آخرین خبر

آشنايي با لامپ وود

در حال حاضر لامپ وود به عنوان يک روش غربالگري در کلينيک هاي پوست مورد استفاده قرار ميگيرد. اين دستگاه قابل حمل و با کيفيت براي اولين بار توسط رابرت ويليامز وود در سال 1903 اختراع شد، اما در اصل اين نور تا سال 1925 که دانشمنداني چون مارگارت و ديوز از نور براي تشخيص عفونت‌هاي قارچي در مو استفاده ميکردند مختص پوست ساخته نشده بود. Wood Lamp به عنوان يک روش معمول براي تشخيص عفونت هاي پوستي در ايالات متحده استفاده ميشود، بدين صورت که پوست طبيعي زير لامپ هيچ درخشش ندارد، اما پوست آلوده فلورسنت ميشود. اين دستگاه با استفاده از منبع نور UVA که ميتواند براي تشخيص ضخامت پوست، وضعيت رطوبت پوست، ناهنجاري هاي رنگدانه، عفونت هاي پوستي، عفونت باکتريايي، عفونت قارچي و پورفيري در اختلالات متابوليسم و … استفاده شود. همچنين اين دستگاه براي تشخيص ضايعات خوشخيم از بدخيم مورد استفاده قرار ميگيرد.

امواج ماموراءبنفش
بخش UV (امواج ماورا بنفش) شامل طول موج هاي 100 الي 400 نانومتر است که براساس خصوصيات و آثار به 3 گروه مختلف دسته بندي ميشود که در زير به آنها اشاره خواهد شد.
1- امواج UVC: اين امواج به امواج UV کوتاه معروف هستند که شامل طول موج هاي 200 الي 290 نانومتر هستند. خصوصيت اصلي اين امواج ميکروبکشي است که به همين دليل در آزمايشگاه ها و مراکز درماني براي استريل کردن محيط و همچنين براي اهداف تشخيصي و تحقيقاتي به کار برده ميشوند. اين امواج براي پوست خطرناک هستند ولي در لايه اوزون جذب ميشوند به زمين نميرسند.
2- امواج UVB : اين امواج به امواج UV مياني معروف هستند که شامل طول موج هاي 290 الي 320 نانومتر هستند. اين طول موج از امواج UV داراي بيشترين تأثير روي پوست هستند. از اثرات آن ميتوان به آفتاب سوختگي اشاره کرد.
3- امواج UVA: اين امواج به امواج UV بلند معروف هستند که شامل طول موجهاي 320 الي 400 نانومتر هستند. از آثار آن ميتوان به برنزه کردن پوست صورت به تنهايي يا همراه با داروهاي شيميايي حساس به نور براي فتوتراپي و فتوشيموتراپي و همچنين تشخيص بيماري هاي پوست اشاره کرد.

دستگاه هاي تصويربرداري پوستي
امروزه براي شناسايي ضايعات پوستي، از روش هاي تصويربرداري مختلف استفاده ميشود. تکنيک هاي گوناگون تصويربرداري که امروزه مورد استفاده قرار ميگيرند شامل موارد زير هستند:

1- روش هاي ويژه فتوگرافي
2- ميکروسکوپي سطحي
3- اولترا سونوگرافي
4- ميکروسکوپي همکانوني
5- تصويربرداري ليرز داپلر
6- تصويربرداري با ايجاد ارتعاش
7- توموگرافي اپتيکال همگرا

روش فتوگرافي به سه روش فتوگرافي با نور مرئي، فتوگرافي با نور فرابنفش و فتوگرافي با نور پلاريزه انجام ميشود. به علت اينکه در دستگاه لامپ وود از روش فتوگرافي با نور فرابنفش انجام استفاده ميشود، اين روش در زير توضيح داده شده است.

فتوگرافي با نور فرابنفش
در اين روش نور UV توسط ملانين پوست جذب ميشود پس بنابراين ميتوان از اين روش براي ثبت تغييرات رنگدانه اي در طيف وسيعي از بيماري ها استفاده کرد. در اين روش نور UV به پوست تابانده ميشود، مقداري از اين نور توسط ملانين موجود در ايپيدرم (اولين لايه پوست) جذب ميشود و بقيه نور وارد درم ميشود. نور وارد شده در درم کلاژن ها را تحريک ميکند و سبب ايجاد فلورسانس مرئي در آنها ميشود، سپس مجدداً اين نور توسط ملانين موجود در اپيدرم جذب ميشود. لازم به ذکر است که دسته کلاژن ها به صورت نواحي روشن و پيگمانتاسيون به صورت نواحي تيرهتر، ديده ميشوند.

فيزيک نور وودلامپ
لامپ وود توسط يک قوس جيوه با روکش Wood پوشانده شده که اجازه ميدهد که يک محدوده باريک نور با طول موج 320 تا 400 نانومتر با پيک 365 نانومتر عبور کند.

فلورسانس بافت زماني رخ ميدهد که ابتدا نور از طول موج کوتاهتر يعني از 340 تا 400 نانومتر توسط لامپ وود منتشر شود و سپس مقداري جذب و مقداري نيز با طول موج بالاتر تابش شود و چيزي که تابش ميکند نور مرئي است. خروجي لامپ وود کم و در حدود 1mW/cm2 است. به طور کلي فلورسانس بافت براي تفاوت در اجزا الاستين، آمينواسدها، کلاژنها و نيکوتين آميدها ظاهر ميشود.

قسمت هاي مختلف دستگاه
هندپيس، لامپ UV، فيلتر UVR، لنز نوري با قابليت بزرگنمايي، کابل برق

راه اندازي و نحوه استفاده از دستگاه
استفاده از دستگاه لامپ وود نيازمند حداقل مهارت ولي زمان کافي (براي تاريک کردن اتاق و گرم کردن دستگاه براي حدوداً 1 دقيقه و عادت کردن چشم کاربر به تاريکي اتاق براي تشخيص تضادها) براي استفاده از آن است.

1- قبل از کاربرد، پوست بايد عاري از کرم، صابون، ماسک و … باشد يا در صورت لزوم در مقدار خيلي کم مصرف شده باشد ولي حالت ايده آل اين است که يک روز قبل به اين مساله توجه شود. پزشک بايد از وجود داروها يا باقيمانده اي صابون و غيره مطلع باشد.
2 – اين روش ميبايست در اتاق کاملاً تاريک انجام شود پس چراغ ها خاموش و پنجره ها را ببنديد.
3- در طول تشخيص، بيمار بايد چشم خود را به حالت بسته نگه دارد. براي اين کار ميتوان از پد لوازم آرايش و بهداشتي استفاده کرد يا اينکه از نگاه مستقيم به دستگاه خودداري کرد.
4- دستگاه را به برق بزنيد.
5- کليد دستگاه را روشن کنيد.
6- حدوداً 1 دقيقه به دستگاه اجازه دهيد تا گرم شود و چشم به تاريکي عادت کند.
7- دستگاه (نور UV) را مستقيماً بالاي ضايعه بگيريد.
8- با دقت به منطقه ايي که فلورسنت شده و نواحي اطراف آن توجه کنيد.
9- تماس امواج ماورا بنفش با پوست سبب انعکاس نورهاي متفاوتي ميشود که هر کدام از اين رنگها مبين وضعيت خاصي از پوست است. لازم به ذکر است که نور ماورا بنفش در محل هايي که ضخامت پوست بيشتر است، بهتر پاسخ ميدهد.

در زير نمونه هاي از ضايعه هاي پوستي را در زير نور لامپ وود مشاهده ميکنيد.

اکوتوريس از گونه هاي ميکروسپوروم است و زماني که تحت نور وود مورد بررسي قرار ميگيرد، فلورسانس سبز به وجود ميآورد.

نحوه تشخيص بيماري پوستي
زماني که اين دستگاه روي پوست قرار ميگيرد، بسته به سالم بودن يا وجود مشکلات پوستي، هر قسمت پوست ممکن است به رنگي ديده شود.

در زير معناي هر رنگ توضيح داده ميشود.
رنگ آبي روشن: پوست سالم و بدون عارضه
رنگ نارنجي: پوست داراي آکنه و پوست چرب
رنگ صورتي: ناهنجاري هاي ناشي از اختلال در هموگلوبين
رنگ سفيد: سلول هاي پوستي مرده (به صورت نقاط سفيد)
رنگ بنفش روشن: پوست حساس و خشک
رنگ قهوه ايي: پوست تخريب شده در اثر نورخورشيد
رنگ زرد روشن: ضايعات غير التهابي آکنه
رنگ سفيد مايل به زرد: ضايعات ناشي از قارچ هاي سطحي
رنگ سبز: گونه هاي پاتوژن از باکتري ها

نکات ايمني
در صورتي که نکات ايمني را در استفاده از اين دستگاه رعايت کنيد، اين دستگاه بيضرر خواهد بود.
1- براي جلوگيري از وارد شدن آسيب به شبکيه چشم، حتماً از عينک UV استفاده کنيد.
2- پزشک بايد از دستکش استفاده کند.
3- اين عمل در مکان مناسب که اشعه UV از آن عبور نکند انجام شود.
4- حتماً دستگاه داراي محافظ برق باشد.
5-ابتدا دستگاه به برق زده شود و سپس دکمه روشن دستگاه را بزنيد.
6- از يک شِيد براي محافظت بيشتر استفاده کنيد. شيد را روي پوست بيمار قرار دهيد و سپس دستگاه را روشن کنيد.

منابع
[1] Ponka, D., & Baddar, F. (2012). Wood lamp [1] examination. Canadian Family Physician, 58(9), 976.
[2] http://www.hayatandishan.ir ابوالفضل منتظري
[3] روشهاي تصويربرداري پوست، دکتر فرخناز فاطمي نائيني، دکتر علي اصيليان، دکتر عبدالعلي فروز مهر، فصلنامه3- بيماري هاي پوستي سال هشتم، شماره 2، زمستان 83
[4] Asawanonda, P., & Taylor, C. R. (1999). Wood’s light in dermatology. International journal of dermatology, 38(11), 801-807.
[5] Mitchell, D. (2006). Revisiting the photochemistry of solar UVA in human skin. Proceedings of the National Academy of Sciences, 103(37), 13567-13568.
[6] Setlow, R. B. (1974). The wavelengths in sunlight effective in producing skin cancer: a theoretical analysis. Proceedings of the National Academy of Sciences, 71(9), 3363-3366.
[7] McMillin, D. R., Holwerda, R. A., & Gray, H. B. (1974). Preparation and spectroscopic studies of cobalt (II)-stellacyanin. Proceedings of the National Academy of Sciences, 71(4), 1339-1341.
[8] رجبي استرآبادي و زرتاب (2012) بررسي خصوصيات بيوفيزيکي و روشهاي تصوير برداري پوست (بخش اول) فصل نامهي پوست و زيبايي 219- 226 (4) 3.

3.5/5 (2 دیدگاه ها)

دیدگاه ها

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

گزارش ویژه‌ی این ماه

wfn_ads

گزارش های کوتاه ماهنامه

wfn_ads
ماهنامه مهندسی پزشکی

خوش آمدید

ورود

ثبت نام

بازیابی رمز عبور