما در حال حاضر، به راحتي با آنتي بيوتيک درمان مي شود.

  عفونت استافيلوکوک Methicillin-resistant Staphylococcus aureus (MRSA)
MSRA نوعي از عفونت استافيلوکوکي است که با آنتي بيوتيک درمان نمي شود. به عقيده پزشکان، MSRA يکي از بزرگترين علت هاي عفونت هاي پوستي است. اين عفونت معمولا به شکل زخم و يا جوش ظاهر مي شود و ممکن است شبيه گزش عنکبوت باشد. MSRA  يا عفونت گوش، بيني و گلو در کودکان رو به افزايش است.

زرد زخم
يکي ديگر از عفونت هاي باکتريايي پوست، زرد زخم است. اين عفونت باعث خوشه هايي از تاول کوچک بر روي پوست مي شود و اين خوشه ها تراوش مي کند و به شکل يک پوسته طلايي در مي آيند. دست زدن به مايع تراوش کرده، موجب پخش کردن اين عفونت به ساير نقاط بدن مي شود. غالبا زرد زخم به علت باکتري استافيلوکوک است، اما مي تواند به علت باکتري استرپتوکوک نيز باشد. اين نوع زرد زخم بيشتر در کودکان 2 تا 6 ساله شايع است. اگر اين بيماري با آنتي بيوتيک درمان شود، زخم ها بهبود مي يابند، بدون آنکه جاي آن ها بر پوست باقي بماند.

 عفونت قارچي
يکي ديگر از عفونت هاي پوستي، عفونت قارچي است. اين عفونت باعث ايجاد حلقه هاي فلس دار و قرمز رنگ بر روي پوست و يا تکه اي از پوست سر مي شود. اين عفونت به راحتي از يک کودک به کودک ديگر منتقل مي شود. بنابراين به اشتراک گذشتن شانه، برس، حوله و لباس ها مي تواند خطرناک باشد. عفونت قارچي با داروهاي ضد قارچ درمان مي شود.

 بيماري لايم
در حدود 1 تا 2 هفته بعد از گزش کنه، بثوراتي مانند جاي تير ظاهر مي شود. اين بثورات همراه تب، لرز و بدن درد همراه است. مقصر اين بيماري، باکتري حمل شده توسط کنه است. اگر فرد درمان نشود، اين بيماري بر مفاصل، سيستم اعصاب و قلب اثر مي گذارد.

مننژيت
التهاب و يا عفونت بافت اطراف مغز و نخاع است. در نوجوانان و بزرگسالان، مهم ترين علائم شامل: سردرد، تب و سفتي گردن است. کودکان ممکن است داراي علائمي مانند: سرماخوردگي باشند و يا به شدت بي قرار شوند. مننژيت ويروسي غالبا خفيف است، اما مننژيت باکتريايي بسيار شديد است. اگر مننژيت درمان نشود، عوارض جدي و خطرناکي خواهد داشت. در حال حاضر، واکسن ها براي جلوگيري از مننژيت باکتريايي موجود است.

 سندرم ري
نبايد به کودکان و نوجوانان، آسپيرين داده شود. به علت اينکه آسپيرين در کودکان و نوجوانان موجب ايجاد سندرم ري مي شود. علائم اين سندرم عبارت است از: تغييرات رفتاري، تشج و کما. در حال حاضر با اعلام ندادن آسپيرين به کودکان، سندرم ري کمتر شده است.

 روتاويروس
قبل از شناخت يک واکسن موثر، روتاويروس علت مرگومير کودکان مبتلا به اسهال بود. مهم ترين علامت آن، استفراغ و اسهال آبکي است و کودک را دچار کم آبي شديد بدن مي کند. در حال حاضر دو واکسن روتاويروس براي نوزادان موجود است.

آزمايشات و تشخيص بيماري
پزشک آزمايش ها و تصويربرداري هاي مختلفي را تجويز خواهد تا علت بروز علائم را کشف کند. بسياري از بيماري هاي عفوني داراي علائم مشابه هستند. نمونه هايي از مايعات بدن بيمار مي تواند شواهدي مربوط به ميکروب عامل بيماري را مشخص کند. اين به پزشک کمک مي کند تا درمان ماسب را براي بيمار انتخاب کند.
– آزمايش خون: تکنيسين با وارد کردن سوزن به به داخل رگ، و معمولا رگ بازو، نمونه اي از خون بيمار را مي گيرد.
آزمايش ادرار: اين آزمايش بدون درد بوده و بيمار نمونه اي از ادرار خود را به آزمايشگاه تحويل مي دهد. براي پيشگيري از افزوده شدن برخي آلودگي ها به ادرار از بيمار خواسته مي شود تا ناحيه تناسلي خود را با پد ضد عفوني کننده پاک کند.
سواب گلو: نمونه اي از گلوي بيمار يا ديگر قسمت هاي مرطوب بدن وي با استفاده از يک سواب ضدعفوني شده، گرفته مي شود.
نمونه مدفوع: در اين آزمايش نمونه مدفوع بيمار مورد آزمايش هاي مربوط به انگل و ديگر موجودات قرار مي گيرد.
مايع نخاعي (پونکسيون کمري): در اين روش يک سوزن به دقت وارد فاصله بين استخوان هاي ستون فقرات شده و نمونه اي از مايع نخاعي بيمار گرفته مي شود. در اين روش از بيمار خواسته مي شود به پهلو دراز بکشد، در حاليکه زانوهاي وي به سمت قفسه سينه اش جمع شده اند.
اسکن هاي تصويري: فرايندهاي تصويري مانند استفاده از اشعه X، سي تي اسکن و MRI  به تشخيص درست بيماري و رد کردن عوامل ديگر کمک مي کند.
نمونه برداري: در اين روش نمونه اي از بافت کوچک بدن از يک قسمت از اندام داخلي مورد آزمايش قرار مي گيرد. به عنوان مثال نمونه برداري بافت ريه به تشخيص قارچ هايي کمک مي کند که عامل بروز ذات اريه بوده اند.

درمان و دارو

شناخت ميکروب عامل بروز بيماري به پزشک کمک مي کند تا درمان مناسب تري را انتخاب کند.
آنتي بيوتيک ها در گروه هاي مختلف تقسيم بندي مي شوند. باکتري ها نيز با هم در گروه هاي مشابه قرار مي گيرند، به عنوان مثال استرپتوکوک يا باکتري E. coli. برخي از باکتري ها نيز در طبقات خاصي از آنتي بيوتيک ها قرار مي گيرند. اگر پزشک نسبت به نوع باکتري عامل آگاه باشد، درمان دقيق تري انجام خواهد شد. آنتي بيوتيک ها معمولا براي عفونت هاي باکتريايي استفاده مي شوند، زيرا اين داروها تاثيري بر روي بيماري هايي که به وسيله ويروس ها به وجود آمده اند، تاثيري ندارد. اما گاهي تعيين نوع ميکروب مشکل خواهد بود. به عنوان مثال برخي از انواع ذات الريه به وسيله ويروس بروز مي کنند در حاليکه عامل بروز برخي ديگر باکتري ها هستند. استفاده بيش از حد از آنتي بيوتيک ها باعث ايجاد مقاومت باکتري ها در مقابل  آن ها مي شود و اين امر فرايند درمان را دشوار مي سازد.

ضد ويروس ها
داروهايي براي درمان برخي از ويروس ها و نه تمام آن ها وجود دارند. مثال هايي از بر خي ويروس هاي رايج عبارتند از:
ايدز (HIV/AIDS)، تبخال، هپاتيت B،  هپاتيت C، آنفلوآنزا

ضدقارچ ها
ضدقارچ هاي موضعي براي درمان عفونت هاي قارچي پوست و ناخن استفاده مي شوند. برخي عفونت هاي قارچي، مانند قارچ هايي که بر روي ريه يا غشاهاي مخاطي تاثير مي گذارند، با يک ضد قارچ خوراکي قابل درمان هستند. عفونت هاي شديد اندام داخلي، به خصوص در افراد داراي سيستم ايمني ضعيف، داروهاي ضد قارچ داخل وريدي استفاده مي شوند.

ضد انگل ها
برخي بيماري ها، از جمله مالاريا، توسط انگل هاي کوچک ايجاد مي شود. گرچه داروهايي براي درمان اين بيماري وجود دارد، اما برخي از انواع اين انگل ها در مقابل داروها مقاوم هستند.

داروهاي جايگزين
برخي محصولات براي کمک به دفع بيماري هاي شايع، مانند سرماخوردگي يا آنفلوآنزا، وجود دارند. گرچه برخي از آن ها در آزمايش هاي اوليه اميدوار کننده به نظر مي رسيدند، اما مطالعات بعدي نشانگر نتايج منفي بوده است. تحقيقات بيشتري در اين زمينه بايد انجام شود.
برخي داروها که براي پيشگيري يا کوتاه کردن دوره عفونت مورد بررسي قرار گرفته اند، عبارتند از:  روي (زينک)، سر، ويتامين C، ويتامين D.
قبل از مصرف هر دارو يا محصولي که گفته مي شود باعث بهبود سيستم ايمني خواهد شد، بهتر است با پزشک مشورت شود. برخي از اين محصولات باعث بروز واکنش هاي حساسيتي مي شوند يا ممکن است با ديگر داروها تداخل داشته باشند.

علل بروز بيماري
بيماري هاي عفوني به دلايل زير بروز مي کنند:
باکتري ها: اين موجودات تک سلولي عامل بروز بيماري هايي مانند گلو درد استرپتوکوکي، عفونت هاي دستگاه ادرار و سل هستند.
ويروس ها: ويروس ها حتي از باکتري ها کوچکتر هستند و باعث بروز بيماري هاي زيادي مي شوند که شامل سرماخوردگي هاي معمول و يا ايدز مي شود.
قارچ ها: بسياري از بيماري هاي پوستي مانند عفونت هاي قارچي وپاي ورزشکاران، به وسيله قارچ ها ايجاد مي شود. انواع ديگر قارچ ها باعث آلودگي ريه يا بيماري سيستم عصبي مي شوند.
انگل ها: مالاريا انگل کوچکي است که توسط نيش پشه منتقل مي شود. ديگر انگل ها نيز از طريق مدفوع حيوانات به انسان منتقل مي شوند.
تماس مستقيم: يکي از راه هاي ابتلا به بيماري هاي عفوني برقراري تماس مستقيم با انسان يا حيوان مبتلا به اين عفونت است. سه راه انتقال مستقيم بيماري هاي عفوني عبارتند از:
انتقال از شخص به شخص: يکي از رايج ترين راه هاي انتقال بيماري هاي عفوني، انتقال مستقيم باکتري، ويروس يا ديگر ميکروب ها از شخص به شخص ديگر است. اين انتقال زماني اتفاق مي افتد که فرد آلوده را ببوسيد، يا وي در مجاورت فرد غيرآلوده سرفه يا عطسه کند.
اين ميکروب ها از طريق برقراري رابطه جنسي و تبادل مايعات بدن قابل انتقال هستند. کسي که ميکروبي را انتقال مي دهد ممکن است هيچگونه علائمي از بيماري نشان ندهد، اما به راحتي حامل يک بيماري است.
انتقال از حيوان به انسان: اگر يک حيوان آلوده فرد را گاز بگيرد يا چنگ بزند (حتي حيوان خانگي) مي تواند باعث بيماري شده و حتي در برخي مواقع کشنده باشد. ضايعات حيواني نيز مي توانند نوعي سيستم انتقال بيماري و آلودگي محسوب شوند. به عنوان مثال با تميز کردن محل زندگي گربه ممکن است به عفونت توکسوپلاسموزيس دچار شويد.
از مادر به جنين: يک خانم باردار مي تواند ميکروب ها را به جنين خود انتقال دهد و باعث بروز بيماري هاي عفوني در جنين متولد نشده خود شود. برخي از ميکروب ها از طريق جفت منتقل مي شوند. ميکروب هاي واژن نيز در زمان تولد قابل انتقال به نوزاد هستند.
تماس غيرمستقيم: بيماري هاي ناشي از موجودات زنده به طور غير مستقيم نيز قابل انتقال هستند. بسياري از ميکروب ها ممکن است بر روي يک شي بي جان مانند ميز، دستگيره در يا دسته شير آب قرار گرفته باشند.  زماني که دستگيره در را لمس مي کنيد که قبلا توسط يک فرد بيمار يا سرماخورده لمس شده باشد، ممکن است ميکروب هايي که از خود بر جاي گذاشته، به بدن فرد نيز منتقل شوند.

نيش حشرات
برخي ميکروب ها توسط حشراتي مانند پشه، مگس، شپش يا کنه منتقل مي شوند. پشه باعث انتقال بيماري مالاريا يا ويروس وست نيل شود. کنه نيز حامل ويروسي است که باعث بروز بيماري لايم خواهد شد.

آلودگي مواد غذايي
يکي ديگر از عواملي که باعث بروز بيماري مي شود غذا و آب آلوده است. اين مکانيزم انتقال باعث آلوده شدن افراد زيادي توسط يک منبع مي شود. به عنوان مثال اشريشيا کلي (E. coli) يک باکتري موجود در برخي مواد غذايي خاص است.

عوامل تشديد
گرچه تمام افراد در معرض خطر ابتلا به بيماري هاي عفوني هستند، اما اگر سيستم ايمني فرد ضعيف باشد يا به درستي کار نکند، احتمال بروز اين بيماري ها بيشتر خواهد بود. عواملي که باعث بروز مشکل در سيستم ايمني مي شوند، عبارتند از:
 مصرف داروهاي استروئيدي يا ديگر داروهايي که باعث ضعف سيستم ايمني مي شوند، مانند داروهاي ضد رد براي پيوند عضو.
 ابتلا به بيماري ايدز
 ابتلا به سرطان يا ديگر اختلالاتي که سيستم ايمني فرد را تحت تاثير قرار مي دهد.  به علاوه ديگر بيماري ها و اختلالات پزشکي نيز فرد را در معرض ابتلا به عفونت هاي مختلف قرار مي دهد، مانند قرار دادن برخي دستگاه هاي پزشکي در بدن، سوء تغذيه و افزايش سن.

پيامدهاي مورد نظر
اکثر بيماري هاي عفوني داراي پيامدهاي خفيفي هستند. اما برخي عفونت ها (مانند ذات الريه، ايدز و مننژيت) بسيار خطرناک خواهند بود. برخي از عفونت ها در بلند مدت خطر ابتلا به سرطان را افزايش مي دهند، از جمله:
 ويروس پاپيلوماي انساني با سرطان دهانه رحم در ارتباط است.
 هليکوباکتر پيلوري منجر به بروز سرطان معده و زخم هاي گوارشي مي شود.
 هپاتيت B و C منجر به سرطان کبد خواهند شد.
علاوه بر اين، برخي بيماري هاي عفوني به نظر مي رسد درمان شده اند، اما در آينده ممکن است مجددا بروز کنند (گاهي حتي پس از 10 سال). به عنوان مثال فردي که زماني به آبله مرغان مبتلا شده، پس از مدتي احتمال بروز زونا در بدن وي خواهد بود.

حساسترين آزمايش جهان براي شناسايي بيماريهاي عفوني
دانشمندان دانشگاه مکمستر شيوهاي جديد را براي شناسايي کوچکترين ردپاهاي متابوليتها، پروتئينها يا بخشهاي دياناي ارائه دادهاند.
اين روش ميتواند هر نوعي مولفهاي را که ممکن است نشان دهنده حضور بيماري عفوني (تنفسي يا گوارشي) باشد، شکار کند. شيوه ارائه شده، امکان شناسايي اهداف را در سطوح بيسابقه ميدهد. اين آزمايش داراي بهترين حساسيت براي شناسايي عفونت است و گفته ميشود 10 هزار برابر حساستر از روشهاي کنوني است.
دانشمندان با استفاده از تکنيکهاي پيشرفته، ابزاري مولکولي متشکل از دياناي ارائه دادند که توسط مولکولي خاص و به انتخاب دانشمندان فعال ميشود. اين امر منجر به بروز سيگنال تقويتشدهاي ميشود که ميتوان آن را به آساني شناسايي کرد. اين مولکول خاص ممکن است نوعي نشانگر بيماري يا مولکول دياناي باشد که نشانه ژنوم يک ويروس است. يکي از ديگر از مزيتهاي مهم آزمايش جديد، اين است که نيازمند تجهيزات پيچيده نيست بنابراين آزمايشها را ميتوان در شرايط عادي و در دماي اتاق انجام داد. اين ابداع ميتواند به محققان امکان شناسايي هر مولفه دلخواه از جمله آلودگي باکتريايي يا مولکول پروتئيني که نشانگر سرطان است، را بدهد. روش جديد قادر است تمامي اين مولفه ها را با حساسيت بالا شناسايي کرده و اين کار را در زمان نسبتا کوتاهي انجام دهد. محققان هماکنون به دنبال توسعه اين آزمايش و حذف نياز به ابزارهاي آزمايشگاهي هستند تا به طور مثال، پزشکان خانوادگي بتوانند از آن استفاده کنند. جزئيات اين دستاورد علمي در مجله Angewandte Chemie International Edition  ارائه شده است.

منابع
http://sabzosalem.com
http://salamatnews.com
https://printo.it/pediatric-rheumatology
http://www.pezeshk.us
http://tebyan.net
https://salamatnews.com
https://pezeshk.us
http://bartarinha.ir
https://jamejamonline.ir
https://isna.ir
https://payamesalamat.com