سیزدهمین کنگره بین‌المللی و نوزدهمین کنگره کشوری «ارتقاء کیفیت خدمات آزمایشگاهی تشخیص پزشکی ایران» از 27 تا 31 اردیبهشت در مرکز همایش‌های بین المللی ایران مال برگزار شد.
به گزارش ماهنامه مهندسی پزشکی و تجهیزات آزمایشگاهی، رئیس انجمن دکتری علوم آزمایشگاهی تشخیص طبی ایران و رئیس کنگره در مراسم افتتاحیه گفت: «با کنترل اپیدمی کرونا، این امکان فراهم شد که پس از سه سال وقفه، کنگره حضوری و نمایشگاه ارتقاء کیفیت را برگزار کنیم؛ البته سال گذشته نیز نخستین کنگره مجازی را برگزار کردیم که با استقبال مواجه شد.»
طرح پروژه داده‌های بزرگ در خصوص بررسی محدوده مرجع برای نخستین‌بار در کشور
دکتر شهروز همتی با یادآوری اینکه کنگره ارتقاء کیفیت خدمات آزمایشگاهی و نمایشگاه جانبی آن از همان ابتدا با هدف تبادل اطلاعات علمی میان صاحب‌نظران رشته‌های مختلف علوم آزمایشگاهی و بالینی ایجاد شد، افزود: «نتیجه این کنگره آشنایی همکاران با تکنولوژی‌های روز دنیا و استفاده از آن‌ها در ارتقاء خدمات آزمایشگاهی بوده است.»
وی با اظهار اینکه کنگره ارتقاء کیفیت یکی از بزرگ‌ترین و مهم‌ترین کنگره‌های علوم پزشکی کشور در حوزه رشته علوم آزمایشگاهی به‌شمار می‌رود، تصریح کرد: «در این کنگره مباحث علمی متعددی ارائه می‌شود که یکی از آن‌ها پروژه داده‌های بزرگ در خصوص بررسی محدوده مرجع برای نخستین‌بار در کشور است؛ این پروژه توسط انجمن دکتری علوم آزمایشگاهی و دانشگاه تورنتو در حال انجام است.»
دکتر همتی ادامه داد: «جنبه‌های بیماری‌زایی، تشخیصی و اپیدمیولوژیک کووید-۱۹ و سایر مباحث در زمینه‌های هماتولوژی و… نیز در این کنگره ارائه خواهد شد.»
رئیس کنگره ارتقاء کیفیت با یادآوری اینکه «کیفیت را پایانی نیست» شعار هر ساله این کنگره است، گفت: «این شعار موجب شد که همه ساله نه‌تنها بر غنای علمی آن افزوده شود بلکه بیش از چند هزار نفر از کنگره و نمایشگاه جانبی آن بازدید کنند.»
وی، سرعت پیشرفت و توسعه کمی و کیفی آزمایشگاه‌ها را به‌گونه‌ای دانست که در یک بازه زمانی کوتاه، همکاران با روش‌ها و دستگاه‌های روز دنیا در اقصی نقاط کشور آشنا شدند و حتی در نقاط دور افتاده و کم‌برخوردار کشور از این دستگاه‌ها برای تشخیص، درمان و پیگیری بیماری‌ها و جلوگیری از مراجعه آن‌ها به مراکز استان‌ها استفاده کردند.
دکتر همتی در ادامه خاطرنشان کرد: «در دو سال اخیر به‌دلیل همه‌گیری کرونا، تحریم‌ها و تورم لجام گسیخته و متناسب نبودن افزایش تعرفه‌های آزمایشگاهی با هزینه‌ها، ورود دستگاه‌ها و تکنولوژی‌های جدید و کیت‌های تخصصی به کشور کاهش یافته است.»
به‌گفته رئیس کنگره ارتقاء کیفیت، همچنین به‌دنبال افزایش سرسام‌آور قیمت کیت‌ها، دستگاه‌ها و مواد مصرفی بیم آن می‌رود با استهلاک دستگاه‌های موجود و کمبود اقلام مصرفی آزمایشگاهی با تعطیلی آزمایشگاه‌های کوچک و متوسط روبه‌رو شویم.
وی تاکید کرد: «با تداوم این وضعیت، رشد کمی و کیفی تحقق یافته در ۲۰ سال گذشته را به راحتی از دست خواهیم داد؛ به‌گونه‌ای که در مناطق دور افتاده و محروم کشور با بحران جدی در ارائه خدمات مطلوب آزمایشگاهی روبه‌رو خواهیم شد.»
دکتر همتی تنها راه‌حل این معضلات و مشکلات را هم دلی و هم‌افزایی صاحب‌نظران رشته‌های مختلف آزمایشگاهی در کشور دانست و اظهار امیدواری کرد: «با تعامل با وزارت بهداشت و وزارتخانه‌های مربوطه، دوراندیشی و حمایت مسئولان کشور در زمینه کنترل قیمت‌ها و تخصیص ارز لازم به اقلام آزمایشگاهی می‌توان مشکلات موجود را کاهش داد و روند تعطیلی آزمایشگاه‌ها را کند کرد.»
هدف اصلی کنگره، بهبود کیفیت خدمات در آزمایشگاه‌ها و بومی‌سازی دانش است
همچنین در این مراسم، پروفسور امیرحسن زرنانی، دبیر علمی کنگره ارتقاء کیفیت خدمات آزمایشگاهی گفت: «انجمن دکتری علوم آزمایشگاهی اولین‌بار کنگره ارتقاء کیفیت را در سال ۱۳۸۱ بنیان گذاشت که به‌عنوان تاثیرگذارترین و پربازدیدترین رویداد علمی در حوزه علوم آزمایشگاهی کشور، فرصتی ایده‌آل برای تبادل آخرین یافته‌های علمی به‌شمار می‌رود.»
به‌گفته وی، هدف اصلی کنگره از زمان تأسیس، بهبود کیفیت خدمات در آزمایشگاه‌های تشخیص پزشکی و بومی‌سازی دانش مرتبط با حوزه‌های مختلف علوم آزمایشگاهی از طریق سیستم سازمان‌یافته آموزش مداوم پزشکی بوده است.
پروفسور زرنانی دعوت از افراد سرشناس، صاحب‌نام، متبحر و باتجربه برای برگزاری پنل‌های کنگره را اولویت این رویداد عنوان کرد و افزود: «در این راستا متخصصانی از کانادا، آمریکا، سوئیس، سوئد، هلند، آلمان و ایران سخنرانی می‌کنند.»
دبیر علمی کنگره ارتقاء کیفیت خدمات آزمایشگاهی با یادآوری اینکه انجمن دکتری علوم آزمایشگاهی دو سال پیش در راستای پروژه داده‌های بزرگ گام برداشته که شاهد نتایج آن تا سه ماه آینده خواهیم بود، تصریح کرد: «این پروژه در خصوص تبیین محدوده‌های مرجع است که با همکاری دانشگاه تورونتو انجام می‌شود تا بتوانیم برای همه آزمایش‌های روتین در آزمایشگاه‌های تشخیص طبی، محدوده‌های مرجعی ایرانی داشته باشیم.»
وی با اشاره به اینکه یکی از مباحثی که در کنگره نوزدهم به طور ویژه به آن پرداخته شده است، فداکاری جامعه آزمایشگاهی کشور در ارتباط با کمک به نظام بهداشتی در مقابله با کرونا است، تاکید کرد: «اگر آزمایشگاهیان پای کار نبودند، وزارت بهداشت نمی‌توانست بار زیادی که کرونا بر سیستم بهداشتی کشور وارد کرده است را تحمل کند؛ زمانی که وزارت بهداشت این اجازه را به آزمایشگاه‌های تشخیص طبی کشور داد تا بتوانند آزمایش‌های مربوط به تشخیص کرونا را انجام دهند، بار بزرگی از روی دوش بیمارستان‌های دولتی و سیستم بهداشتی برداشته شد.»
پروفسور زرنانی یکی از موضوعاتی که این دوره از کنگره بر آن پافشاری دارد را فناوری‌هایی دانست که آینده تشخیص پزشکی آزمایشگاهی را رقم خواهند زد.
وی در تشریح این فناوری‌ها توضیح داد: «هوش مصنوعی یکی از این فناوری‌ها به‌شمار می‌رود که استفاده از آن برای تشخیص‌های آزمایشگاهی در دنیا رو به گسترش است؛ بی‌شک در ایران نیز استفاده از هوش مصنوعی آغاز خواهد شد که بدین‌ترتیب تشخیص‌ها کمتر وابسته به چشم و کمتر وابسته به پزشک خواهد بود.»
دبیر علمی کنگره ارتقاء کیفیت خدمات آزمایشگاهی با اظهار اینکه فناوری‌های روز دنیا به‌زودی وارد آزمایشگاه‌های ایران خواهند شد، تصریح کرد: «امیدوارم برگزاری کنگره‌های بزرگ و همچنین کارنامه درخشان آزمایشگاه‌های وابسته به دکتری علوم آزمایشگاهی، نگاه مسئولان کشور در احیای دوباره این رشته را کمی بهتر کند.»
حضور بیش از ۲ هزار و ۷۰۰ متخصص علوم آزمایشگاهی و ۱۷۰ شرکت
دکتر کمال الدین باقری، دبیر اجرایی کنگره ارتقاء کیفیت خدمات آزمایشگاهی نیز با بیان اینکه کنگره جاری با سه ماه تلاش شبانه‌روزی برگزار شده است، گفت: «بیش از ۲ هزار و ۷۰۰ نفر از همکاران علوم آزمایشگاهی با تخصص‌های مختلف در برنامه‌های علمی کنگره شرکت کرده‌اند. بیش از ۱۷۰ شرکت فعال در حیطه تجهیزات آزمایشگاهی کشور در نمایشگاه جانبی شرکت کرده‌اند و به باور نمایندگان خارجی شرکت‌ها، این نمایشگاه در حد نمایشگاه تجهیزات پزشکی مدیکا است.»
آزمایشگاه‌ها سهمی ۷۰ درصدی در تشخیص بیماری‌ها دارند
دکتر عبدالحسین ناصری، عضو انجمن دکتری علوم آزمایشگاهی تشخیص طبی ایران نیز رشته علوم آزمایشگاهی را یکی از رشته‌های مظلوم پزشکی دانست و اظهار داشت: «۷۰ درصد تشخیص بیماری‌ها بر دوش آزمایشگاه‌ها است و در دوران پاندمی کرونا همه رشته‌های علوم آزمایشگاهی شامل متخصصان آزمایشگاه، پاتولوژیست‌ها و متخصصان بالینی شبانه‌روز تلاش می‌کردند.»
وی با تاکید بر اینکه انتظار داریم مسئولان به رشته علوم آزمایشگاهی و فعالان این حوزه توجه بیشتری کنند، گفت: «تورم در کشور بین ۶۰ تا ۷۰ درصد شده است، اما متاسفانه وقتی بحث تعرفه‌ها می‌شود، آن را روی ۲۰ درصد می‌بینند و گاهی بعضی از تست‌ها را ۱۰ درصد در نظر می‌گیرند درحالی‌که کیت‌های آزمایشگاهی بیش از ۳۰۰ تا ۴۰۰ درصد افزایش قیمت داشته‌اند.»
دکتر ناصری خواستار کمک نمایندگان مجلس برای متعادل کردن بخش مربوط به فرانشیز و بیمه‌ها شد و افزود: «متاسفانه سال به سال این شکاف بیشتر می‌شود و هزینه درمان بر دوش بیماران افزایش می‌یابد.»
وی همچنین خواستار تداوم تحصیل در مقطع دکتری تخصصی شد که از سال 1378 متوقف شده است و تمایل و انگیزه‌ای برای ادامه تحصیل وجود ندارد.
آزمایشگاه‌ها چشم بینا و گوش شنوای پزشکان بالینی هستند
در بخش دیگری از این مراسم، دکتر علیرضا منادی، رئیس کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس نیز گفت: «در اواخر سال ۲۰۱۹، کووید-۱۹ دنیا را درگیر چالشی بی‌سابقه و بسیار عجیب کرد و در این بین جایگاه آزمایشگاه بیش از پیش به دنیا اثبات شد.»
وی با اشاره به اهمیت انجام تست‌های کرونا در تشخیص و کنترل این بیماری، افزود: «امروز آزمایشگاه‌های ما چشم بینا و گوش شنوای پزشکان بالینی هستند.»
دکتر منادی، حذف ارز ۴ هزار و ۲۰۰ تومانی و افزایش نجومی قیمت کیت‌ها را مسئله‌ای اساسی دانست و تصریح کرد: «تقبل نکردن هزینه‌ها توسط بیمه‌ها و کاهش مراجعه مردم جز در موارد ضروری از جمله مشکلاتی هستند که به‌واسطه گرانی خدمات آزمایشگاه‌ها ایجاد خواهند شد.»
وی اظهار امیدواری کرد: «این کنگره به افزایش کیفیت خدمات آزمایشگاه‌ها منجر و خروجی حاصل از این کنگره به نتایج کاربردی ختم و پیش‌بینی‌های لازم انجام شود.»
جامعه آزمایشگاهی ایران باید پابه‌پای دنیا حرکت خود را پیش ببرد
محمد رئیس‌زاده، رئیس کل سازمان نظام پزشکی ایران نیز در سخنرانی آنلاینی در مراسم افتتاحیه گفت: «اهمیت علوم آزمایشگاهی و نقش متخصصان حوزه آزمایشگاه و تشخیص بر کسی پوشیده نیست و یکی از مولفه‌های بسیار مهم و تاثیرگذار در ارائه خدمات درمانی توسط جامعه پزشکی، خدمات جامعه آزمایشگاه‌های تشخیص پزشکی است.»
وی با اظهار اینکه حجم بالایی از خدمات پزشکی وابسته به خدمات بخش آزمایشگاهی و تشخیصی است، تاکید کرد: «ارتقاء کیفیت خدمات آزمایشگاهی و تشخیصی رابطه مستقیمی با ارائه خدمات درمانی و کیفیت آن‌ها دارد.»
رئیس‌زاده با تاکید بر اینکه هیچ عضوی از جامعه پزشکی در حوزه درمان بی‌نیاز از راهکارهای تشخیصی نیست، افزود: «در مسیر ارتقای سلامت جامعه، آزمایشگاه‌ها نقش بسیار مهمی ایفا می‌کنند.»
وی همچنین با اشاره به هدف کنگره در استفاده از هوش مصنوعی و دیتاها، تصریح کرد: «کنگره ارتقاء کیفیت خدمات آزمایشگاهی تلاش کرده است همگام با علم روز، مرزهای مختلف را در حوزه تشخیص آزمایشگاهی، به‌عنوان اقدامی بسیار مهم و اساسی ارتقاء دهد.»
رئیس کل سازمان نظام پزشکی ایران با بیان اینکه در دنیا روش‌های تشخیصی پیشرفت کرده و به‌واسطه آن کارها هم آسان‌تر شده است، یادآور شد: «بسیاری از کارها مبتنی بر داده‌های الکترونیک است و جامعه آزمایشگاهی ایران باید پابه‌پای دنیا حرکت خود را پیش ببرد تا عقب نماند.»
رئیس‌زاده با یادآوری برگزاری جلسات متعدد با انجمن‌های علوم آزمایشگاهی و اطلاع از معضلات و چالش‌های آزمایشگاه‌ها و علوم تشخیصی، گفت: «تلاش خواهیم کرد با انجام وظایف خود در این راستا، به جامعه آزمایشگاهی کشور کمک کنیم؛ در این راستا سازمان نظام پزشکی آمادگی برقراری هرگونه تعامل و همکاری را با جامعه آزمایشگاهی دارد.»
شایان ذکر است نمایشگاه جانبی کنگره ارتقاء کیفیت خدمات آزمایشگاهی و تشخیصی نیز همزمان با افتتاح کنگره، برگزار شد. برای اطلاع از وضعیت شرکت‌های حاضر در این نمایشگاه، با تعدادی از آن‌ها به گفت‌وگو نشستیم.
حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان بیشتر شود
هلدینگ آروین پژوهان نور یکی از شرکت‌های حاضر در نمایشگاه ارتقاء کیفیت خدمات آزمایشگاهی و تشخیصی است. الهه دهقانی، کارشناس فروش این هلدینگ با اشاره به شروع فعالیت شرکت از سال 1385 گفت: «هلدینگ آروین پژوهان نور در حوزه‌های تجهیزات آزمایشگاهی، صنایع واکسن و داروسازی و به‌تازگی نیز تولید کیت‌های تشخیص سریع آزمایشگاهی فعال است.»
وی با بیان اینکه این شرکت در حوزه دانش‌بنیان، کیت‌های رپید (تست سریع) آنتی‌ژن و آنتی‌بادی کووید را تولید می‌کند، افزود: «همیشه تولید پروسه‌ای دشوار بوده و حمایت‌هایی که باید، نشده است اما امیدواریم با پشتکار شرکت، هر روز این شرایط بهتر شود.»
دهقانی یادآور شد: «این هلدینگ در حوزه واردات نیز فعالیت دارد و نماینده انحصاری دستگاه‌های انعقادی سیسمکس و نماینده کیت‌های هایفن بایومد است.»
وی همچنین کیفیت نمایشگاه و آمار بازدیدکنندگان را خوب ارزیابی و تصریح کرد: «انتظار داریم حمایت‌ها از شرکت‌های دانش‌بنیان بیشتر از این شود و در حوزه فروش نیز بازار خوبی را برای خود داشته باشیم.»
رفع موانع واردات به سود آزمایشگاه‌ها و مردم است
صادق گراوند، کارشناس فروش شرکت نیما پویش طب نیز با یادآوری اینکه این شرکت در سال 1376 با هدف تأمین تجهیزات و کیت‌های تشخیص طبی آزمایشگاهی فعالیت خود را آغاز کرده است، گفت: «محصولات شرکت شامل دستگاه‌هایی همچون سل کانتر، بیوشیمی، کواگولومتر، کیت‌ها و دیگر تجهیزات و دستگاه‌های آزمایشگاهی می‌شود.»
وی مهم‌ترین دغدغه و انتظارات شرکت‌ها و آزمایشگاه‌ها را موانع موجود برای واردات کیت و دستگاه‌ها اعلام کرد و افزود: «اگر این مشکلات برطرف شود به سود آزمایشگاه‌ها و در نهایت مردم است زیرا خدمات‌رسانی آسان‌تر خواهد شد.»
کارشناس فروش شرکت نیما پویش طب همچنین با اشاره به برگزاری نمایشگاه ارتقاء کیفیت خدمات آزمایشگاهی و تشخیصی پس از دو سال وقفه، تصریح کرد: «انتظار داریم کمیت فعالیت‌ها از نظر فیزیکی و میزان مراجعه‌کنندگان بیشتر باشد.»
لزوم اختصاص به‌موقع ارز برای تأمین تجهیزات پزشکی و آزمایشگاهی
الهام پیفون، مدیرعامل شرکت واردکننده تجهیزات پزشکی و آزمایشگاهی تکاپوطب نیز با اشاره به فعالیت این شرکت از سال 1372 در دو بخش آزمایشگاهی و تصویربرداری، گفت: «در نمایشگاه ارتقاء کیفیت بر روی محصولات آزمایشگاهی تمرکز کرده‌ایم.»
وی از مسئولان انتظار دارد ارز محصولاتی مانند مواد مصرفی و دستگاه‌ها را که کشور به آن‌ها نیاز دارد به‌موقع داده شود.
پیفون با اظهار اینکه این مسئله، مشکلی همیشگی است، تصریح کرد: «تا زمانی که این مشکل به درستی برطرف نشود نمی‌توانیم سرویسی که می‌خواهیم و شایسته و سزاوار بازار ایران است را ارائه دهیم.»
به‌گفته وی، گذشته از اهمیت بُعد مالی، شرکت به ارتقاء سطح درمان به‌عنوان مسئله‌ای بسیار مهم برای کشور توجه دارد؛ بنابراین برای اینکه مراکز، خدمات‌رسانی بهتری به بیمارستان‌ها داشته باشند باید ارز مورد نیاز تخصیص داده شود.
مدیرعامل شرکت تجهیزات پزشکی و آزمایشگاهی تکاپو طب درباره کیفیت نمایشگاه نیز توضیح داد: «کیفیت غرفه‌ها، فعالیت چشمگیر نمایشگاه و استقبالی که از آن شده، گویای اشتیاق فعالان این عرصه و نیاز به برگزاری این نمایشگاه است که در دو سال گذشته جایش خالی بود.»
پیفون از کیفیت برگزاری این نمایشگاه اظهار خرسندی کرد و این رویداد را بستری برای برقراری ارتباط مستقیم با مشتریان پس از دو سال دانست.
تحریم، افزایش قیمت‌ها و کم‌توانی آزمایشگاه‌ها در پرداخت هزینه‌ها، مهم‌ترین دغدغه‌ها
علیرضا آریا، مسئول کالیبراسیون شرکت فرتاش داد با یادآوری اینکه این شرکت از سال 1372 فعالیت خود را با واردات تجهیزات آزمایشگاهی شروع کرده است، گفت: «به‌مرور حیطه فعالیت خود را گسترش دادیم و واحد آموزش را زیرمجموعه اداره استاندارد به مجموعه اضافه کردیم و پس از آن موفق به دریافت تائیدیه آزمایشگاه کالیبراسیون از اداره استاندارد و مرکز ملی تأیید صلاحیت ایران شدیم.»
به‌گفته وی، شرکت فرتاش داد هم‌اکنون در حوزه آزمایشگاهی، تحقیقاتی و دانشگاهی، خدماتی را در زمینه تجهیزات، آموزش، کالیبراسیون و موارد مربوطه ارائه می‌کند.
آریا، تحریم‌ها، افزایش سرسام‌آور قیمت‌ها و کم‌توانی آزمایشگاه‌ها در پرداخت هزینه‌ها را از جمله دغدغه‌های موجود دانست و افزود: «اگر این حوزه حمایت شده و یارانه‌ای برای این موارد در نظر گرفته شود، وضعیت خیلی بهتر خواهد شد.»
مسئول کالیبراسیون شرکت فرتاش داد در ارزیابی خود از کیفیت نمایشگاه نیز اظهار داشت: «شروع نمایشگاه پس از وقفه پیش آمده به‌دلیل کرونا، اتفاق خوبی است و از شواهد برمی‌آید که کیفیت خوبی دارد.»
دیدگاه ها